Molar um málfar XXXI

   Í  sjónvarpsauglýsingu,sem sýnd er á hverju kvöldi  um þessar  mundir  kemur   texti á skjáinn þar sem  talað er um ,,að leggja eitthvað að mörkum". Ég hef alla  tíð  vanist því að sagt sé  að leggja eitthvað af mörkum. Fyrri myndin  er þó  sjálfsagt rétt líka,þótt  sjaldnar sé hún  notuð.

 Nú hefur formlega verið gengið frá  fyrsta hremmingaláninu til okkar. Þar eru  Færeyingar veitendur en við þiggjendur. ,,Ber er hver að baki, nema sér  bróður eigi", sagði Kári Sölmundarson. Færeyingar segja: ,,Bert er bróðurleyst bak" , - tungt er að standa einsamallur  og onga hjálp fáa. Vinur  er sá  er  í raun  reynist, mætti einnig  segja um þetta.

,,Meirihluti þessara mála eru ekki í neinu samræmi við þann efnahagsvanda sem við stöndum frammi fyrir." Þetta  hefur Vefvísir eftir alþingismanni í dag. Ég læt lesendum eftir  að dæma hve  vel er hér að orði komist.

 ,,Að störfum er nefnd á vegum þingsins sem kannar hvernig skerpa megi eftirlit milli löggjafar- og framkvæmdavaldsins." Þessi  setning  af dv.is   er óskiljanleg.  Verið  getur  að átt  sé  við að skerpa eigi  eftirlit með  löggjafar- og  framkvæmdavaldinu,-   eða  að  skerpa  eigi mörkin milli  löggjafarvalds og framkvæmdavalds.   Eitt  er þó  ljóst að ekki er  skýr hugsun að  baki þessum skrifum. Meira  af  dv.is:,,....og að málið allt og eftirmálar þess hafi haft áhrif á dóttur sína."  Eftirmáli  (flt eftirmálar)  er pistill sem höfundur  eða þýðandi  birtir í bókarlok. Það mætti segja um rithöfund að hann hafi skrifað eftirmála  við allar sínar bækur og af því hafi aldrei hlotist nein eftirmál.   Orðið  eftirmál er  fleirtöluorð,sem  þýðir  eftirköst eða afleiðingar. Sá  sem  skrifaði fréttina  ruglar saman orðunum eftirmáli og eftirmál.  

Skrifari á Vefvísi  slær um sig í dag með  orðatiltækinu að ,,fara í geitarhús að  eita ullar" og  notar það um bandaríska konu sem  skipti á  gömlum pallbíl og nokkrum  geitum. Fær hún þannig  geitamjólk  til heimilisnota  og  skattafrádrátt að  auki. Orðatiltækið kemur þessu  uppátæki konunnar hinsvegar ekkert við.,, Að fara í geitarhús að leita ullar", er  að  leita einhvers á  stað þar sem ólíklegt  er  eða  útilokað að það sé  að  finna.  Til dæmis  mætti segja  sem  svo  að það  væri að fara í geitarhús að leita ullar að leita  sér  ráðgjafar í  fjármálum   hjá  fyrrverandi  stjórnendum íslenskra banka og  sparisjóða.

 

Athugasemdir

[Heimir Tómasson, 25.3.2009 kl. 14:02]

Vísis-maðurinn er alveg dæmigerður fréttaritari sem að hefur akkúrat enga tilfinningu fyrir tungumálinu. Til að vera vel máli og riti farnir verða menn í það minnsta að skilja hugtök og málshætti. Þetta minnir mig alltaf á þegar að ég las stuttsögu sem hafði verið þýdd úr ensku yfir á okkar ástkæra tungumál, ég gat ekki fengið nokkurn botn í þá sögu, sama hvað ég reyndi. Þegar ég varð mér svo úti um söguna á engilsaxnesku þá opinberaðist leyndardómurinn. Þýðandin hafði semsé eingöngy þýtt bókina orðrétt, án minnstu tilraunar til að þýða hana eftir samhengi. Góðir þýðendur eru sjaldséðir, þó ég sé frekar ungur að árum þá finnst mér alltaf þýðingarnar á Bör Börsyni og Góða dátanum Svejk bera af.

DV....það er alveg sér kapítuli.

Takk fyrir að standa vaktina.

[Þorsteinn Sverrisson, 25.3.2009 kl. 20:47]

Það er oft fróðlegt að skoða hvað er algengara á netinu í svona tilvikum.  "Leggja af mörkum" kemur 1.850 sinnum fram á Google en "Leggja að mörkum" 13.300 sinnum.  Þetta segir að sjálfsögðu ekki allt en stundum getur þetta gefið vísbendingar um hvað sé rétt, sérstaklega ef maður horfir á hvaða aðilar skrifa hvað.  T.d. hefur maður meira traust á því sem er skrifað á vef Háskólans en bloggsíðu einhvers sem maður þekkir ekki.  Það er þó ekki öruggt !

Takk fyrir skemmtilega pistla.

[Eiður (IP-tala skráð) 25.3.2009 kl. 21:07]

  Þakka  athugasemdirnar ,Heimir og  Þorsteinn. Rétt er það að  bæði Bör og  góði dátinn Svejk eru snilldarþýðingar. Ein af mínum fyrstu minningum er að hafa setið    við  útvarpið og  hlýtt á Helga Hjörvar lesa þýðingu sína, sennilega 1944  eða 1945. Upplestur Gísla Halldórssonar á   Góða  dátanum er  dýrleg skemmtan.  Við  eigum mikið  af frábærum þýðingum  úr heimsbókmenntunum ,   til  dæmis Sult eftir Hamsun,sem Jón Sigurðsson frá Kaldaðarnesi þýddi  snilldarlega, - að  maður nefni nú ekki snilldarþýðingar Helga Hálfdanarsonar. Athyglisverð könnun  á  notkun  forsetninganna  að og  af í  þessu sambandi. Þessu hefði mig ekki órað fyrir. Kærar þakkir báðir tveir.