Molar um málfar og miðla 394

  Lyklar skipta um hendur  sagði mbl. is við okkur í fyrirsögn (02.092010). Þetta er  afar óíslenskulegt orðalag.  Vonandi hafa   fyrrverandi ráðherra og nýr ráðherra ekki látið hendur skipta, þegar þeir hittust . Í  fréttinni   segir svo:  Nýbakaðir ráðherrar tóku við lyklum af ráðuneytum sínum síðdegis í dag.  Hér er notuð   röng forsetning, af í stað að. Það er bull að  tala um lykla af ráðuneytum.  Lyklar að ráðuneytum er rétt.

Glæsilegt var fjórmastra seglskipið, sem okkur var sýnt (02.09.2010) í fréttum Ríkissjónvarpsins. Það var  í fréttunum  ævinlega kallað barkskip, en barkskip  eða barkur, er þrímastra seglskip að því er segir í Íslenskri orðabók. Svo vitnað sé í þá sömu bók hefði verið réttara að nota orðið skonnorta , sem þýðir tví-  til fimmmastra seglskip með sérstökum seglabúnaði.

 Í fréttum Ríkissjónvarps (01.09.2010) var talað um hitunarkostnað hundrað fermetra heimilis. Hér  hefði verið  eðlilegra að tala um hundrað  fermetra hús eða íbúð. Heimili eru ekki  reiknuð í fermetrum og  þar að auki, þegar rætt er um hitunarkostnað húsnæðis, er eðlilegra að tala um rúmmetra frekar en fermetra. Það eru rúmmetrarnir sem skipta máli í þessu sambandi, -- meira máli en fermetrarnir.

Fréttamat Morgunblaðsins (02.09.2010) í hnotskurn: Stjórnarflokkarnir bæta við sig. Fyrirsögn á eindálki.  Það er alltaf hægt að reiða sig á Moggann.

   Steypireyðurin  norður á Skaga kemur  við  sögu í næstum hverjum einasta fréttatíma sjónvarpsstöðvanna og alltaf gengur fréttamönnum jafn illa að beygja heitið  steypireyður rétt, - er þó einfalt  að fletta því upp. Í fréttatíma Stöðvar tvö (01.09.2010) var talað um steypireyð, -  sú  orðmynd er ekki til í íslensku.  Beygingin er : - steypireyður, steypireyði, steypireyði, steypireyðar. Þetta er í rauninni heldur   einfalt , þótt sumir fréttamanni valdi því ekki.

   Áfram er okkur misboðið  með slettum í auglýsingum.  Nú auglýsir  Ríkissjónvarpið  stærsta outlet landsins , og í annarri auglýsingu  er  þrástagast á  nafni  fyrirtækis  sem hefur  valið sér enskt  heiti og  kallast Curves.Á ensku þýðir  curve , beygja eða sveigja. Fleirtalan  gæti þýtt  boglínur,  en hér er væntanlega verið að vísa  til  konulíkama. Makalaus er smekkleysi og  hugmyndafátækt margra þeirra sem reka fyrirtæki á Íslandi. Ríkisútvarpið kyndir undir  meðan það ekki hafnar slíkum auglýsingum.  

    Um Íslendinga í Mputo í Mósambik, sagði fréttaþulur Ríkissjónvarpsins (01.09.2010) ... eru heilir á húfi en halda sér innan dyra.  Hér hefði átt að segja: ... halda sig innan dyra. Undirritaður  gleymir því seint er hann afhenti trúnaðarbréf sem sendiherra Íslands í Mósambik í nóvember árið 2000.. Það var margra hluta vegna eftirminnileg athöfn.

 Ágætt væri, ef  einhver velviljaður, benti  þingfréttamanni   Ríkissjónvarpsins á að hætta að baða úr höndunum í hvert einasta skipti,sem hún kemur í mynd.  Þetta handapat er einkar hallærislegt að ekki sé meira sagt.

     Kvöld eftir kvöld  er okkur sýnd gömul mynd þar sem  verið er að  sminka, eða farða Jóhannes, frænda minn,  í Bónus fyrir sjónvarpsviðtal.  Sjónvarpsstöðvar,sem  viðhafa vönduð vinnubrögð  geta þess jafnan, þegar sýndar eru  fréttamyndir úr safni, gamlar myndir. Þessi mynd af Jóhannesi er eldgömul og það vita allir sem vilja vita. Íslenskar sjónvarpsstöðvar geta þess hinsvegar  næstum aldrei, þegar Þær sýna okkur gamlar myndir , myndir úr safni. . Þetta er auðvitað dónaskapur gagnvart áhorfendum.  En kemur ekki á óvart ,því  Ríkisútvarpið lítur viðskiptavini sína alveg sérstökum augum.

  Svo er hér í lokin sérstök ástæða til vekja athygli á grein Elínar Skeggjadóttur, húsfreyju og tryggs útvarpshlustanda í Fréttablaðinu í dag  3. september. Hún spyr: Er RÚV dottið úr sambandi? Hún á kollgátuna.: http://www.visir.is/er-ruv-dottid-ur-sambandi?/article/2010546591137

 

Athugasemdir

[Árni Gunnarsson, 3.9.2010 kl. 21:53]

Og fréttir á Rás 1 skýrðu okkur frá því að grænlensk hljómsveitin sem von væri á hefði "aldrei áður komið til Íslands fyrr en núna."

[Árni Gunnarsson, 3.9.2010 kl. 22:08]

..grænlenska...

Að lyklar skipti um hendur angrar mig ekki svo mjög. Ekki veit ég hvenær fyrst var rætt um að hin og þessi verðmæti hefðu skipt um eigendur en í dag er þetta nokkuð rík málvenja.

Ekki eru allar málvenjur okkar jafn gamlar landnámsmönnum.

 Brenglaðar orðaskipananir setninga eru óþarflega algengar og sumar fremur hvimleiðar:

"Þrítug kona var handtekin á Húsavík í gær sem grunur liggur á að hafi haft fíkniefni í sinni vörslu." Eitthvað álíka er næstum daglega haft á orði í fréttum og mikil furða væri nú ef Húsavík reyndist hafa fíkniefni í sinni vörslu.