Brandari ársins !

Lokasetning fréttatilkynningar þingflokks Sjálfstæðisflokksins  hlýtur að vera  brandari ársins:

En þingflokkur Sjálfstæðisflokksins mun eftir sem áður vinna af heilindum og málefnalega að þeim úrlausnarefnum sem fyrir liggja með hagsmuni þjóðarinnar að leiðarljósi.

Hafna því að hafa rofið trúnað

Enn einu sinni...

....hefur fagmennsku verið fórnað á altari þröngra sérhagsmuna hinna  fáu.

Ólafur lætur af starfi ritstjóra

Molar um málfar og miðla CLI

 Ágætis aukablað um sögu Hagkaups  fylgir  Morgunblaðinu (17.09.2009). Saga þessa fyrirtækis  err  stórmerk og  sorglegt til þess að  vita  hvernig  glannaskapur hefur nú leitt  fyrirtækið í  fjárhagslegar ógöngur.

Var það ekki   Vilmundur Gylfason  sem  sagði að  Pálmi í Hagkaup   hefði bætt kjör launþega á Íslandi meira en verkalýðsforingjum  hefði  tekist? Orð að sönnu  Saga  Hagkaups og  stofnandans  Pálma Jónssonar er gagnmerk, og segir  frá  ferðalagi  fyrirtækisins á   fimmtíu árum úr fjósi og hlöðu við Miklatorg til  glæstustu  salarkynna  samtímans. Í blaðinu  segir  frá  hvernig   einokun heildsala  var brotin niður, mjólk komið í matvöruverslanir, opnunartími lengdur, einokun á    sölu á  kartöflum lögð  af (  með  dyggum  stuðningi Hafskips  sem fór í farnmgjaldastríð  við Eimskip,sem einokað hafði kartöfluflutninga  til landsins með okur farmgjöldum)  Í öllum þessum málum hafði  Pálmi  Jónsson sigur  gegn rótgrónum hagsmunum hinna  fáu gegn  fjöldanum og lækkaði  vöruverð neytendum til hagsbóta. Tvímælalaust er Pálmi  Jónsson merkasti kaupsýslumaður liðinnar  aldar á Íslandi.

Molaskrifari getur  hinsvegar ekki setið á sér að finna að  eftirfarandi setningum í blaðinu: .. þar sem hægt var að versla  allar helstu nauðsynjar á sama  stað... og Viðskiptavinurinn  verslar vörurnar..  Í báðum  tilvikum hefði átt að nota  sögnina að kaupa. Molaskrifari  verslar stundum  í Hagkaupi og kaupir það sem  hann fær ekki í Bónusi. 

Hefur þú gætt þér á Freyja konfekti, eða  borðað Freyja staur?  Fyrirtækið  66° Norður  auglýsir (17.09.2009) í Fréttablaðinu: Freyja pollagalli. Þarna  ætti  auðvitað að standa  Freyju pollagalli. Ekki man Molaskrifari betur en Sælgætisgerðin Freyja  noti rétta   fallbeygingu  og  tali um Freyju konfekt og  Freyju staura. Auglýsing fyrirtækisins 66° Norður  er ekki til fyrirmyndar.

Úr Vefmogga (17.09.2009): Sveinn Friðfinnsson, sem sagður er tengist fjársvikamáli í Svíþjóð, hefur dvalið langdvölum að undanförnu á æskuslóðum sínum í Grundarfirði.  Við þessa setningu hefur Molaskrifari tvennt að  athuga:  Í  fyrsta lagi  hefði átt að skrifa:...  sem  sagður er  tengjast.. Í öðru lagi hefði farið betur á því að skrifa: ...hefur  dvalist langdvölum .. . Meginmerking sagnarinnar  að  dvelja er að tefja  eða  hindra,( Hvað dvelur Orminn langa?) að  dveljast einversstaðar er  hinsvegar að vera (staddur) einhversstaðar. Ekki í fyrsta skipti ,sem þetta er  nefnt.

Ekki er sá sem skrifar  eftirfarandi í Vefmogga (17.09.2009) vel að sér í beygingafræðum: Elísabetu Englandsdrottningu og móðir hennar, Elísabetu drottningamóður, hryllti við því...  og...   Þar kemur fram að móðir Elísabetu drottningar hafi verið með ristilkrabbamein.. Í fyrra  tilvikinu  ætti auðvitað að  standa  móður og  svo er eignafall nafnsins Elísabet  Elísabetar. Það er einfalt á netinu að fletta upp beygingum íslenskra orða.

