Molar um málfar og miðla 487

   Ekki sakar að geta þess  í aðdraganda jólanna  að orðið jól er  fleirtöluorð. Þessvegna  tölum  við ekki um þrjú jól, eins og  nýlega heyrðist í sjónvarpi. Við  tölum um þrenn jól, fern jól.

Leppi er  fyrir annað augað, segir í myndatexta í Morgunblaðinu (18.12.2010). Ekki þekkir Molaskrifari orðið leppi í merkingunni leppur fyrir auga. Leppur er fyrir öðru auga  hefði verið betra orðalag.

  Úr dv.is (17.12.2010): Fyrrverandi varðskipið Þór, „Gamli Þór“ sem liggur við bryggju í Gufunesi, er við það að losna frá höfn. Klúðurslegt orðalag. Betra hefði verið, til dæmis: Í hvassviðrinu sem nú gengur  yfir eru landfestar  gamla  Þórs,sem legið  hefur við bryggju í Gufunesi  að slitna  vegna  veðurofsans.

 Í  sjónvarpsauglýsingu um ævisögu Gunnars Thoroddsen   er talað um nærgenga mynd  af  manninum . Molaskrifari  hefur ekki heyrt þetta orð áður. Það er svo sem enginn mælikvarði á ágæti orðsins. Orðið  er  auðskilið og   sæmilega gegnsætt. Átt er við að höfundur gangi nærri persónu Gunnars í  ævisögunni, sé nærgöngull.

 Sérkennilegt orðalag var notað í mbl. is (16.12.2010)í frásögn af umferðaróhappi í Vestfjarðagöngum. Þar var sagt að bíll hefði komið aðvífandi.  Kannski er það rangt hjá Molaskrifara að halda að aðeins fólk  geti komið aðvífandi.

  Meðan Ríkisútvarpið á Rás  tvö (17.12.2010) úðaði vikulegu vestanhafs slúðri (þeirra eigin nafngift) yfir áheyrendur  hlýddi Molaskrifari á prýðilegan veðurfarspistil Sigga Storms í Útvarpi  Sögu.  Gott  mál hjá Sigga Stormi á degi, þegar  spáð var vitlausu veðri um land allt og nánast hvergi er  ferðaveður,ekki hundi út sigandi eins og sagt er.  

  Mogginn  djöflast af öllum mætti gegn nýju  Icesave  samkomulagi, sem gert hefur verið í   fullu samráði  við  foringja stjórnarandstöðunnar, formenn Sjálfstæðisflokks og  Framsóknarflokks og  Hreyfinguna.  Formennina virðist hinsvegar skort pólitískan  kjark  til að  segja já. Vilja skoðað málið í nokkrar vikur, þótt þeir þegar viti allt sem skiptir máli.  Mogginn hefur ekki lengur þann mátt ,sem  hann eitt sinn hafði. 

Gaman var að fylgjast með  viðureign Steingríms J. og Bjarna  Ben.  hjá  Sigmari í Kastljósi (16.12.2010). Þeir voru í rauninni ekki mjög ósammála. Stjórn Sigmars á umræðunni var ágæt.

Molaskrifari lætur lesendum  eftir að  meta ritsnilldina í þessari frétt á mbl.is (17.12.2010): http://www.mbl.is/mm/frettir/erlent/2010/12/17/snjor_yfir_evropu/ 

Molar um málfar og miðla 485

   Eitthvað munu Molaskrif strjálast um sinn   í aðdraganda jóla.  Jólin eru líklega hætt að ganga í garð. Heldur bresta þau á.  Svo tók sá  ágæti Egill Helgason til  orða í  lok Kiljunnar   (15.12.2010)

