Molar um málfar og miðla 551

 

 Úr frétt á  fréttavefnum visir.is (08.03.2011): Það mun hafa verið í kringum 1970 að starfsmenn Rafveitu Akureyrar endurváku þann gamla sið að slá köttinn úr tunnunni. Hér er ekki verið að grínast. Þetta er orðrétt tilvitnun. Ótrúlegt. Glöggur lesandi benti Molaskrifara á þetta. Takk fyrir ábendinguna.  Vísismenn  þurfa að vanda betur valið á þeim, sem  skrifa fréttir.

Nú eru flestir hitamælar stafrænir og  menn sjá  ekki súlu stíga með hækkandi hita eða  síga  þegar kólnar. Þessvegna  hefur blaðamaður mbl.is  líklega skrifað (09.03.2011): .. en veðurstofan spáir því að frost fari  upp fyrir  tuttugu stig á hálendinu síðar  í vikunni.  Hér hefði verið rétt að segja, -  niður fyrir tuttugu stig.   

Í frétt Stöðvar tvö  (06.03.2011) um  fjármálafyrirtækið  Spkef (ömurlegt  nafn) sem áður hér  Sparisjóður Keflavíkur voru    tvær  ambögur.  Fyrst sagði fréttamaður: ... var  stór  hluti af  lausafjár bankans  tekinn út...  Átti  að vera   stór hluti af  lausafé bankans  eða  lausafjár bankans.   Sami fréttamaður sagði í sömu frétt: ... því bíður Landsbankanum það verkefni ...  Átti að vera því Landsbankans það verkefni. Hér  skorti nokkuð upp á  vandvirknina.

 Púðursnjór í borginni segir í fyrirsögn (visir.is 08.03.2011). Molaskrifari er á því að  fallegra hefði  verið að segja til dæmis : Borgin hjúpuð mjöll, Borgin undir mjallarhjúpi. Við þurfum ekki á orðinu púðursnjór að halda í íslensku.  Fyrirsagnasmiður  fréttavefsisins  visir.is var ekki í essinu sínu í gær. Önnur fyrirsögn frá honum:   Á annað hundrað lífrænir neytendur á stofnfundi. Lífrænir neytendur !, ja, hérna.  Molaskrifara fýsir að vita hvort ólífrænir  neytendur hafi ekki líka  haldið fund.

  Skylt að afhenda börnin til föðurs, segir í fyrirsögn á pressan.is  (08.03.2011). Hvar er nú grunnskólalærdómurinn? Sá  sem samdi þessa fyrisögn  hefur ekki náð að læra hvernig orðið  faðir  beygist.

  Úr fréttum Stöðvar tvö (07.03.2011): ... hafa öll spjót  staðið á Stefán .... yfirmanninn sem...   Hér  er  rangt farið með  orðatiltæki,sem er fast í   íslensku máli.  Talað er um að öll spjót standi á einhverjum , -  ekki   að öll spjót standi á einhvern.  þegar einhver á mjög undir  högg að sækja eða á  í vök að verjast.

 Það er í tísku hjá sumum verkalýðsleiðtogum að tala um  að teikna upp samninga. Molaskrifara finnst þetta skrítið orðalag. Af hverju ekki að gera drög  að  samningum eða marka  meginlínur í gerð kjarasamninga ?  Menn teikna ekki kjarasamninga.  Það er  bara bull.

  Á landamærunum við Túnis og Egyptaland , sagði fréttamaður  Ríkissjónvarps (07.03.2011). Hefði átt að segja:  Á landamærum Túnis og Egyptalands.

Molar um málfar og miðla 550

   Tvær furðulegar villur voru í fréttum Ríkisútvarps í morgun (08.03.2011). Í sjö fréttum var sagt frá innbroti í fyrirtæki og  sagt að lögreglan hefði getað rekið slóð þjófsins. Lögreglan gat rakið slóð þjófsins í nýsnævinu. Eitt er að reka, annað að rekja og  ætti  raunar ekki að þurfa að eyða mörgum orðum í að útskýra muninn á merkingu þessara tveggja algengu sagnorða.