 

Molar um málfar og miðla CL

 Áskorun  forsetans stóð á  skjánum í RÚV  sjónvarpsfréttum (16.09.2009) með mynd  af Obama.Fyrst  hélt molaskrifari  að Obama hefði verið að skora á einhvern. Nei ,verið  var að  fjalla um erfið og ögrandi verkefni í heilbrigðismálum  sem  bíða úrlausnar.   Hef aldrei  getað sætt  mig   við að  enska orðið  challengesé alltaf þýtt áskoruná íslensku.

Nú ætlar  fulltrúar kínverska álrisans Chinalcoa ð heimsækja  Húsavík. Eigum  við ekki að  íslenska  heitið og  kalla  fyrirtækið Sinalco ?

Í  Vefdv er fréttum um Íslending sm talinn er hafa  svikið fé út úr  Svíum. Fréttin er full af ambögum:  Dæmi: Heimildamaður DV.is segir Sveinn hafi verið umfangsmikill í fasteignaviðskiptum í bænum. Hann hafi keypt fjölda íbúðarhúsnæða á Grundarfirði ... Hér  hefði átt  að   segja: Heimildarmaður  DV.is  segir  Svein hafa verið umsvifamikinn í fasteignaviðskiptum og keypt íbúðarhúsnæði stórum stíl. Í fréttinni er  ýmist  sagt í Grundarfirði eða á  Grundarfirði.

Mannslát í höfninni, segir í fyrirsögn á  Eyjunni (13.09.2009). Þetta er fremur klaufalegt orðalag um  það er  maður finnst drukknaður í  Reykjavíkurhöfn.

Fróðlegt var í fréttum RUV  að  heyra um lögrfræðinginn  sem kallaður hefur verið  til í öllum fréttaskýringaþáttum  allra miðla öðru hverju undanfarna  mánuði. Eftir fréttinni að  dæma ,er hann bara  venjulegur íslenskur  kennitöluflakkari.

Tekið skal undir með Jónasi Kristjánssyni sem  segir (17.09.200) á  bloggsíðu sinni:Sízt má fórna fé til að leysa vanda fólks, sem keypti húsnæði fyrir meira en þrjátíu milljónir og bíl fyrir meira en þrjár milljónir. Það er ekki hlutverk stjórnvalda að afnema eðlileg gjaldþrot í þjóðfélaginu. Sama hugsun hefur verið orðuð á  þessari síðu. Hversvegna eiga hinir varkáru  að  bjarga þeim sem  keyptu sér glæsivillur og  stöðutáknsbíla sem þeir höfðu ekki  ráða á, en keyptu samt ?

Það er  auðvitað  fjarstæða. Þeir sem kunnu  ekki  fótum sínum forráð í fjármálum  eiga  sjálfir að borga  skuldir  sínar. Þeir  veðjuðu á að  gengið mundi þróast þeim í hag.  Þeir töpuðu og geta ekki ætlast til að  aðrir  borgir óhófsskuldirnar fyrir þá.

Vegna  athugasemdar sem Molaskrifari birti um áskriftarsölumennsku  DV í gærkveldi.  Er rétt og skylt að geta þess að  Reynir  Traustason  ritstjóri  DV hafði  samband  við  Molaskrifara og baðst  afsökunar   á  framkomu þessa  sölumanns. Það er   þakkað og að  sjálfsögðu tekið  til greina.

Þótt hér  sé mikið um aðfinnslur, sem  sumir kalla  tuð og  nöldur, þá er auðvitað mikið  af   prýðilega skrifuðuðum  fréttum í öllum miðlum. Molaskrifari er ekki sérlega  iðinn við að lesa  íþróttafréttir, en  Bjarni Sigtryggsson, áhugamaður um gott málfar, sendi  eftirfarandi frétt úr Morgunblaðiðinu  (16.09.2009). Að hans  mati er þetta  vel skrifuð frétt:

Jamaíkamaðurinn Powell kom fyrstur í mark í 100 metra hlaupi á móti í Póllandi í gærkvöld. Powell rann skeiðið á 9,82 sekúndum en heimsmetið í greininni á landi hans, Usain Bolton, 9,58 sek en hann var ekki á meðal keppenda.Nesta Carter var annar í 100 metra hlaupinu á 10,10 sekúndum og Michael Frater þriðji á 10,23 sek.Tyson Gayákvað að keppa í 200 metra hlaupinu og hann varð hlutskarpstur á tímanum 20,21 sek. - Molaskrifari getur  tekið undir það að þetta  er að mestu hnökralaus frétt .