 Sagði forsetinn ósatt? Úr Morgunblaðinu (11.12.2010): „Samskiptin voru þó ekki nánari en svo að Jóhanna frétti ekki af niðurstöðu forseta fyrr en hann kynnti hana þjóðinni í fjölmiðlum. Forsetinn sagði hinsvegar á blaðamannafundinum að hann hefði þegar kynnt forsvarsmönnum ríkisstjórnarinnar niðurstöðu sína".Nú er spurt  sagði Ólafur Ragnar ósatt? Fannst honum nóg að  hringja í Steingrím? Ólafur Ragnar hefur áður farið á svig við sannleikann.  Til dæmis um það sem gerðist  í frægum  hádegisverði í danska sendiráðinu með sendiherrum erlendra  ríkja á Íslandi. Það væri gaman að sjá frásögn staðgengils  bandaríska sendiherrans á Íslandi frá þeirri máltíð. Kannski berst hún frá Wikileaks.  Hafi  fulltrúi  bandaríska sendiráðsins verið á staðnum hefur verið skrifuð frásögn af því sem þarna gerðist.  

    Ríkissjónvarpið sinnir  bókmenntum   ágætlega með vikulegri  Kilju Egils. En hvernig sinnir Ríkissjónvarpið sígildri tónlist?  Það sinnir henni ekki. Það er menningarlegt hneyksli ,hvernig  Ríkissjónvarpið sniðgengur  sígilda tónlist og tónlistarmenn.  Kannski er rétt að beina  vinsamlegri ábendingu til þeirra, sem stjórna og ráða dagskrá   Ríkissjónvarpsins. Horfið nokkrum sinnum á þættina  Hovedscenen í  norska  ríkissjónvarpinu, NRK 2. Þættirnir eru sýndir á sunnudagskvöldum og hefjast venjulega  milli klukkan átta og níu. Það er örugglega  auðveldara að semja við NRK, Nordvision og Eurovision um sígilt  tónlistarefni, en sölumenn amerískrar  sápufroðu,sem  mikill tími  virðist nú fara í,eftir blaðafregnum að  dæma. Einkennilegt ofurkapp, sem  þessi áttræða stofnun okkar leggur á að festa sig  í sessi sem  amerísk vídeóleiga, svo notað sé orðalag Jóns Baldvins.  

   Wikileaks hefur verið mjög til  umræðu  í fjölmiðlum. Þegar  Kristinn Hrafnsson,sem nú er aðal talsmaður  Wikileaks fór fræga  ferð  til Bagdad  fengu hlustendur  Ríkisútvarpsins þrennskonar skýringar á því hver  hefði kostað  för hans og kvikmyndatökumanns um svo langan  veg.   Útvarpsstjóri  sagði eitt, Kristinn Hrafnsson sagði annað. Birgitta Jónsdóttir  alþingismaður kom svo með þriðju útgáfuna.   Hlustendur fengu aldrei að vita  hver þessara þriggja sagði satt. Hvernig væri að  Wikileaks og Kristinn létu sannleikann um þetta leka  til okkar. Það mætti láta upplýsingarnar slæðast með slúðri úr bandaríska sendiráðinu við Laufásveg  ?

   Það er eiginlega fokið í flest skjól, þegar  jafnágætur maður og Björn Bjarnason fv. ráðherra  lætur hafa  sig í langt  viðtali í aðalmálgagni Ólafs Ragnars  Grímssonar, Útvarpi Sögu (09.12.2010)      Annars  var gott hjá  Birni að setja ofan  í við  eigendur og  stjórnendur Sögu  (Arnþrúði Karlsdóttur og Pétur Gunnlaugsson) fyrir það hve niðrandi orðum þau  fara jafnan um  stjórnmálamenn. Tala  sífellt   um stjórnmálastéttina, sem þau svo kalla, með auðheyrðri fyrirlitningu. Fátt varð  um  svör hjá þeim hjúum við ádrepu Björns. Þeim hefur  meðal annars tekist að læða þessu orði á  tungu Þorvaldar Gylfasonar prófessors, sem notar það óspart í niðrandi tali um þá sem sinna stjórnmálum. Hann er þá  líka að tala um  ýmsa sína nánustu, sem verið hafa og eru  í eldlínu stjórnmálanna.

