Molar um málfar og miðla 408

 Fyrir stundu lyftu knattspyrnukonur Vals 100. titli félagsins. Svona tekur rithöfundur  til orða á bloggsíðu sinni. Molaskrifari hefur  aldrei heyrt  þetta orðalag, en giskar á að rithöfundurinn  eigi  við að knattspyrnukonurnar hafi fært  félagi sínu hundraðasta titilinn.

Þess ber að geta  sem vel er gert. Heimildamyndin um Sesselju Sigmundsdóttur  á  Síóheimum ,sem Ríkissjónvarpið  sýndi 19.09.2010  var  vönduð og vel gerð. Merk kona , merkur staður, Sólheimasamfélagið er einstakt og  hefur staðið af  sér  allar árásir misviturra stjórnmálamanna.

 Að sögn Fréttablaðsins (20.09.2010)er útvarpsstjóri   Útvarps Sögu búinn að reka Sigurð G. Tómasson. Og gerði það með því að senda honum smáskilaboð í farsíma! Einkar smekklegt.  Molaskrifari er ekki alltaf sammála  Sigurði ,en hann er fyrsta flokks útvarpsmaður,sem  afgreiðir þá sem  í beinni útsendingu eru með  dónaskap með festu og fullri kurteisi.  Vonandi verður  einhver önnur stöð til þess að tryggja sér   starfskrafta  Sigurðar .G og  ná til  sín þeim stóra hópi hlustenda,sem kann að meta hann.

Molavin, sendi Molum eftirfarandi: "reynslan af samstarfi við ríkisstjórnina sé slíkt..." sagði fréttamanneskja Stöðvar 2 í kvöld. Reynslan sé slík. Frumlag - umsögn - andlag.

Það líður ekki sá fréttatími að mistökum af þessu tagi sé ekki útvarpað. Ég leyfi mér að ganga út frá því að ekki sé ráðið fólk til starfa nema það kunni undirstöðu málfræðinnar, svo þetta hlýtur að mega rekja til almennar óvandvirkni; þegar fréttafólk skrifar fréttir með hraði og les ekki texta sinn yfir áður en hann er sendur áfram. í öllu daglegu hjali um ráðherraábyrgð væri kannski ekki úr vegi að fara að ræða ritstjóraábyrgð á fjölmiðlum.

Íslensk orðabók á að vera til á vinnuborði hvers fréttamanns og gott safn uppsláttarrita um málnotkun á hverri ritstjórn. Það væri líka brýnt að kenna notkun viðtengingarháttar. Hann virðist horfinn úr fréttamáli. "

Nýlega sýndu margar  sjónvarpsstöðvar óperuna Rígólettó í beinni útsendingu  frá Mantova  á Ítalíu. Þetta  var  eiginlega ekki   venjuleg óperuuppfærsla  heldur    kvikmynd í beinni útsendingu þar sem notaðar voru 35 myndavélar.  Sagt var að  148 lönd  ættu  aðild að  útsendingunni. Ekki bólar  á þessu meistaraverki  í Ríkissjónvarpinu  en þar fóru þau   Placido  Domingo  og Julia Novikova  á kostum undir stjórn  Zubin Mehta. Í kvöld   (19.09.2010) er fyrsta  sinfónía  Mahlers á dagskrá  NRK2. Hversvegna sinnir  Ríkissjónvarpið  okkar ekki sígildri tónlist?  Rígólettó verður  hinsvegar  frumsýnd í Íslensku óperunni í næsta mánuði. Það er tilhlökkunarefni.

Molar um málfar og miðla 407

   Er þetta mikill eða lítill fjöldi?  Svona spurði fréttamaður Stöðvar tvö (18.09.2010).   Vonandi er það lítill fjöldi fréttamanna,sem orðar spurningar   svona.

 Góður Tungutakspistill í  Lesbók Mogga(19.09.2010) . Höfundur er Baldur Hafstað.