  Hin villan  var öllu undarlegri. Fréttamaður hvatti menn til að  skafa rúður af bílrúðum. Var að mælast til þess að snjór væri hreinsaður af bílrúðum.  Molaskrifari leit á þetta sem hvert annað mismæli þangað til nákvæmlega sama orðalag var endurtekið í fréttayfirliti klukkan hálf átta. Þá var ljóst að þetta var ekki mismæli.  Fréttamenn verða  að skilja  þann texta sem þeir lesa og þeir  verða að hlusta á eigin lestur. Á þessu er misbrestur, en þetta er mikilvægt.  Svo getur  líka verið ágætt að lesa fréttir yfir   áður en farið er að hljóðnemanum.

 Eftirfarandi tilvitnun  er  af  vef  Ríkisútvarpsins  frá því um helgina:  „Þau [Jón Ásgeir og Ingibjörg Pálmadóttir] verða því ekki á vonarvöl þótt Gaumur og önnur fyrirtæki úr hinu mikla útrásarveldi verði gjaldþrota, -að minnsta kosti ekki á meðan fólk heldur áfram að kaupa áskrift að stöð tvö eða lesa fréttablaðið.“   Rétt er að fram komi, að þessi ummæli  voru fljótlega fjarlægð af vefnum. Lentu þar að líkindum fyrir klaufaskap .  Ummælin  voru ekki viðhöfð er fréttin var flutt í fréttatíma   Ríkissjónvarpsins. Þessu er rétt að halda  til haga, í ljósi þess ,sem hér var áður sagt.

  Góðvinur Molanna sendi eftirfarandi:  „Nú eru örlögin komin með hegðunarvandamál, sbr. bls 13 í Sunnudagsmogga, 6.mars. Hegðunarvandmál örlaganna lýsti sér í því setja ungan mann í prentaranám eða eins og segir í fyrirsögn:

 "Hann þótti snemma efnilegur en örlögin hegðuðu því þannig að hann lærði til prentara en ekki leikara."

  Sá hinn sami sendi eftirfarandi:  „Í hádegisfréttunum (hjá RUV) í dag (04.03.2011)var fjallað um óhappið hjá flugvél Flugfélags Íslands á flugvelli á Grænlandi. Samkvæmt því sem þar sagði hafði einhver farþegi orðir verr úti en hinir í flugvélinni við óhappið. Segir svo af hinum í fréttinni,  að aðrir farþegar hafi  "sloppið með áþreifanleg meiðsli."

  Mér er spurn hvernig meiðsli eru þetta ? Samkvæmt orðalagi verður að telja að fréttamaður telji svona meiðsli frekar góð, en ég næ þessu samt ekki alveg og rekur minni til að hjúkkur og doktorar hafi þreifað á meiðslum þegar ég hef leitað til slíkra sjálfur og hef reyndar ímyndað mér að þreifingar ykjust eftir því sem meiðslin væru alvarlegri. Þess vegna skortir mig greinilega skilning ef ríkisfréttastofan fer rétt með."  Við þetta er engu að bæta. Takk fyrir sendinguna.

Molar um málfar og miðla 549

  Í skjáauglýsingum Ríkissjónvarpsins  (06.03.2011) voru auglýstir tónleikar Sigrúnar Eðvaldsdóttur og  félögum. Þetta er enn eitt  dæmi um slæleg vinnubrögð  auglýsingadeildar Ríkisútvarpsins.  Þar    virðist þeim hafa farið ört  fækkandi, sem  eru vel að sér í  íslensku.  Skylt er að geta þess að þulur las  setninguna rétt.  Stundum leiðrétta þulir  auglýsingatexta. Nýlega  var  sagt að   endurvinnslustöðvar Sorpu opnuðu á tilteknum tíma. Næst þegar  auglýsingin var lesin leiðrétti þulur þetta og  sagði að endurvinnslustöðvarnar yrðu opnaðar. Plús fyrir það.

  Bærinn lá einnig undir loftárásum var sagt í  sexfréttum Ríkisútvarpsins (06.03.2011). Ekki verður  sagt að þetta sé  vel orðað.