  

Molar um málfar og miðla 486

  Upp til hópa eru þingmenn bara svín bara svín við trog. Mokum öllu þessi ógeði á haugana , skrifar Jónas Kristjánsson  (16.12.2010). Gallinn við þessa hugmynd er sá að í staðinn kæmu að öllum líkindum önnur svín og ekki sjálfgefið að þau yrðu betri.  Bandaríkjamenn nota orðið pork (svínakjöt) um pólitíska kjósendagreiða, greiðslur  eða  störf og  pork barrel  (svínakjötstunna) um  kjördæmapotsverkefni.

Margir þeirra sem skrifa fréttir mættu að ósekju þekkja landið sitt betur.  Úr   mbl. is  (14.12.2010.) :  Hópurinn kom ekki heim fyrr en undir morgun en hann fór alla leið upp að Rangárvöllum hjá Heklu,    Betra hefði verið að segja  segja  að hópurinn hafi farið  austur á Rangárvelli. Líka mun málvenja að tala um að fara upp á Rangárvelli.Að tala um alla leið gefur til að  að farið sé  mjög langan veg.  Setningin hljómar eins og Rangárvellir séu tiltekinn blettur í grennd við  Heklu.

    Úr fréttatilkynningu frá stjórn Trúfélagsins Krossins ((14.12.2010): Við hörmum þær athugasemdir sem voru látnar falla af hendi meðlims í varastjórn kirkjunnar enda var samþykkt einróma að málið skyldi fara í faglegan farveg. Engar skoðanir okkar, hverjar sem þær kunna að vera, hefðu þar áhrif á.

 Það eru ótrúlegt  hvað streymir út í ljósvakann frá Útvarpi  Sögu. Einn af vildarvinum stöðvarinnar  sagði við Pétur Gunnlaugsson stjórnlagaþingsmann (10.12.2010) að  fundist hefði haglaskot við dyr  Alþingishússins eftir síðustu mótmæli. Hann fullyrti ,að  lögreglan hefði verið með haglabyssur  tilbúin að skjóta  fólkið.  Stjórnandi þáttarins steinþagði  undir  þessu bulli.

  Þá var  Molaskrifara bent á að  fyrr þennan  sama  dag hefði sami þáttarstjórnandi sagt að ríkisstjórnin ætti við geðræn vandamál að stríða. Er hægt að komast neðar í lágkúru? Líklega ekki.   Það er  dómgreindarleysi  að hafa alvarleg  veikindi í flimtingum með þessum hætti.  

Molar um málfar og miðla 484

 Höskuldur Þráinsson, prófessor,  sendi  Molaskrifara á  dögunum  svolitla  ádrepu   í  athugasemdum við    færslu nr. 471 á  blog.is.  Molaskrifari  birtir  athugasemd Höskuldar hér þar sem fleiri  sjá hana en á  blog.is:

  Mig langar að gera athugasemd við eftirfarandi athugasemd frá þér ( skrifar Höskuldur Þráinsson):

 Kjörstaðir opna klukkan tíu, sagði fréttamaður Ríkisútvarpsins í hádegisfréttum (26.11.2010). Er mönnum alveg  fyrirmunað að nota  sögnina að opna rétt ?  Kjörstaðir opna  hvorki eitt  né neitt. Kjörstaðir verða  opnaðir  klukkan tíu. Ótrúlegt. Hvað segir málfarsráðunautur? Er hann ekki örugglega enn við  störf?

Hér fylgir þú þeim leiða vana að láta ekki nægja að vera með ábendingar heldur reyna að meiða fólk eða gera lítið úr því með hneykslunartóni (sbr. Er mönnum alveg fyrirmunað ..., Er hann ekki örugglega enn við störf?).  Samt er þetta mál nú ekki eins einfalt og þú heldur. Í íslensku, og reyndar mörgum fleiri málum, eru til sagnapör sem eru þannig að önnur sögnin er áhrifssögn en hin er áhrifslaus sögn og getur þá tekið frumlag sem samsvarar andlagi áhrifssagnarinnar. Dæmi:

Þeir breikkuðu veginn/Vegurinn breikkaði; Bankastjórinn hækkaði vextina/Vextirnir hækkuðu; Hún dýpkaði skurðinn/Skurðurinn dýpkaði; Ríkisstjórnin lækkaði lánin/Lánin lækkuðu o.s.frv.