Í fréttum Ríkisútvarps  (18.09.2010) var talað um að kjörstaðir opnuðu (hvað ?). Í  fréttum Ríkissjónvarpsins  (16.09.2010) var sagt: Hér í safninu opnar sýningin...Við  tónlistarhúsið Hörpu  í Reykjavík  stendur að það opni á næsta ári. Í  fréttum Ríkissjónvarps (18.09.2010) var hinsvegar réttilega talað um, að kjörstaðir yrðu opnaðir. Sama í morgunfréttum á sunnudagsmorgni.

 Í veðurfréttum var  (17.09.2010)  talað  um skúr á stöku stað ! Það var og.

 Í Ríkisútvarpinu (16.09.2010) var talað um ganga  frá lagasetningum.  Ekki  finnst Molaskrifara  þetta  vel að orði komist.

Laug að hún bæri barn undir belti, er góð fyrirsögn á visir.is (17.09.2010). 

Gaf Mæðrastyrksnefnd 200 vettlinga, segir í fyrirsögn (17.09.2010) segir í fyrirsögn á fréttavef Ríkisútvarpsins.  Réttilega er  hinsvegar í fréttinni talað um 200 vettlingapör. Enn eitt dæmið um  alvarlegan skort á máltilfinningu í Efstaleiti.   En  þar  á bæ er sjálfsagt allt í lagi að taka  svona  til orða,  því  alræmt  er  umburðarlyndi málfarsráðunautar. 

Prýðilegt innslag var í  fréttum Ríkissjónvarpsins (18.09.2010)  um Geysisslysið á Vatnajökli  fyrir  sextíu árum. Molaskrifari man vel fagnaðarbylgjuna,sem fór um  bæinn, þegar fréttin barst  eins og eldur í sinu. Þess hefði  þó mátt geta í  að það var Kristján Júlíusson loftskeytamaður á varðskipinu  Ægi,sem  var út af  Austurlandi,sem heyrði   dauft neyðarkall  af Vatnajökli.  26.september  verða  fjörutíu ár liðin frá því að Fokker F-27  flugvél Flugfélags Íslands fórst á Knúknum í Mykinesi  í Færeyjum. Átta létu lífið, sjö Færeyingar og einn Íslendingur.

Dapurlegt  er að þurfa aftur og aftur að hlusta  á að eitthvað sé  samkvæmt lögreglu, eins og  sagt var  í fréttum Ríkissjónvarps 17.09.2010.

  Lottóið á  næga peninga. Gæti þessvegna látið lesa yfir  textana  sem látnir eru dynja á okkur.   Þeir sem þar stjórna eru líklega ekki  miklir áhugamenn um málvernd.  Annars  væri ekki sagt við okkur: Um að gera  að spila með ! Það fengum  við  sjónvarpsáhorfendur að heyra 18.09.2010.

 

Molar um málfar og miðla 406

  Æ oftar les maður og heyrir talað um að hafa  gaman, sem er   hráþýðing úr ensku to have fun.  Þetta er  ágætt á ensku en  ekki  á íslensku. Síðast  rakst  ég á þetta í tölvupósti frá þeim ágætu  samtökum Sterkara Ísland.   Ísland verður ekki sterkara  með því  skemma  móðurmálið. Síður en svo.

  Morgunútvarpsmaður í Ríkisútvarpi tók svo til orða  (16.09.2010) að tillagan var sópuð út af  borðinu. Betur hefði Molaskrifara   hugnast að heyra manninn segja : ... tillögunni var sópað út af borðinu.

 Prýðilegt er orðið leiktíð,  sem íþróttafréttamenn nota nú í vaxandi mæli  yfir  það sem  áður var kallað  leiktímabil (e.season). Hrós fyrir það.