  Frá  23. febrúar  til 6. mars  stóð yfir í Osló heimsmeistaramót í norrænum skíðagreinum. Þetta mót hefur að mestu  farið  framhjá íslenskum íþróttafréttamönnum ,sem  fátt  sjá nema  bolta og aftur bolta, dag eftir  dag. Ef  ekki handbolta, fótbolta eða körfubolta, þá  golfbolta.  Það var mikið af frábæru myndefni að fá  á Holmenkollen ofan við  Ósló. En áhugi  íslenskra fjölmiðla var lítill.

  Í  umræðunum í upphafi Silfurs Egils  voru  þrjár gamlar, rispaður plötur  (Þór Saari, Silja Bára og Eiríkur Bergmann) sem  ekkert nýtt höfðu til málanna að leggja. Fróðlegt var hinsvegar að heyra  sjónarmið Ásgeirs Brynjars  Torfasonar rekstrarhagfræðings,sem starfar í Svíþjóð. og  hafði ekki komið til Íslands  síðan fyrir hrun. Hann var rödd skynseminnar í þessu  annars  heldur innantóma tali. 

 Gott viðtal  Egils  við Uffe Ellemann-Jensen, sem var fréttamaður  hjá danska sjónvarpinu áður en hann fór út í pólitík. Uffe er  reyndur maður og greindur   með  vítt sjónarsvið og  fróðlegt var að heyra hann fjalla um Evrópumálin.  Jafn gott og þetta viðtal var, þá  var ömurlegt að hlusta á  einn af gömlum páfum kommúnismans á  Íslandi, Kjartan Ólafsson, fyrrum Þjóðviljaritstjóra,   reyna að gera lítið úr merku og  vel undirbyggðu  sagnfræðiriti Þórs Whitehead um íslenska kommúnista,  hreyfingu þeirra og tengsl  við  Sovétið. Og Egill lét sér nægja að humma og humma. Merkilegt hvernig þjóðviljaritstjórinn til dæmis  skautaði léttilega framhjá  vináttusamningi Hitlers og  Stalins. Í endurskoðun íslenskra kommúnista á sögunni var sá samningur líklega aldrei gerður.

 Í Reykjavíkurbréfi Moggans um helgina er talað um að hunsa dóm Hæstaréttar um ógildingu  kosninga til Stjórnlagaþings með því að  Alþingi  skipi svokallað Stjórnlagaráð.   Hæstiréttur  kvað ekki upp dóm. Hann úrskurðaði sem  stjórnvald um  lögmæti kosninganna.  Það er ekki mikil lögfræði í þessum skrifum Morgunblaðsins. Sumir héldu að  höfundur Reykjavíkurbréfs væri lögfræðingur. Lögfræðingurinn hefur líklega tekið sér frí um helgina. Nema þá að viljandi sé verið að rangtúlka það sem gerðist. Svona eins og  kommúnistablaðið Þjóðviljinn hafði fyrir sið á árum áður.

Molar um málfar og miðla 548

   Íþróttafréttamaður Stöðvar tvö  talaði  á laugardagskvöld (05.03.2011) um lið ,sem  hefðu barist á banaspjótum. Það er ekkert til í íslensku máli, sem  heitir að berjast á á banaspjótum. Rétt er  orðtakið  að berast  á  banaspjót/(banaspjótum), og þýðir að eigast  mjög illt  við, vega hver  annan ( þegar um hópa er að ræða) eins og  segir í  Merg málsins,  bók dr. Jóns G. Friðjónssonar , bls. 42.  Fréttamenn, ekki síst íþróttafréttamenn, ættu að  nota þessa góðu bók meira.

 Enn býður Ríkissjónvarpið þjóðinni upp á  dellumynd  frá Disney (05.03.2011) á besta  tíma á laugardagskvöldi. Þetta er með ólíkindum. Dómgreind þeirra sem raða saman dagskránni er   brengluð. Svona myndir eiga að vera á dagská  síðdegis, -  dæmis á  tímanum frá klukkan  fimm fram að fréttum.  Svo er þess að geta að sýning  myndarinnar hófst tæpum  fimmtán  mínútum eftir  auglýstan tíma.    Þetta er subbuskapur. Alvörusjónvarpsstöðvar halda  sig  við auglýsta  dagskrártíma. Í Efstaleitinu kunna menn ekki enn á klukku.