Í öllum  þessum dæmum væri hægt að nota röksemd þína og segja: Er mönnum alveg fyrirmunað að nota sögnina X rétt? Vegurinn breikkar hvorki eitt né neitt; vextirnir hækka hvorki eitt né neitt, skurðurinn dýpkar hvorki eitt né neitt; lánin lækka hvorki eitt né neitt. Það er af því að þarna eru sagnirnar breikka, hækka, dýpka, lækka allar áhrifslausar þótt þær tengist áhrifssögnum á reglubundinn hátt eins og áður var sýnt. En í raun eru þessi dæmi alveg sama eðlis og dæmið sem þú finnur að, þ.e. þar er  sögnin opna notuð sem áhrifslaus sögn sem tengist áhrifssögninni opna: 

Kjörstjórnir opna kjörstaði/Kjörstaðir opna (sbr. Bankastjórinn hækkar vexti/Vextir hækka o.s.frv.)

Samt hefur oft verið fundið að því að menn noti sögnina opna sem áhrifslausa sögn, rétt eins og þú gerir hér. En það eru ekki augljós málfræðileg rök fyrir því. Þetta veit málfarsráðunautur útvarpsins auðvitað.

 Bestu kveðjur

 Höskuldur Þráinsson

Molaskrifari þakkar  Höskuldi þessa ádrepu og ábendingu. Vel má það vera að nokkuð harkalega hafi verið tekið til orða. En Molaskrifari hefur  reyndar ekki skipt um skoðun á  orðatiltækinu að kjörstaðir  opni. Verra  er þó þegar fréttamenn segja: Þegar kjörstöðum  lokar  eins og því  miður heyrist of oft.

Molar um málfar og miðla 483

   Ríkissjónvarpið  stóð sig vel í gærkveldi (09.12.2010) við að koma  flóknu efni  skilmerkilega til skila í fréttum og  Kastljósi. Sannast  sagna  voru  frásagnir  af  norsku skýrslunni um Landsbankann   svo yfirgengilegar að það tekur venjulegt fólk  talsverðan tíma  að melta það  hvernig  bankabófarnir komust upp með bankaránið með blessun endurskoðendanna Price Waterhouse Coopers. Ótrúlegra en nokkur lygasaga. Ekki var hlustað á  stjórnanda í bankanum, sem sá hvert stefndi og  varaði við.  Ætli hann hafa bara ekki verið rekinn  fyrir að vera  með leiðindi í veislu ræningjanna?

 Það var líka fróðlegt að  hlusta á formann íslensku samninganefndarinnar, Bandaríkjamanninn Lee Bucheit.  Betur að hann hefði fyrr verið kallaður til verka fyrir okkur. Þá kynni ýmislegt að  hafa þróast á annan  veg. Það var líka einkar fróðlegt að heyra hvað hann sem áhorfandi hafði að segja um  forsetann og hlutverk Alþingis.

  Hér var vel að verki staðið af  hálfu fréttastofu og Kastljóss. Hrós fyrir það. 

Merkileg er forsíðumynd  Moggans í dag (10.12.2010)  frá blaðamannafundi Icesave nefndarinnar í Iðnó.  Aðalefni myndarinnar er málverk . Á myndjöðrum  eru hálfir hausar  formanns  nefndarinnar og ráðuneytisstjóra fjármálaráðuneytisins.  Segja ekki Kínverjar að mynd segi meira en  þúsund orð? Í þessu tilviki er það svo.