Ræð einhverra hluta  ekki við að breyta letrinu á fréttinni hér að ofan í  tölvunni minni.

Sölufrekja DV

 Í kvöld var hringt  heim tíl mín og  spurt eftir mér með nafni. Í símanum var  ungur maður  svo kumpánlegur að það  var eins og hann væri  að tala  við yngri  bróður sinn eða mann sem hann hefði  þekkt í  fimmtíu ár  eða  svo.

 Erindi hans  var að  bjóða mér áskrift að  DV með  sérstökum kostakjörum.

Ég  sagði honum að ég  væri þegar þegar  áskrifandi að DV. - Ég  sé það nú  ekki hjá mér,  svaraði hann. - Ég fékk blaðið  síðast í  morgun.

Þá  benti ég honum á að í símaskránni  væri  rauður kross  við nafnið mitt,  sem  táknar að handhafi  númersins  vill ekki  hringingar frá símsölumönnum.  Aftur  sama  svar: Ég sé það  nú ekki  hjá  mér  !

  Þetta þykir mér dónaskapur  af  hálfu DV og eitthvað er áskrifendabókhaldið ekki í góðu lagi. Líklega verður niðurstaðan sú að ég segi upp áskriftinni  að  blaðinu.

Molar um málfar og miðla CXLIX

 Tækju á móti sendinefndinni opnum örmum,  sagði fréttamaður í  sjö fréttum RÚV sjónvarps(12.09.2009). Þetta  er auðvitað ekki  rangt, en   Molaskrifara hefði þótt  fallegra að  segja: Tækju sendinefndinni opnum örmum. Í sama  fréttatíma  var sagt: lesa sig í gegnum skýrslu, betra hefði verið að segja: Lesa skýrslu.

Í fréttum  Stöðvar tvö var  sagt frá öflugri öryggisgæslu við sumarhöll  Bakkabróður í Fljótshlíðinni (13.09.2009). Þar tók fréttamaður svo  til  orða   að höllin  væri í 100 kílómetra akstursfjarlægð  frá  Reykjavík.  Dugað hefði að segja í   100 kílómetra  fjarlægð frá Reykjavík.  Akstursfjarlægð er bara bull.

Í sex fréttum RÚV (13.09.2009)  var  sagt  frá  afrekum ungra íslenskra  skákmanna erlendis.    Sagt var að þeir  hefðu  sigrað mótið. Þeir sigruðu velflesta  andstæðinga  sína og  fóru með sigur af hólmi. Menn sigra ekki mót.

Þegar talað  er um korn á íslensku er átt  við „mjölvisauðugt fræ af  sumum plöntutegundum (af grasætt) notað til matar" (Ísl. orðabók) Þannig   er korn samheiti  yfir hveiti  rúg, bygg og maís og raunar fleira.  Á  ensku er orðið  corn  fyrst og fremst notað um maís. Á þessu flaska  fréttamenn stundum.  Hér á landi er  talsverð kornrækt , þótt ekki sé  ræktaður  maís. 

Molar um málfar og miðla CXLVIII

 Á Bolungarvík,sagði  fréttaþulur  RÚV sjónvaps (10.09.2009) í  tíufréttum. Þeir  Bolvíkingar ,sem Molaskrifari þekkir, segja  í  Bolungarvík, jafnvel bara í Víkinni. Hvað  segja lesendur Mola ?

Hún er háskalega smitandi nútíðar-nafnháttarsýkin. En þessi ríkisstjórnin er ekki að standa sig. Þetta skrifar bloggari, (10.09.2009)   hæstaréttarlögmaður og fyrrverandi þingmaður. Hann ætti að vita  betur. 

Það  er óþarft latmæli, eins og nefnt hefur verið hér áður,  að tala um árið  níutíu og  sjö eins  og gert var í sex fréttum  RÚV . Í kynningu á  efni  Spegilsins var okkur sagt að unnið  væri  hörðum höndum að  fjárlagagerð. Molaskrifari á  alltaf  erfitt með að sjá  fyrir sér  að  skrifstofustörf  séu unninn hörðum höndum.  En  fátítt   er orðið að heyra  sögnina vinna  notaða í fréttum án þess að tekið sé  fram að unnið sé  hörðum höndum. Í Helgarsportinu í RÚV sjónvarpi var sagt frá ungum hollenskum hjónum, sem  eru að endurbyggja,  eða gera upp gamalt hús á Þingeyri. Þau vinna að því hörðum höndum. Þar var  vel til orða  tekið að mati Molaskrifara. (11.09.2009).