 Á það var bent  hér í Molum að  dögunum að Iceland Express væri ekki flugfélag, heldur ferðaskrifa. Glöggur maður,sem  þekkir til í þessum geira viðskiptalífsins benti Molaskrifara á að Iceland  Express væri  hvorki  ferðaskrifstofa né  flugfélag. Fyrirtækið hefði hvorki flugrekstrarleyfi né  ferðaskrifstofuleyfi. Það væri  svokallaður  ferðamiðlari og  bæri því ekki sömu ábyrgð á  ferðaskrifstofur, þegar eitthvað  ber út af.

 Í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (05.03.2011) heyrðist í þingmanni  Framsóknarflokksins og  var talað um viðtal við þingmanninn. Það var ekki rétt. Það var hinsvegar skrúfað frá  þingmanninum,sem lét  móðan mása  og bergmálaði sjónarmið bankastjóra Englandsbanka úr  bresku blaði  þann sama morgun.   Léleg vinnubrögð fréttastofu Ríkisútvarpsins. 

    Auglýsing  um Nivea-vörur í Fréttatímanum (04.03.2011)  er á hálfgerðu hrognamáli. Dæmi: ..inniheldur 95% náttúruleg innihaldsefni... argan olíu sem er lykil innihaldsefni... allir litir eru innblásnir úr náttúrunni ... mjúk steinefni... mjúkpressað púðrið gefur náttúrulegt og matt útlit.. inniheldur lífrænan fiðrildarunna...   Fleira mætti til tína.

Molar um málfar og miðla 547

Dæmi um staðreyndabrengl í  fréttum mbl.is (04.03.2011): ...sem kjörnir voru í stjórnlagaþingskosningunum sem dæmdar voru ólöglegar af Hæstarétti.  Hæstiréttur  dæmdi engar kosningar  ólöglegar. Hæstiréttur  úrskurðaði að kosningarnar væru ógildar. Það ætti að vera hægt að treysta því  að  Morgunblaðið fari rétt með svona  einfalda hluti.

 Úr mbl.is (03.03.2011):„Við höfum fengið ábendingar um að Bob sé haldið föngum einhvers staðar í Suðvestur-Asíu," .  Ekki gengur þetta nú alveg  upp.  Hér ætti  að standa, - haldið föngnum. kannski hefur fréttaskrifari ekki þorað að  skrifa föngnum , fundist það  rangt.  Rétt er það samt.

 Meira úr mbl.is (04.03.2011): Miðakerfið hjá midi.is liggur niðri sem stendur vegna þess mikla fjölda fólks sem er að reyna að kaupa miða á tónleika í Hörpu á sama tíma.  Mjög vaxandi  tilhneigingar gætir  til að segja að  eitthvað liggi niðri eða  sé  niðri  þegar  bilun verður á tæknibúnaði. Hér hefði farið  betur á því að segja að  miðasölukerfið  væri óvirkt. Einnig væri  betra að  segja að mikill fjöldi  fólks væri samtímis að  reyna að kaupa miða 

 Í fréttum Ríkisútvarpsins er  stundum  talað um að  berja eitthvað á bak aftur (03.03.2011). Þetta hljómar ekki rétt í eyrum Molaskrifara. Menn brjóta  eitthvað á bak aftur  og berja eitthvað niður. Hvað segja Molalesendur? Er Molaskrifari á villigötum?

 Æ oftar heyrist orðalag eins og  komandi helgi (fréttir Stöðvar tvö 03.03.2011). Molaskrifara  finnst þetta  enskulegt orðalag. Af hverju ekki um næstu helgi?  Í fréttum Ríkisútvarps  er nær  undantekningarlaust talað um síðasta sumar , síðasta mánudag  ekki fyrra sumar eða mánudaginn var. 