  Það hlýtur að teljast til  tíðinda, þegar Morgunblaðið kallar Vilhjálm Egilsson formann Samtaka atvinnulífsins smalahund Steingríms J. Sigfússonar í leiðara. Molaskrifari þekkir Vilhjálm að heilindum og heiðarleika frá samstarfi í stjórnmálum. Honum var  bolað út úr pólitíki  með óheiðarlegum vinnubrögðum í prófkjöri hjá Sjálfstæðisflokksins.  Hádegismóar Moggans eru við Rauðavatn. Þar eru menn  nú  rauðir af reiði út í allt og alla.

 Það voru ekki vönduð  vinnubrögð hjá Stöð tvö (08.12.2010) þegar  sagt  var í fréttum, að   fundi  Alþingis hefði verið  slitið, þegar skríll var með ólæti á þingpöllum.  Fundinum var frestað í tuttugu mínútur. Honum var ekki slitið. Ríkissjónvarpið  hafði þetta rétt.  Mönnum kann að finnast þetta smáatriði. Það er það ekki. Það á að fara rétt með. Smáatriði í fréttum skipta   máli.

    Hér  var á  dögunum nefnd  afspyrnuvond sjónvarpsauglýsing.   Þar er sagt:  Vilt  þú  vita  hvað klæðir þínu vaxtarlagi? Nú  sér  Molaskrifari, að bókin sem verið er að auglýsa er  kölluð Vaxi-n .   Hann hélt reyndar að sér hefði missýnst, en  svo var ekki. Þetta  er ekki  bókarheiti. Þetta er    málleysa. Rétt eins og auglýsingin. 

     Molaskrifari  heyrði niðurlag á  viðtali við  kunningja sinn Elís Poulsen í Skopun, útvarpsmann í í Færeyjum.  Viðtalið  var í morgunþætti Rásar eitt (09.12.2010). Elís  sagði efnislega: Það þýðir ekkert að vera reiður út í stjórnmálamenn. Svo koma bara aðrir stjórnmálamenn og gera  eiginlega alveg það sama.  Skynsamur maður Elís, eins og flestir landar hans.  

 

 

Molar um málfar og miðla 482

   Upplýsingarnar um  bókhaldsbrellur og bankarán  Glitnismanna,sem  fram komu í  fréttum  Ríkissjónvarps og Kastljósi (08.12.2010) voru svakalegar. Þeir Svavar Halldórsson og Helgi Seljan fá  prik fyrir sinn þátt í framsetningu málsins.  Þarna beraðist  ótrúlegt svindilbrask. Þarna  heyrðum við því lýst hvernig  banki var  rændur. Ekki með kúbeini eins og úrabúðin Leonard  í Kringlunni Heldur af hvítflibbakrimmum með tölvur og excel forritið að vopni ,sem  voru  sérfræðingar í bókhaldsbrellum.

    Sérstakur kapítuli þessa máls  er  hlutur endurskoðunarfyrirtækisins  Price Waterhouse Coopers. Venjulegur  hlustandi  og áhorfandi getur varla dregið aðra ályktun en þá, að þar hafi verið  við  störf  bjánar  eða að menn í fyrirtækinu hafi  vitandi vits og skipulega unnið  með  þeim sem voru að   ræna bankann og  settu  Glitni í þrot. 

   Nú þegar lokið hefur verið tekið af  Pandóruboxinu á  örugglega margt fleira  misjafnt  eftir að koma í ljós.   

 Á forsíðu Fréttablaðsins (08.12.2010) segir frá opnun nýrrar gosdrykkjaverksmiðju. Þar  segir: ... þegar Katrín Júlíusdóttir iðnaðarráðherra vígði verksmiðjuna. Katrín Júlíusdóttir er ekki vígð kona. Þess vegna getur hún ekki vígt eitt eða neitt. Hún gangsetti verksmiðjuna  eftir öllum sólarmerkjum að dæma.

 Einkennilega var tekið til orða í inngangi fréttar um offituvanda á  Stöð tvö (07.12.2010). Þulur  sagði eitthvað á þessa leið:  Um  fimmtungur  íslensku þjóðarinnar þjáist af  alvarlegustu tegund offita.  Ekki ætti að þurfa að taka það fram að orðið offita er ekki til í fleirtölu.