   Í fréttum Stöðvar tvö (15.09.2010) var vitnað í margnefnt bréf  Ingibjargar  Sólrúnar  Gísladóttur og  sagt: ... þetta hafi hún fattað, þegar hún las....Molaskrifari hefur ekki  séð umrætt bréf, en trúir því ekki að óreyndu að þar hafi verið tekið þannig til orða.  Nokkru síðar í sömu frétt  , sagði fréttamaður: ...Þingmenn Samfylkingar,sem fréttastofan hefur rætt við í dag, staðfesta að öllum ráðherrunum fjórum,sem meirihluti Atla-nefndarinnar leggur til að verði ákærðir vegna vanrækslu í  aðdraganda bankahrunsins fái að koma fyrir þingflokkinn og skýra mál sitt.  Enn  eitt  dæmi um að fréttamaður veit ekkert hvaðan hann fór,  þegar  kemur að því að setja punktinn aftan við setninguna.  Öllum  ráðherrunum .... fái að koma fyrir þingflokkinn !

  Athyglisverð og ágætlega fram sett var frétt  Ríkissjónvarpsins (15.09.2010)  Hvað varð um  40 milljarðana í Luxemborg?  Fréttin snerist að hluta   fjárglæframanninn mikla  Pálma Haraldsson eiganda  Fengs ,sem á  ferðaskrifstofuna Iceland Express. Iceland Express er ekki flugfélag, á  ekki eina einustu flugvél og hefur ekki einn  einasta flugmann í vinnu.  Molaskrifari er  hissa á að fólk  skuli láta sig hafa það að ferðast  með  þessari ferðaskrifstofu sé horft til  þess sem þar býr að baki.

Molar um málfar og miðla 405

 Molaskrifara var brugðið, er hann las Tungutakspistilinn í  Lesbók  sunnudagsmogga (12.09.2010). Þar segir Gísli  Sigurðsson prófessor  við Árnastofnun: „Misskilningurinn er sá að halda að  málfræðin sé rétt en málið vitlaust. Almenna reglan er sú  að ef fullþroska málhafar beygja orð með tilteknum hætti, tala til dæmis um „vísira" á klukkum og hringja í „læknira" ( í stað þess að tala um „vísa" og „lækna" er rétt að skrá  það í málfræðina sem viðurkennda beygingarmynd." Með öðrum orðum allar vitleysur sem vella út úr  „fullþroska málhöfum" (aldrei fyrr heyrt   talað um fullþroska málhafa) verða réttar um leið og þær eru  sagðar. Það er sem sagt  ekkert rétt og ekkert rangt. Þetta er kjarni hinnar alræmdu reiðareksstefnu.

 Til mótvægis  við orð  prófessorsins við Árnastofnun leyfir Molaskrifari sér að vitna í orð  snillingsins Helga Hálfdanarsonar: (Skætingur og skynsamleg orð,  bls 21, Reykjavík 1985) „ Heyrt hef ég þó undan því kvartað , að í Háskóla Íslands komi komi æ fleiri málleysingjar á íslenzku; og skyldi engan undra, svo sem í pottinn er búið. 

Nú kann margur að spyrja: Hvernig getur það átt sér stað, að móðurmálið lendi í þeim mun meiri óhirðu sem háborg íslenzkra fræða teygir turna sína hærra til lofts ?. Hverjum gefur betri sýn til allra átta en þeim, sem þar halda vörð? Og hverjum stæði nær að hlutast til um afdrif þjóðtungunnar en þeim,  sem eru henni handgengnir öðrum fremur ? Eða  eru það ef til vill fílabeinsturnar, sem hæst rísa?  Eru þeir, sem þar starfa , svo bergnumdir  af fræðum sínum að þeir gleymi sjálfu lífi íslenzkrar tungu? "    Greinin sem þetta er tekið úr birtist upphaflega í Morgunblaðinu 13. október 1974.. Molaskrifari bætir því við, að það skyldi  þó  aldrei vera rétt sem Helgi segir.