  Í fréttum Stöðvar tvö (04.03.2011) var rætt  við ungan mann, sem   sagði:  Það  meikar ekki  sens í orðsins fyllstu merkingu. Það var og.

Molar um málfar og miðla 546

 

 Í  morgunfréttum Ríkisútvarpsins (03.03.2011) var rætt  við  forstjóra ferðaskrifstofunnar Iceland Express eins og  hann   væri  forsvarsmaður  flugfélags. Iceland Express er  ferðaskrifstofa, ekki flugfélag. Í hádegisfréttum sama dag hélt   fréttastofan í Efstaleiti enn fast við það að Iceland Express væri flugfélag. Af hverju er verið að flytja  hlustendum  upplýsingar,  sem ekki eiga  við rök að styðjast?  -  Pálmi Haraldsson kenndur við Fons mun vera eigandi ferðaskrifstofunnar  Iceland Express og  fleiri  fyrirtækja í ferðageiranum. Í DV (04.03.2011) segir:  Móðurfélag Ferðaskrifstofu Íslands er Nupur Holding, sem einnig á  Feng  móðurfélag Iceland Express. Nupur Holding er aftur í eigu eignarhaldsfélagsins Waverton Group Limited,sem  skráð er á eyjunni Tortóla. Þurfa þeir sem eru með hreint mjöl í pokanum að hafa þetta svona flókið? Hver er tilgangurinn með svona félagafléttum?

 Í  hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (03.03.2011) var sagt: ... vegna náttúruhamfara og annarri vá. Þarna hefði farið betur á að segja: .. vegna náttúruhamfara og annarrar vár eða váar.

 Yfirstjórnir  grunn- og leikskóla borgarinnar verða  sameinaðir á næsta ári vegna hagræðingarkröfu menntasviðs borgarinnar. Þetta er úr hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (03.03.2011). Hér hefði  auðvitað átt að segja , að yfirstjórnir  yrðu sameinaðar , ekki sameinaðir.

Um grein í Læknablaðinu  þar sem fjallað  er um konu, sem  missti minnið að hluta, var sagt  í sexfréttum Ríkisútvarpsins (03.03.2011): ...  en þar er tilfelli hennar  rætt.  Er þetta  ekki  enskættað orðalag ? Molaskrifari er helst á því.  Á ensku  væri líklega eðlilegt að  tala um  veikindi  konunnar  sem  case.

  Hér  hefur  stundum verið gagnrýnt að Ríkisútvarpið  skuli í morgunútvarpi Rásar  tvö á  föstudagsmorgnum  hella  yfir okkur leikaraslúðri frá Hollywood. Flytjandinn  er óðamála og talar hrognamál.  Molaskrifari er  ekki einn um þessa skoðun. Árni Falur Ingólfsson segir í  Morgunblaðinu (03.03.2011): Þá er hringt í einhverja konu í Los Angeles sem þvaðrar óðamála um meint einkamál  svokallaðs frægs fólks. Hverjum  skyldi koma það við? Þá er slökkt á útvarpinu heima hjá mér.

   Þessi orð  fóru greinilega í fínar taugar umsjónarmanna  morgunútvarps á Rás  tvö ,sem höfðu um þetta mörg orð (03.03.2011).  Dagskrárstjórar Ríkisútvarpsins  ættu að sjá  sóma  sinn í að hætta  að flytja okkur þetta slúður á hrognamáli. ( Það skiptir engu hvað Morgunblaðið gerir í þeim efnum. Það er engin skylduáskrift að Mogganum.) Hinn kosturinn er að skipta  um stjórnendur  í Morgunútvarpi Rásar tvö. Það er ekki slæmur kostur.

Molar um málfar og miðla 545

 

 Um tónlistarhöllina Hörpu sagði fréttamaður Ríkisútvarps (01.03.2011) að húsið  væri  komið til að vera. Molaskrifara létti stórlega að heyra  að húsið væri  ekki á  förum, en  hann  ætlar að sækja   seinni opnunartónleikana.