  Ríkissjónvarpið komst á  síður dagblaðanna (08.12.2010. Hversvegna vegna?  Vegna þess að ekki  tekst að ná samningum um  ameríska sápuþáttaröð. Hvað var það sem Jón Baldvin kallaði   Ríkissjónvarpið  á dögunum ?  Ameríska vídeóleigu ? Það minnir mig.  Jón Baldvin hittir oft naglann á höfuðið. Það  sárvantar auðvitað  ameríska sápu í Efstaleitið.  En   gott væri ef sápan væri  notuð  eins og á að  nota sápu. Til að  hreinsa. Til að gera hreint.  Það er borin von.

  Mikið væri annars gaman ef  Ríkissjónvarpið  sýndi okkur þó ekki  væri nema eins og tvisvar í mánuði  upptökur frá tónleikum  þar sem  flutt er sígild  tónlist.  Svo virðist sem sígild tónlist sé á svörtum lista í Efstaleitinu. Það er óskiljanlegt og til skammar.

Molar um málfar og miðla 481

   Heimildamyndin, sem Ríkissjónvarpið sýndi (06.12.2010) um  eldgos á Fimmvörðuhálsi og í Eyjafjallajökli, var um margt ágæt. Skrítið var þó, að valið skyldi að sýna fréttainnslög frá Fox  sjónvarpsstöðinni bandarísku , sem ekki er þekkt fyrir áreiðanlega fréttaþjónustu. Nokkrir  hnökrar  voru í þulartexta og jafnvægi  skorti í hljóðblöndun, - bakgrunnshljóð  voru stundum nálægt því að yfirgnæfa þulinn.  Þessi mynd á  þrátt fyrir það eftir að fara víða.

 Skelfilegt var að heyra fulltrúa kjörinn á  stjórnlagaþing, formann stjórnar Útvarps Sögu, líkja íslensku stjórnarfari við  stjórnarfarið í Norður Kóreu (07.12.2010). Það sýnir, að hann veit ekkert í sinn haus um Ísland og enn síður Norður Kóreu.

  Það er  dálítið einkennilegt, að  höfundi forsetasögu Ólafs  Ragnars Grímssonar skuli  greiddar 600 þúsund krónur úr  sjóðnum  Gjöf  Jóns  Sigurðssonar á  árinu 2010. Löngu er komið fram að bankabófarnir í Glitni, Kaupþingi og Landsbanka kostuðu útgáfu og ritun bókarinnar. Bókin kom út fyrir tveimur árum. Hún er mikill og gagnrýnislaus lofsöngur um Ólaf Ragnar og  útrásarliðið,  þar sem bankabófarnir fóru fremstir með sínar Fálkaorður í barminum. Ekki jók bókin hróður höfundar sem sagnfræðings.  Þetta mál kallar á skýringar.  

 Málvenja er að  tala um fallegan fisk,  fallega síld,  eða fallega loðnu. Það er hinsvegar nokkur nýlunda að segja að loðna sé  fögur eins og gert var í Morgunblaðinu (07.12.2010). Á þessu er  munur að mati Molaskrifara.

   Seinni fréttum Ríkissjónvarps  seinkaði um tæpar tíu mínútur að kveldi þriðjudags (07.12.2010). Sjónvarpsstöðvar, sem kunna sig,  segja  frá slíkri seinkun í skjátexta. Hún er  fyrirsjáanleg og  kemur útsendingarstjórum ekki á óvart. Þar er áhorfendum  sýnd kurteisi. Líklega ollu íþróttirnar þessu ,  enn einu sinni. Það tíðkast ekki í Efstaleiti að tilkynna  seinkun dagskrárliða á skjánum. Þulur baðst að  vísu afsökunar á seinkuninni við upphaf frétta eftir  býsna  skrautlega  byrjun fréttatímans.

  Eins og  oft  étur hver  fjölmiðillinn eftir öðrum, þegar tiltekin orðtök komast í tísku. Nú er allt  að  bresta á.  Friður brestur  á og í fréttum Stöðvar tvö (07.12.2010) af Icesave málinu var okkur sagt að  samingar væru að bresta á.