Að lokum vitnar  Molaskrifari í  orð prófessorsins og reiðareksmannsins í Árnastofnun, en hann talar um „ungan aðila", þegar hann endursegir sögu,sem eitt sinn var sögð hér í Molum.  Þá hljóta líka að vera til „gamlir aðilar" og  „miðaldra aðilar". Molaskrifara finnst það  ekki gott mál að tala um unga aðila en það   fellur þó líklega vel að umburðarlyndinu í Efstaleiti og  skoðunum reiðareksmanna  í Háskóla Íslands. Kannski ætti  að breyta um nafn á Árnastofnun og kalla hana Árnasofnun ?

 Ef við viljum að íslensk tunga líði undir lok  þá  er  réttast að  reiðareksmennirnir  taki  völdin. Þá  getur hver  skrifað og talað eins og  honum sýnist. Ekkert er þá lengur rétt og  ekkert  rangt. Þá er reyndar rétt að muna,  að glatist tungan, þá glatast þjóðin.  

 

 

Molar um málfar og miðla 404

 

 50 manna sameiginleg framboð í Heimdall, segir í  fyrirsögn á mbl.is (13.09.2010). Þessa  fyrirsögn skilur Molaskrifari ekki. Meira um Heimdall: Frambjóðendur til stjórnar Heimdalls, segir einnig  sama  dag í mbl. is. Molaskrifari á  því að venjast  að eignarfallið af Heimdallur sé  Heimdallar, en eignarfallið af  dallur, sem merkir  þá  heldur ómerkilegt ílát , sé dalls. Kannski er Heimdallur  bara mjög ómerkilegt ílát.

  Ekki finnst Molaskrifara eðlilegt að tala um að verðhækkanir á fóðri  séu væntanlegar, eins og gert er í mbl.is (13.09.2010). Eðlilegra væri að tala um að verðhækkanir séu í vændum eða að verð á  fóðri muni hækka á næstunni.

Glöggur Molalesandi gaukaði  eftirfarandi athugasemd að  Molum:  “Það er stutt á milli hláturs og gráturs í boltanum,” skrifar Pressan.  Á maður ekki bara að þakka fyrir að ekki var skrifað hláts og gráturs? Jú líklega ber að þakka það. En  reiðareksmenn í málfarsefnum eins og sá sem  skrifaði Tungutakspistil í Mogga  sl. laugardag  telja þetta  áreiðanlega gott og gilt, - það er samkvæmt kenningunni að ef  nógu margir endurtaka  sömu vitleysuna verður hún  rétt  mál að lokum.

 Við höfum  verslað við TM í fleiri  ár, segir í auglýsingu í Ríkissjónvarpinu. Molaskrifara  var kennt  á sínum tíma að  ekki ætti að nota  miðstig  með þessum hætti. Fleiri ár, en hvað ? Rétt  væri að segja: Við höfum verslað  við TM  í mörg ár.  En, við höfum verslað við TM í fleiri ár en  fólkið,sem býr á neðri hæðinni. Kannski er þetta  úreltur lærdómur á  tímum hins  mikla umburðarlyndis ?

Molaskrifari játar hreinskilnislega að honum finnst  meðfylgjandi frétt úr mbl. is (12.09.2010)  vera bull: http://www.mbl.is/mm/frettir/innlent/2010/09/12/islensk_heimili_kynjagreind/  Raunar getur hann  með góðri samvisku bætt því  við, að  tilvitnunin í  fræðimennina,sem kalla sig fræðikonur, er honum að mestu óskiljanleg.

 Þessa skelfilegu setningu er að finna á eyjan.is (13.09.2010): Í bréfi sínu til söfnuðarins skrifaði Jónína að hún væri þakklát þeim safnaðarmeðlimum sem tóku henni vel enda alltaf erfitt þegar foreldrar skilja og gifta sig nýjum maka.  Molaskrifari bendir á að þarna ætti að standa , til safnaðarins, orðið safnaðarmeðlimir er slæmt og  verra  er að  tala um þá sem gifta sig nýjum maka!

Molar um málfar og miðla 403

 Í fréttum Ríkissjónvarpsins (09.09.2010) var talað um fjármálafyrirtækin,sem hlut áttu í máli. Rétt hefði verið að tala um fyrirtæki,sem hlut áttu að máli. Í sama fréttatíma   Ríkissjónvarpsins var okkur sagt, að íslenska glíman væri samnorrænt sport í grunninn.  Það var og.