 Áfram heldur  RÚV purkunarlaust  að  auglýsa  bjór undir  yfirskini léttöls.Í kvöld (10.09.2009)  voru  bjórauglýsingar á undan og eftir  tíu fréttum. Það er  til skammar  að  fyrirtæki í þjóðareigu  skuli með þessum hætti  fara á  svig  við lögin og  misbjóða stórum hópi  eigenda sinna.

Ekki linnir aulaflissinu í morgunútvarpi Rásar tvö. Þar segja menn líka:  Ég vill ! (11.09.2009) Annars  færði  Molaskrifari sig yfir á  Rás eitt , þegar umsjónarmenn tilkynntu að  hringt yrði  til Los  Angeles og þaðan yrði lesið upp úr slúðurblöðum. Ef fréttaþáttur RÚV að morgni dags hefur ekki verðugri viðfangsefni, þá er ástæða  til að ræða hvort hann á rétt á sér. Skrifara skildist að sá  lestur  ætti meðal annars  að  fjalla  um óléttur. Seint  verður sagt að mikil reisn sé  yfir  Rás  tvö á morgnana.

 

Molar um málfar og miðla CXLVII

„Stundum eyðileggur fólk líka bara fyrir sér sjálft, þegar það firrist við að svara eðlilegum fyrirspurnum blaðsins,“  segir  bloggari  í Vefdv (08.09.2009). Molaskrifari hefur aldrei heyrt orðatiltækið að  firrast við.  Nafnorðið firra  er  fjarstæða  eða  vitleysa. Sögnin að firra  þýðir að   svipta einhvern einhverju  eða  losa einhvern við eitthvað. Miðmynd  sagnarinnar að  firrast  er að  fjarlægjast eða halda sig  burtu frá  einhverju. Notkun sagnarinnar  firrast  í  tilvitnaðri setningu  er því hrein firra.  Að skirrast  við eitthvað  eða einhverju er  hinsvegar að  kinoka sér  við einhverju eða  vilja varast að gera eitthvað, segir orðabókin.  

Í fréttum RÚV sjónvarps (09.09.2009) var  fjallað um breytingar á námslánum.  Þá   sagði  fréttamaður:...sem þurfti að  framfæra  sér   á (upphæð) ..... Hér  hefði Molaskrifara þótt eðlilegra  að  segja: .. sem þurfti að framfleyta sér á .... Kannski var þetta bara mismæli.

  Rétt  málnotkun á  ekki upp á  pallborðið  hjá  ýmsum sem  skrifa í Vefdv. Eftirfarandi var skrifað um Harry  Bretaprins (10.09.2009): Þeim peningum hefur síðan verið ávaxtað skynsamlega og upphæðin hækkað umtalsvert.  Sögnin að ávaxta  stýrir  ekki þágufalli .Þessvegna  hefði átt að standa  þarna: Þeir  peningar hafa verið ávaxtaðir  skynsamlega ....  Í  sömu frétt stendur: ..né fagna sínum nýfengna auð.... Nafnorðið  auður  beygist:auður,auð auði,auðs. Við  fögnum  sigri, ekki  sigur. Þessvegna  hefði átt  að standa  þarna:  ....né fagna  sínum nýfengna auði...

Sjö-núll  fyrir  Íslendingum, segir í  fyrirsögn á  Vefvísi (10.09.2009). Molaskrifari áttar  sig ekki á  notkun þágufalls í þessu tilviki  og  teldi eðlilegra  að  í fyrirsögninni  hefði verið  sagt: Sjö-núll fyrir  Íslendinga.

 

Molar um málfar og miðla CXLVI

Ekki linnir aðilafárinu í fjölmiðlum. Þetta er úr Vefmogga  (08.09.2009): Tveir erlendir aðilar á miðjum aldri.. ..  Af hverju ekki tveir útlendingar á miðjum aldri ?  Mennirnir  voru fullir og  höfðu klifrað upp  í turn Hallgrímskirkju og tekið  til  við  að  slá í kirkjuklukkurnar. Á vef RÚV  er  þessi frétt einnig, en þar er talað um menn en  ekki aðila. í Vefvísi   er talað um tvo útlendinga. Prik fyrir það.

Vefvísir (08.09.2009) segir frá  bankaráni í Danmörku þar sem  maður ógnaði starfsfólki og viðskiptavinum með tvíhleyptri hlaupstífðri haglabyssu. Þetta er ekki illa að orði komist. En orðið  stífður  er ekki til.  Hér  ætti að standa  stýfður, styttur  eða  þverskorinn,  sbr.  stúfur.  En hlaupstýfð haglabyssa  er gott um það sem á  ensku er kallað  sawed-off shotgun. Glæpamannavopn.

