Molar um málfar og miðla 347

  Úr dv. is  (05.07.2010) : „Fyrir mína parta er ég hér að mótmæla afskiptum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins að ríkiskassanum,“ segir Birgitta (Jónsdóttir). Sumum þingmönnum er annað betur  gefið en að  vanda málfar sitt. Hér ruglar þingmaðurinn saman forsetningunum að og af,sem orðið er ótrúlega algengt.

 Málfarsráðunautur Ríkisútvarpsins    skrifar grein í  Fréttablaðið (07.07.2010) og segir þar meðal annars: „Raunar  má halda því  fram að sú málumvöndun sem mest er stunduð undir merkjum málvöndunar og málræktar, sé ekki aðeins til marks um staðnaðan hugsunarhátt heldur vinni gegn markmiðum um bætta málnotkun því að athyglin beinist fyrst og fremst að því neikvæða".

  Það mætti  því spyrja sem  svo , eiga þá kennarar að hætta að leiðrétta stíla, því  athyglinni er þá beint að  hinu neikvæða?  Undir ýmislegt má  taka  af því sem  málfarsráðunautur  segir, en hitt er  miður, að  hin svokallaða  reiðareksstefna í málfarsefnum  skuli nú komin með  fasta  búsetu í Efstaleitinu. Það er ekki af hinu góða og vekur spurningu um hvort  málfarsráðunautur hafi þá nokkuð að  gera  við  Ríkisútvarpið?

  Molaskrifari mun halda sig  við    sinn  staðnaða hugsunarhátt, sem  svo er kallaður Efstaleitinu. Þar þykir sjálfsagt í góðu lagi að  tala um  starfsmenn dýragarðarins eins og  sagt var við okkur áheyrendur og áhorfendur í fréttum  sjónvarps  ríkisins (06.07.2010). Það er líklega bara af hinu góða, en svo læra börnin málið,sem fyrir  þeim er haft.  Það ættu reiðareksmenn að hafa í huga. 

  Svo virðist á stundum sem það sé  hluti af ritstjórnarstefnu Útvarps Sögu að hampa þeim,sem efna til óláta. Að morgni dags (06.07.2010) var viðtal  við kunna  söngkonu vegna óláta  við anddyri Seðlabankans  daginn áður. Söngkonan hafði neitað að  fara tilmælum lögreglum og færa sig. Lögreglumaðurinn tók um handlegg hennar, líklega  fullfast , því konan fékk marblett og fór á  Bráðamóttöku  Landspítalans til að láta gera að sárum sínum.     Vörubrettum og  öðrum eldsmat  hafði verið komið fyrir  við anddyri Seðlabankans og vökva hellt yfir. Kona beindi  kveikjara að  kestinum. Þá  lét lögreglan til skarar skríða.  - Þetta var enginn bálköstur,  sagði söngkonan og  konan  með kveikjarann var bara að grínast!!!   Hvernig á að vera hægt að taka  svo ummæli alvarlega ? Eða ummælin um AGS: Mafía og  glæpamenn.  Hverjir  báðu um aðstoð  AGS? Íslensk yfirvöld af því að  við  vorum ófær um að koma okkur hjálparlaust úr  því ógurlega klandri  sem  misvitrir  stjórnmálamenn og  bankaræningjar höfðu komið okkur í.

  Í fréttum af  sömu atburðum  var líka  sagt frá  konu,sem  kastaði  grjóti að lögreglunni.  -  Ég hitti ekki , sagði hún, eða  dró ekki nógu langt. Hún ætlaði  sér að  kasta grjóti í lögreglumennina.     Það er  svo  annar handleggur, sem kannski kemur  fólki ekkert   við, en  mörgum hefur áreiðanlega  komið á  óvart að heyra  í þessari umfjöllum að kona, sem segist vera öryrki skuldi  tvö bílalán  að upphæð samtals  10 milljónir króna.

 Fjölmiðlafrelsi fylgir  ábyrgð það ættu allir forráðamenn fjölmiðla að hafa í huga.

Athugasemdir

[Bjarni Sigtryggsson (IP-tala skráð) 7.7.2010 kl. 17:16]

Það var gagnlegt að komast að því að það er, þrátt fyrir allt, enn starfandi málfarsráðunautur við RUV. Ekki sjást þess þó alltaf merki í dagskránni. En það vekur mér undrun að hann leyfi sér að tala niðrandi um viðleitni manna til að bæta mál fjölmiðlafólks. Málfar fjölmiðlafólks og þeirra, sem koma opinberlega fram, endurspeglar ekki aðeins þekkingu viðkomandi eða vanþekkingu á móðurmálinu, heldur kemur það líka oft upp um óskýra hugsun, óvandvirkni eða þekkingarleysi af ýmsu tagi. Til þess er málið að koma hugsun til skila óbrenglaðri.