Eitt helsta framlag Ríkisútvarpsins okkar til sígildrar tónlistar er að útvarpa  sígildum tónverkum á Rás eitt frá miðnætti til klukkan 06 40 að morgni. Verkin  eru kynnt þannig að á miðnætti er sagt: Nú verða flutt verk efir Beethoven , Bach , Mozart, Haydn og Liszt, -- svo eru kannski einhver fleiri höfuðtónskáld nefnd. eiginlega er svona kynning næstum því verri en engin.  Síðan heyrist ekki orð  fyrr en   að morgni þegar sagt er frá síðasta verkinu sem flutt var. Þetta er til skammar. Þetta er eins og að rétta manni landakort með útlínum landanna en án allra   staðaheita.   Aldrei  minnist Molaskrifari þess að hafa heyrt leikin verk  eftir íslensk tónskáld  í næturútvarpi Rásar eitt.  Hvað skyldi valda því ?

  Fjölmiðlar þrástöguðst á, að þingmannanefnd  væri klofin í þrennt (11.09.2010). Molaskrifari hefði sagt að nefndin væri þríklofin, - en svo er margt sinnið sem skinnið.  Því skal til haga haldið að í fréttum  Stöðvar  tvö var ágætlega sagt,  að nefndin hefði þríklofnað.Sama orðalag var reyndar einnig notað í fréttum Ríkissjónvarpsins. Plúsar fyrir það. Sagt var um þessa sömu nefnd í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins : ... veruleg spenna er um niðurstöður  nefndarinnar. Molaskrifari hefði orðað þetta á annan veg og  sagt , til dæmis: Margir bíða spenntir eftir niðurstöðum nefndarinnar.

 Margir fjölmiðlungar hafa mesta dálæti á orðinu skilaboð. Auglýsingar eru  til dæmis ekki auglýsingar heldur   skilaboð. Fréttamaður  Ríkissjónvarps spurði  fjármálaráðherra um niðurstöðu þingmannanefndarinnar  og spurði: Hvaða  skilaboð eru þetta út í samfélagið? Sami fréttamaður talaði  einnig um skilaboð til flokksforystunnar.

   Margt stangast á annars horn, sagði stjórnmálaforingi í  fréttum Ríkissjónvarps (11.09.2010).  Eðlilegra hefði verið að mati Molaskrifara að segja : Þar rekur sig hvað á annars horn.

 Molavin í Moskvu er iðinn við að senda  Molum vel þegnar athugasemdir:

,,Mbl: "Námuverkamennirnir 33 sem eru fastir í námugöngum í Chile hefur verið veitt leyfi til að reykja tóbak." Þessi stutta málsgrein er síður en svo einsdæmi í fjölmiðlaskrifum í dag. Hún er grátlegt dæmi um það hve margir, sem hafa það ábyrgðarstarf að flytja fréttir, eiga erfitt með að skrifa samsetta frásögn með aukasetningum. 

Eða er fólk að flýta sér svo mikið að það gefur sér ekki tíma til að líta yfir og lesa sín eigin skrif áður en þau fara á Net eða í blað? Ég trúi enn ekki öðru en að blaðamenn kunni að beygja nafnorð. Námuverkamönnunum hefur verið veitt leyfi...

Þrátt fyrir þitt vökula starf á þessum vettvangi, Eiður, þá heyrist lítið frá ábyrgðarmönnum þessara fjölmiðla. Lesa þeir ekki eða hlusta á það, sem þeir eru þó ábyrgir fyrir, bæði gagnvart prentlögum og dómi lesenda og hlustenda? Eða stendur þeim bara á sama?

Með kveðju,

Molavin."