Sjóminjasafnið Víkin í Reykjavík kynnir  sig á  Fésbókinni, m.a. með þessum orðum: boðið uppá leiðsagnir um Varðskipið Óðinn kl. 13, 14 og 15-Mín máltilfinning  er  að  orðið leiðsögn  sé ekki til í  fleirtölu. Þess vegna hefði farið  betur á að segja: ...  að  boðið sé upp á  leiðsögn um  varðskipið Óðin á þessum  tilteknu  tímum, -  ekki Óðinn (eins og  sagt  er: Óðinn, Óðin,Óðni,Óðins)) Orðið  varðskip á  heldur ekki að rita með  stórum  staf og  svo er  upp á   skrifað í tveimur orðum. Það eru því  fjórar villur í  þessari stuttu tilvitnun í Fésbókina. 

 Það er ekki mikil máltilfinning til  staðar , þegar sjónvarpsmaður í Kastljósi Ríkissjónvarpsins segir (08.09.2009) uppi í Hafnarfirði. Ótrúlegt en  satt.

Molar um málfar og miðla CXLV

 Í fréttum Stöðvar  tvö (07.09.2009) af ferjuslysi  við  Filippseyjar var  sagt  skipið  tók að hallast.  Það er  gott og gilt orðalag, en lakara  var að  heyra í  sömu  frétt að skipið  hefði   skyndilega  byrjað að hallast á  hliðina. Í  RÚV  sjónvarpsfréttum var  fjallað um bát sem  sökk      á Ohrid vatni undan  strönd Makedóníu. Þar var sagt:  Skyndilega  fór  báturinn að halla. Þetta er  að dómi Molaskrifara röng  notkun  sagnarinnar að halla. Einhverju hallar, eitthvað hallast. Einkennilegast  finnst  Molaskrifara þó að  enginn  skuli hafa notað orðið  slagsíðu, sem  átti við í báðum tilvikum.

 Einkennilega orðuð frétt í Vefdv (07.09.2009) :Ferðafólkið var að þvera Tjarnarkvísl þegar áin tók bílinn.  Tjarnarkvísl er staðsett SV af Sátujökli sem er skriðjökull norðanmegin í Hofsjökli.

Fólkið var að  þvera ána.. fólkið var  að  aka yfir ána. Áin tók bílinn.. líklega  hefur   bíllinn flotið upp eins og  sagt er.Einnig  hefði mátt segja að  straumurinn hefði tekið  bílinn.  Svo  er  orðinu  staðsett ofaukið í seinni setningunni.  Tjárnarkvísl  er  SV af Sátujökli... Í   Netmogga  er þessi frétt ágætlega orðuð,  nema  að þar er líka talað um að  Tjarnarkvísl  sé  staðsett  suðvestur  af Hofsjökli. Í Vefvísi segir um sama mál: Reyndist fólkið heilt á húfi eftir að hafa fest bifreið í Tjarnarkvísl, en náði að komast úr honum  Hér  talar  skrifari  fyrst um  bifreið,en er svo greinilega að hugsa um bíl, þegar hann lýkur setningunni.

Meira  af Vefdv (07.09.2009) : Þau eiga alls sex börn og er Svanhildur ólétt af því sjöunda.  Hér ætti  samkvæmt  minni máltilfinningu að  nota  aðra  forsetningu og   segja : ..ólétt að því   sjöunda. Eftirfarandi er  einnig  af Vefdv: Tveir aðilar hafa verið handteknir vegna málsins. Ætlar þessu endalausa aðilabulli  aldrei að linna ?

Sumt er erfitt að skilja í dagskrárgerðinni  hjá  RÚV, þessu opinbera hlutafélagi sem við eigum öll. Hversvegna, til dæmis,  er ekki fréttayfirlit  klukkan tólf á   hádegi á laugardögum og sunnudögum ?   Hversvegna  eru ekki  fréttir á nóttinni klukkan  þrjú og  klukkan  fjögur? Fréttir eru klukkan  tvö og   svo aftur  klukkan  fimm. Frétttamaður  er  því á  vakt  alla nóttina. Það er margt skrítið í kýrhausnum  við  Efstaleiti.

Enn er  svo undrast á því hvaða  tilgangi það þjónar að endursýna Kastljós klukkan eitt að nóttu.  Er ekki verið að   reyna að spara? Vonandi  nær  sparnaðarviðleitnin í ríkisrekstrinum alla leið upp í Efstaleiti.