 Úr mbl.is (01.03.2011): Flóttamannastofnun SÞ hvetja til þess að tugþúsundir flóttamanna sem hafa flúið til Túnis undan átökunum í Líbíu,...  Hér ætti að standa Flóttamannastofnun Sþ  hvetur til þess að.....

 Merkilegt fréttamat er það hjá  Ríkisútvarpinu þegar  það er tilefni  viðtals og ítarlegrar fréttar, að íþróttamaður  skuli hafa  fingurbrotnað.

Manni langar, sagði  morgunmaður Útvarps Sögu (03.003.2011). Þrálát sýki þágufallssýki. Sami maður  sagði að  togari hefði farið  til sjós. Menn fara til sjós. Skip láta úr höfn eða sigla  til veiða.

 Úr fréttatilkynningu  frá  Héraðsdomi  Reykjaness  eins og  vitnað var til hennar á visir.is (01.02.2011): Af gefnu tilefni skal upplýst að lögmaður bótakrefjanda, Helga og Jónu, hafði fyrir nokkru síðan tilkynnt dómara að aðstandendur Hannesar færu erlendis 26. febrúar sl.  Að gefnu tilefni tekur Molaskrifari  fram að á íslensku er ekki talað um að fara  erlendis,  heldur  fara  til útlanda eða fara utan. Fólk getur  hinsvegar  dvalist erlendis  eða  verið erlendis.

 Tvennt var einkar  ósmekklegt og ófaglegt í fréttum Stöðvar tvö á þriðjudagskvöld (01.03.2011). Hið fyrra var umfjöllunin um dóm Héraðsdóms Reykjaness í Hafnarfjarðarmorðmálinu.  Viðtölin við aðstandendur fórnarlambsins áttu ekki erindi í fréttir. Hið síðara  var viðtalið við  einhverfu  stúlkuna,  sem orðið hafði fyrir  því að skemmdarverk  voru unninn  á  bíl hennar.  Algjörlega óboðleg fréttamennska.  Ríkissjónvarpið  afgreiddi hinsvegar   dómsuppkvaðninguna  í  Hafnarfirði  óaðfinnanlega.

Líklega þarf að lofta út í sjónvarpssal ÍNN.  Sjónvarpsstjórinn er svo oft á svipinn eins og hann finni vonda lykt.

Molar um málfar og miðla 544

  Þegar fréttamenn  rifja upp liðna atburði eiga  þeir   að fara rétt með staðreyndir. 1. mars  var sagt frá því í morgunútvarpi Útvarps  Sögu, að þann dag árið   1940 hefði vélbáturinn Kristján komið til heimahafnar  eftir  tólf  daga  hrakninga og var þá  búið að telja bátinn  af.   Vélbáturinn kom  ekki   til  heimahafnar, sem var Sandgerði,  heldur  rak  bátinn upp í  fjöru skammt frá  Höfnum á  Reykjanesi.  Fjöldi breskra  togara var að veiðum undan Höfnunum  en enginn þeirra sinnti  bátnum. Frá þessu segir m.a. í ágætri frásögn Ragnhildar Sverrisdóttur í Morgunblaðinu 20.12. 1998.. Ekki heyrði Molaskrifari betur en rangt væri farið með  fleira í frásögn Útvarps Sögu. Fullyrðir þó ekki ,þar sem honum kann að hafa misheyrst.   Fjölmiðlar  gera mismiklar kröfur um að rétt sé farið  með. Sumstaðar þarf þetta ekki að vera  svo nákvæmt.

 Morgunþáttarmaður Útvarps Sögu  fjallaði um geldingu  grísa. Hann átti í erfiðleikum með sögnina að gelda.  Grísir  eru geltir, gerðir ófrjóir og sviptir kynhvöt  með því að  fjarlægja eistu eða merja sundur sáðrásir, svo  vitnað sé í orðabók.  Kýr  eru geldar  þegar þær mjólka ekki. Halldór Runólfsson yfirdýralæknir,sem rætt var við,  var  með þetta allt á hreinu.