 

Molar um málfar og miðla 402

  Í heild  var umfjöllun Ríkissjónvarpsins  um  skýrslu þingmannanefndarinnar góð (11.09.2010). Það  var ekki einfalt  að gefa  skýra mynd af þessu flókna máli í þröngum ramma fréttatímans, en það tókst bærilega.

Hér  er sí og æ verið að vísa í sömu ambögurnar í þeirri von, að dropinn holi steininn. Í  mbl.is  stendur (09.09.2010): Fyrirhugað er að bora þrjú göng niður til mannanna,...  Orðið göng er  fleirtöluorð. Þess vegna ætti að tala um þrenn göng.    Sá sem þessa frétt skrifaði gerði vel í að lesa  grein Helga Hálfdanarsonar: Tvær ástúðir í einni buxu.Greinin birtist í Morgunblaðinu 24. febrúar 1984. Hana er einnig að finna í greinasafni Helga um íslenskt mál, Skynsamlegum orðum og skætingi, bls. 146. (Ljóðhús, Reykjavík, 1985)

Stóriðjan hefur misst eitthvað rafmagn,..segir í frétt á mbl.is (09.09.2010). Öll er fréttin   ánalega  skrifuð,að ekki sé meira sagt. Sjá:http://www.mbl.is/mm/frettir/innlent/2010/09/09/vidtaekar_rafmagnstruflanir/  

  Umsjónarmaður morgunþáttarins  Vítt og breitt  á   Rás eitt í Ríkisútvarpinu var á hálum brautum    (09.09.2010) þegar hann  fyrst í löngu máli  auglýsti tónleika Harðar Torfasonar og síðan í enn lengra máli heimsókn „aðgerðasinna" sem  svo  var kallaður sem hingað er væntanlegur á vegum ofbeldissamtakanna  sem kalla sig „Saving Iceland". Umsjónarmaður   tvítók að hann væri ekki að taka  afstöðu í málinu. Ummæli hans  öll , lengd  þesarar  ókeypis auglýsingar og orðaval leyndi þó ekki afstöðu hans og samúð. Ekki frekar en þegar hann helgaði heilan þátt gamalli Laxárdeilu á dögunum.  Starfsmenn eiga ekki að komast upp með að misnota Ríkisútvarpið með þessum hætti. Það er ámælisvert. Maður var að  vona að misnotkun af þessu tagi væri liðin tíð. Svo er greinilega ekki. Hún blómstrar  í Efstaleitinu þar sem hver virðist geta farið sínu fram að  að vild, - átölulaust.

 Ragnar Eiríksson sendi Molum  nokkrar réttmætar ábendingar.Hann segir: „Hlustaði á þátt á rás 1 á RUV  þriðjudaginn 7. sept.2010 sem hét
"Sjálfboðaliðar þjóðar" og finnst ástæða til að benda þér á hann.    Þar er
leiðbeinandi að segja ungu fólki til og er hann vægast sagt illa máli
farinn.    Það sem verra er, er að ég heyri ekki betur en unga fólkið taki
ambögurnar upp eftir honum.
Viljir þú hlusta á þáttinn, þá er slóðin: : RÁS 1 þriðjudagur 7. sept. 2010
http://dagskra.ruv.is/ras1/4562176/2010/09/07/

Þá má í leiðinni benda á fyrirsögnina "Bora borholur vegna Vaðlaheiðarganga"
af mbl.is 8/9, 2010 og athyglisverða en um leið grunsamlega frétt af
"visir.is" sem er svona: "Þyrla Landhelgisgæslunnar er á leið í Þorgeirsfirði. Grunur leikur á að
maður hafi fallið af hestbaki og þótti ráðlegt að óska eftir aðstoð
þyrlunnar.
Frekari upplýsingar hafa ekki borist enda er símasambandið slæmt á þeim
slóðum þar sem slysið varð.
Þorgeirsfjörður er fyrir norðan. Nánar tiltekið á skaganum milli Eyjafjarðar
og Skjálfanda."

Það hlýtur að vera meira en grunur þegar þyrla og 25-30 manna björgunarsveit
eru send af stað og spurning hve margir Þorgeirsfirðirnir eru!