Það vantar einn

  Það er til skammar þeim sem að þessum  heiðurslaunum standa að Sigurður A. Magnússon skuli ekki löngu kominn í þennan hóp. Hann á þar heima.  Þingmenn ættu að hundskast til að bæta honum í hópinn.Strax.

28 listamenn fá heiðurslaun

Molar um málfar og miðla 480

Fréttamönnum Ríkisútvarps  fannst það  fréttnæmt,  að sendiráð Bandaríkjanna á Íslandi  skyldi fylgjast með mönnum og málefnum og  ekki síst  stjórnmálahorfum og þróun á Íslandi. Það er  hlutverk sendiráða að  vera  augu og eyru lands síns í gistiríkinu. „Afla upplýsinga" sagði Jón Baldvin fyrrverandi utanríkisráðherra og sendiherra í Bandaríkjunum  í Ríkisútvarpinu (06.12.2012) 

 Sendiherrar Íslands   sendu til skamms tíma, og gera líklega enn, skýrslur ársfjórðungslega   til   utanríkisráðuneytisins í Reykjavík um  stjórnmál og  efnahagsmál í gistiríkinu. Ekki fer  hjá því að í slíkum skýrslum sé  vikið að samtölum við   nafngreinda   einstaklinga   stjórnmálamenn og frammámenn í atvinnulífi og lagt mat á menn og málefni. Umfjöllun  Ríkisútvarpsins um skýrslur bandaríska  sendiráðsins í Reykjavík  hefur  á stundum   verið einfeldningsleg , barnaleg og ekki borið vott um djúpstæða þekkingu. Svo var Jón Baldvin sagður  sendiherra Bandaríkjanna (!) í morgunútvarpi  Rásar tvö (06.12.2010). Engum datt í hug að leiðrétta. Sama kurteisin við hlustendur.

  Sagt var í morgunútvarpi Rásar tvö (06.12.2010), að Kínverjar hefðu  stundað iðnaðarnjósnir á Íslandi. Hið rétta er að  starfsmenn bandaríska  sendiráðsins á Íslandi  hafa haldið þessu fram. Ekkert slíkt  liggur  fyrir  eða  hefur verið  sannað. Hér er ekki verið að bera blak af Kínverjum, heldur  einungis  benda á að enginn er sekur fyrr en sekt  er sönnuð. Í þessu máli hefur  sekt ekki verið sönnuð. Fjölmiðlamenn eru ekki dómarar í sakamálum.

Það fer hraðvaxandi um þessar mundir, að ung börn séu látin lesa auglýsingatexta. Ekki er gulltryggt að börnin  skilji alltaf þann texta ,sem  þeim er  gert að fara með.  Hvað segir Umboðsmaður barna?  Hvað segir  Barnaverndarstofa?

Í auglýsingaflóðinu þessa dagana eru fjölmargar nýjar auglýsingar í  sjónvarpi. Þær eru auðvitað  misjafnar   að gæðum. Malt og  appelsín auglýsingar Ölgerðarinnar eru  fínar.Appelsín  auglýsing  Vífilfells  er slök. Nú  ætti Ölgerðin að  birta stutta auglýsingu: Mynd af appelsínflösku og segja, - Varist eftirlíkingar !

  Ein versta  sjónvarpsauglýsingin, sem Molaskrifari hefur lengi séð, er um bók, sem  Molaskrifara sýndist heita Vax-in. En það getur þó varla  verið  bókartitill. Molaskrifara hlýtur að hafa missýnst.  Þar er  sagt:  Vilt þú  vita hvað klæðir þínu vaxtarlagi ?  Ömurlegt.  Það er eins og allar síur, allt  eftirlit,  öll gagnrýni  sé horfin að því er varðar  auglýsingar í Ríkisútvarpinu. Þar má allt.