 Í fréttum Ríkissjónvarps er   aftur og  aftur talað um framkvæmdarvald. Molaskrifari  hélt að  ríkjandi málvenja  væri að tala  um framkvæmdavald.

 Þegar Molaskrifari kveikti  stutta stund á útvarpi um miðja nótt (02.02.2011) var verið  að ræða  við jógakennara á  Rás eitt. Endurflutt efni.  Um morguninn var aftur  rætt við jógakennara í morgunþætti Rásar eitt.  Ríkisútvarpinu er  greinilega mikið í mun að auglýsa  jógakennslu þessa dagana.  Eitt  viðtal hefði  dugað.

 Undarleg bandalög verða til í pólitík. Um þessar mundir slitnar ekki slefan milli Morgunblaðsins, Útvarps Sögu og Bessastaða. Ekki amalegur klúbbur. Lesendur  Morgunblaðsins  geta bókað  að á  hverjum einasta   degi fram að þjóðaratkvæðagreiðslunni 9. apríl  finni Morgunblaðið  Icesave-samningnum  ekki flest , heldur allt til foráttu. Verða  margir sótraftar á sjó dregnir  til að lofsyngja málstað blaðsins. Blaðamenn flestir ,  virðast  hafa tekið trú ritstjórans, nema líklega Kolbrún Bergþórsdóttir,sem áfram segir skoðanir  sínar umbúðalaust.

   Theodór  Lúðvíksson sendi Molum eftirfarandi: „Mig langaði að nefna að mjög oft í fréttum á Íslandi, kannski frekar hjá blöðunum, er ætlast til að lesendur viti mjög margt og þess vegna sé óþarfi að gefa nokkur smáatriði.  Dæmi - í Vísi í dag er frétt um að miðasala í Hörpu hefjist á hádegi í dag og búist sé við miklu álagi við miðasöluna og á netinu.  En hvenær opnar Harpa!  Ég þurfti að hafa fyrir að leita að því."    Rétt ábending. Harpa opnar hinsvegar ekki  í maí. Hún verður opnuð í maí.

 

Molar um málfar og miðla 543

 

 Úr mbl.is (28.02.2011) : Goðafoss sigldi út úr norska skerjafirðinum fyrir skömmu en skipið er á leið til Óðinsvéa í Danmörku það sem það verður tekið í slipp. Þá er   Skerjafjörðurinn  kominn til Noregs, að sögn  Mogga.  Og ekki lýgur  Moggi, var einu sinni sagt !

 Í kynningu á Íslandi í dag á  Stöð tvö (28.02.2011) talaði fréttamaður um fjögur verðlaun. Orðið verðlaun er  aðeins til í fleirtöluu. Þess vegna hefði  fréttamaður átt að tala um  fern verðlaun. Þetta hefur verið nefnt  svona  fimmtíu sinnum í Málfarsmolum!

  Þetta segir stofnunin vera helsta skýringin á tapi hennar,  var sagt í  hádegisfréttum Bylgjunnar (28.02.2011). Hér hefði  átt að segja: Þetta  segir  stofnunin vera helstu skýringuna ...    Eða: Stofnunin segir  þetta aðalskýringuna á tapi hennar.

Molaskrifari taldi sig nokkurnveginn óhultan að hlusta á Rás tvö að morgni  mánudags (28.02.2011). En viti menn var þá ekki komið þar á dagskrá leikaraslúður  frá Hollywood á hrognamáli. Það er  ömurlegt að dagskrárstjórar skuli telja þetta efni birtingarhæft og hlustendum bjóðandi..

 Það kemur fyrir að bitastætt efni er í morgunútvarpi Útvarps  Sögu  Nýlega (28.02.2011) var þar talað um fjármagnseigendur eins og það  væru glæpamenn upp til hópa.   Fjármagnseigendur er annað  orð yfir sparifjáreigendur. Umsjónarmaður  morgunútvarps ætti að kynna sér  hve stór  hluti þeirra sem hann kallar fjármagnseigendur eru  eldri borgarar sem  lagt hafa  fé til  hliðar og unnið hafa samfélaginu alla ævi.  Umtalsverður  sparnaður fór ekki að myndast í þjóðfélaginu  fyrr en með verðtryggingunni. Því  vilja  ýmsir helst gleyma. Áður var þjóðfélagið eiginlega  þjóffélag  þar sem verðbólgan stal öllum sparnaði heiðarlegs fólks.