Ég leyfi mér að fullyrða að á tímabili, síðustu áratugi, hafi tekizt að bæta íslenzka tungu, leiðrétta og jafnvel fegra, fyrir sakir forystu ýmissa helstu leiðandi manna íslenzkra fjölmiðla. Ég nefni aðeins fáa úr fjölmennum hópi; svo sem fréttastjóra útvarps og sjónvarps, þá Emil Björnsson og Margréti Indriðadóttur, auk fjölmargra málvandra úr starfsliði þeirrar stofnunar, sem og ritstjóra Morgunblaðsins, þá Matthias Johannessen og Styrmi Gunnarsson. En fleiri mætti tína til. Árni Böðvarsson sinnti starfi sínu sem málfarsráðunautur Ríkisútvarpsins með þeim hætti að hann ræddi einslega við fréttamenn og dagskrárgerðarmenn og benti þeim á hvað betur mætti fara og gaf auk þess út leiðbeinandi rit.

Síðan hefur það gerzt að móðurmálskennslu hefur hrakað í skólum, vægi hennar minnkað og svonefndri "frjálslyndisstefnu" vaxið fiskur um hrygg.  Ný kynslóð fjölmiðlafólks er ekki aðeins mun verr talandi og skrifandi, heldur gætir í vaxandi mæli hroðvirkni, hugsanaleysis og metnaðarleysis á ritstjórnum fjölmiðla. Ambögur sáust vitaskuld áður fyrr en voru ekki svo æpandi daglegt brauð, sem nú er.

Ég hafði vonazt til þess að ráðinn yrði málfarsráðunautur við RUV, sem hefði mentað til þess að taka á vandanum en sætta sig ekki við hann.

[Sigurður Hreiðar, 7.7.2010 kl. 20:26]

Ég heyrði ekki betur en að tiltekinn fréttamaður talaði um mannfagnað í Útihlíð í Biskupstungum. Ætli það hafi verið sá sami og hafnaði hvar? á Hvammstanga? þegar hann ætlaði í Búðardal? Kannski er ekki nóg að taka fréttamenn í gegn fyrir aumt málfar, nokkur landafræði ætti að fylgja með. -- Einhverju sinni talað fréttamaður (kvenkyns, RÚV) um eitthvað sem gerst hafði í Mosfellsdal „skammt ofan við Mosfellsbæ“. Ég hringdi í konuna og spurði í hvaða sveitarfélagi Mosfellsdalur væri -- hún skellti á mig.

[Eiður Svanberg Guðnason, 7.7.2010 kl. 21:37]

Þakka ykkur þessar athugasemdir Bjarni og Sigurður Hreiðar. Ég fór að skrifa þessa Mola mína eftir að hafa gefist upp á að senda það sem ég kallaði „vinsamlegar ábendingar" til fréttastofu RÚV. Nú er það staðfest, að það á ekki að reyna að bæta málfar fréttamanna hjá RÚV heldur á að sýna bögubósunum umburðarlyndi. Þetta er merkilegasta málfarsráðlegging sem ég hef séð. Afstaða málfarsráðunautar Ríkisútvarpsins vekur mér óhug.

[Lana Kolbrún Eddudóttir, 8.7.2010 kl. 01:29]

Sæll Eiður.

Ég skrifaði athugasemd við þessa grein, en gerði það á hinu blogginu þínu. Ég legg til að þú sameinir þessi skrif á eina síðu, þ.e. annaðhvort á esgesg.blog.is eða þá á Eyjuna. Þetta er lengi búið að rugla mig í ríminu. Komment virðast hverfa (en eru þá á hinni síðunni).

Og ég vandist aðferð Árna Bö. Einkatímum með leiðbeiningum um það sem betur mætti fara. Að ógleymdu auðvitað ströngu eftirliti þulanna Jóns Múla, Ragnheiðar Ástu og Péturs Péturssonar.

[Eiður Svanberg Guðnason, 8.7.2010 kl. 06:38]

 Sæl Lana Kolbrún.

Þakka þér  athugasemdina. Ég hef nokkuð lengi  birt þessa Mola mína á þremur  stöðum: á  blog.is, á  eyjunni og  www.eidur.is, - reyndar er svo  fésbókin fjórði staðurinn. Heimasíðan mín er  reyndar ekki í nægilega góðu lagi. Hef trassað að koma henni á skrið. En ég fæ ekki séð, að  athugasemdir geti glatast, þótt þetta sé  á  fleiri en einum stað. Hugleiði málið.

[Lana Kolbrún Eddudóttir, 8.7.2010 kl. 13:01]

Sæll aftur Eiður.

Það sem ég átti við var að þegar umræður skapast (í athugasemdum) út frá skrifum þínum væri betra að hafa þær allar í einum "þræði". Eins og þetta er núna dreifast athugasemdirnar á fleiri en eina síðu. Þeir sem fara inn í gegnum Facebook lenda á esgesg-síðunni, en aðrir sem fara inn í gegnum blogg.gattin.net, lenda á Eyju-síðunni, svo dæmi sé tekið.

[Eiður Svanberg Guðnason, 8.7.2010 kl. 13:28]

Takk fyrir , Lana Kolbrún. Þetta hafði ég ekki hugmynd um.