Molar um málfar og miðla 479

   Dagskrá Ríkissjónvarpsins sunnudagskvöldið 5. desember var góð. ( Góð ,heilt yfir , ætti molaskrifari líklega  að segja  til að tolla í tískunni, en gerir ekki.).  Margt var  bitastætt í Landa  svo sem oftast er og  í mynd  þeirra Maríu Sigrúnar og Guðmundar Bergkvist um  hinn eina og  sanna Sólheima Reyni var  prýðilega tvinnað saman  gömlu efni og  nýju. Smekkvísi og góð tilfinning fyrir efninu  voru   þar ráðandi.  Svo  var líka gaman að sjá  gamla  skaupið hans  Flosa. Þar var mörg  góð  Flosafyndni, þótt ekki hafi allt staðist tímans tönn. Enda ekki við  því að búast um slíkt  stundargaman sem áramótskaup í eðli sínu er.

 Í frétt um aðgerðir vegna  skuldavanda heimilanna  tók fréttamaður Ríkisútvarpsins  (03.12.2010) svo til  orða: .. þúsundir einstaklinga og  fjölskyldur hafa þegar nýtt sér...  Hér  hefði að mati Molaskrifara farið betur á að segja: ... þúsundir einstaklinga og  fjölskyldna  hafa  þegar nýtt sér... Það er að segja , hafi verið um svo margar fjölskyldur að ræða.  Sami fréttamaður  sagði .... er lagður  lokahnykkur á aðgerðir til lausnar...  Molaskrifari hefur  aldrei heyrt talað um  leggja lokahnykk á  eitthvað. Talað er um að leggja  lokahönd á eitthvað, þegar  verki er lokið.  Það eru síðustu handtökin við verkið.  Hinsvegar  mætti  segja til  dæmis: Lagning  bundna slitlagsins  var lokahnykkurinn á gerð vegarins yfir heiðina.

  Úr mb. is (04.12.2010): Tveir skipsverjar eru um borð í bátnum.  Ekki er  talað um skipsverja á íslensku, heldur  skipverja.

  Fjöldi umferðaróhappa hafa orðið, sagði fréttamaður  Ríkisútvarps  (04.12.2010). Betra hefði verið: Fjöldi umferðaróhappa hefur orðið. Karlkynsnafnorðið fjöldi er nefnilega aðeins til í eintölu. Umferðaróhöpp hafa orðið,   væri í góðu lagi samkvæmt  máltilfinningu Molaskrifara,sem auðvitað er ekki óbrigðul.

Í fréttayfirliti í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins  (05.12.2010) las fréttaþulur:  Rúmlega þriðji hver Dani langar ekki í neitt í jólagjöf. Þetta er ekki  rétt. Rétt hefði verið að segja: Rúmlega þriðja hvern Dana langar ekki í neitt í jólagjöf. Við segjum  ekki:  Ég langar, heldur  mig langar.   Líklega hafa menn áttað sig á því að þetta var ekki í lagi. Þessu var sleppt í   yfirlitinu í lok frétta.

Útvarpsstjóri, Útvarps Sögu, Arnþrúður Karlsdóttir hefur lýst því yfir í  einkaútvarpi sínu að svipta beri tiltekna  opinbera starfsmenn,sem komnir  eru á eftirlaun, málfrelsi og ritfrelsi. Þeir eiga að þegja, sagði hún oftar en einu sinni  í  endurteknum útvarpsþætti   skömmu fyrir klukkan sjö  að morgni mánudagsins  6. desember. Mikil  er lýðræðisástin þar á bæ.  Veita á Ólafi Ragnari  alræðisvald til að skipa utanþingsstjórn eða  neyðarstjórn og  svipta suma borgara landsins málfrelsi  og ritfrelsi, - þá sem segja eitthvað eða  birta eitthvað,sem útvarpsstjóranum er ekki að skapi. Kannski leggur fulltrúi Útvarps sögu á   Stjórnlagaþingi  til, að sett  verði ákvæði í nýja  stjórnarskrá um  að  aðeins sumir borgarar landsins  njóti  málfrelsis og ritfrelsis. Hver veit?