 Óskar Bjartmarz þakkar Molaskrif og segir:  „Datt í hug að leita til þín og spyrja þig um orðið "Uppkosning" sem að því er mér virðist birtist fyrst í Morgunblaðinu eða Mbl.is. Í mínum huga er þetta eitthvert orðskrípi en allavega þá skil ég ekki hvað er átt við með því nema þá helst að kosningu þurfi að endurtaka. Reyndi að skoða þetta í orðabókum á netinu en komst næst því að þetta væri eitthvert nýyrði."  Molaskrifari þakkar Óskari og  tekur  undir með honum. Uppkosning er orðskrípi, sem  ekki er til  fyrirmyndar.

Molar um málfar og miðla 542

   Þar féllu nokkur él, sagði  veðurfræðingur í  veðurfréttum Ríkissjónvarps.  Molaskrifari man ekki til þess að hafa heyrt þetta orðalag, en það segir  svo sem lítið. Og auðvitað er ekkert  rangt við þetta orðalag. Þarna  hefði   einnig   mátt tala um éljagang. Nokkuð algengt er líka, að sagt sé: Það kastaði éljum, gekk á með éljum. 

   Molaskrifari telur rétt að vekja sérstaka athygli á  grein Karls  Kristjánssonar starfsmannastjóra Alþingis í Fréttablaðinu í dag (28.02.2011) þar sem hann fjallar um  einstæð vinnubrögð Ríkisútvarpsins og misnotkun á  stofnuninni  í þágu níumenninganna svokölluðu: http://www.visir.is/einhlida-og-villandi-umfjollum-ruv/article/2011702289975

     Sagnfræðingarnir, sem fram komu í Silfri Egils (27.02.2011) afgreiddu  Rómarrugl Ólafs Ragnars Grímssonar snyrtilega og kurteislega. Leitt er  hinsvegar að forsetinn skuli vera búinn að  eyðileggja orðatiltækið   söguleg tímamót.  Allt sem Ólafur Ragnar  tekur sér fyrir hendur markar orðið  söguleg tímamót. Því er þetta orðið merkingarlaust með öllu.

  Glæpadómstóll Sameinuðu þjóðanna verður falið að  rannsaka ...las fréttaþulur Ríkisútvarps hikstalaust í hádegisfréttum (27.02.2011). Hér  hefði  tvímælalaust átt að  segja: Glæpadómstól,  eða  glæpadómstóli  Sameinuðu  þjóðanna verður falið....

 Í þættinum Landinn  (27.02.2011) í Ríkissjónvarpinu  voru sýndir  tveir sólstólar, sem komið hafði verið   fyrir á  víðavangi. Fréttamaður  tók  svo til orða,  að einhver  hefði séð sér  leik á borði  og komið  stólunum  þarna  fyrir.  Molaskrifari áttar sig ekki hvaða erindi þetta  orðatiltæki átti í  þessu samhengi.  Að  sjá sér leik á borði er að   nýta sér gott  tækifæri til e-s  eða  grípa tækifærið til að koma  einhverju fram í eiginhagsmunaskyni,   svo  vitnað sé í Merg málsins   eftir    dr. Jón G.  Friðjónsson.  Þessi notkun  orðatiltækisins  var  út í hött. 

Komi maður of seint, biðst maður afsökunar. Það er almenn kurteisi.  Ríkissjónvarpið biðst ekki afsökunar þegar   sýningu þáttar (Lífverðirnir 27.02.2011) seinkar um  sjö  til átta mínútur vegna þess að útsendingarstjórar kunna ekki nægilega vel á klukku. Það er ókurteisi.

  Sjónvarpið sýndi þátt, sem hét: Hvert  stefnir Ísland?  Hvernig væri að gera þátt, sem héti: Hvert stefnir Ríkisútvarpið?