Það er greinilega af nógu að taka fyrir málverndarmenn til að amast við. "

Þakka sendinguna,Ragnar.

Molar um málfar og miðla 401

   Bankar eru ekki til sölu. Þeir eru í söluferli, eins og  sagt var  í sexfréttum Ríkisútvarpsins (08.09.2010). Fréttamenn  skrifa stundum kansellístíl. Kannski óviljandi.  Í sama fréttatíma var sagt: ... og er talið að sem svarar 4.9 milljónum tunna   hafi lekið í sjóinn.  Ekki er Molaskrifari  sáttur  við  þetta orðalag.  Hefði talið betra að segja: ...  og er talið að um 4.9 milljónir tunna  hafi lekið í sjóinn.  Kannski sérviska.

 Ríkissjónvarpið gengur of langt (08.09.2010)  í viðtölum við fjölmiðlafíkna lögmenn í  málum (oft viðkvæmum), sem eru hjá dómstólum. Þegar Molaskrifari  byrjaði að skrifa fréttir  fyrir býsna löngu vöruðu eldri og reyndari menn hann við lögmönnum,sem  sífellt hringdu til að útmála sigra sína fyrir dómstólunum. Víð kölluðum þá fjölmiðlalögfræðinga og þeir voru ekki margir á sjöunda áratug síðustu aldar. Allir vissu hverjir þeir voru og höfðu varann á þegar þeir hringdu til að segja frá „stórfréttum" varðandi þá sjálfa.

Hafnsögubát tók niðri, las fréttaþulur Stöðvar tvö (08.09.2010). Rétt hefði verið: Hafnsögubátur  tók niðri. Báturinn tók  niðri. Bátinn rak upp í fjöru. Önnur beygingarvilla var í  fréttum  Ríkissjónvarps sama kvöld. Þá  var sagt: Óljóst er hve mikið það  skilar.  Rétta hefði verið að segja: Óljóst er hve miklu það skilar.

 Fyrirsæta sem hefur verið einkar lagin að koma sér á framfæri í íslenskum fjölmiðlum   veitir lesendum Pressunnar hollráð (08.09.2010). Þar er  eftirfarandi  gullkorn að finna:  Nokkur auðveld tips, 2 msk eplavinegar og  „room temperture" og  er þá fátt eitt  talið. Tips  er enska , ábendingar,  vinegar  er líka enska,  edik á íslensku. Í stað þess að  tala  um „room temperture" á ensku  hefði mátt tala um stofuhita  og  enska orðið  yfir  hitastig  er temperature.

  Kristján Már Unnarsson á  Stöð tvö  er  afbragðs fréttarmaður. Hann er öllum öðrum naskari  að finna bitastæðar landsbyggðarfréttir. Vonandi hverfur hann ekki af skjánum, þótt hann gerist  fréttastjóri Stöðvar tvö. Honum fylgja  heillaóskir  til  nýrra starfa.

Molar um málfar og miðla 400

Í skjóli tjáningarfrelsis  getur útvarpsstjóri Útvarps  Sögu, Arnþrúður Karlsdóttir  farið með lygar, óhróður og dylgjur um Eið Guðnason í athugasemdum við Mola um málfar og  miðla. En hún verður að standa ábyrg orða sinna.  Þegar  Arnþrúður Karlsdóttir hinsvegar  hefur í hótunum við eiginkonu Molaskrifara  eins og  hún gerir  í athugasemdum við Mola  ( Molar 393) er mælirinn fullur , - og skekinn. Hótun  Arnþrúðar Karlsdóttur um að  ryðjast inn á heimili okkar  er alvarlegt mál og líklega  einsdæmi  á blogginu.

  Vinsamleg ábending til umsjónarmanna  Kastljóss Ríkissjónvarpsins: Ekki misbjóða okkur með því að kalla Tómas Guðmundsson textahöfund eins og gert var í kvöld (08.09.2010). Tómas Guðmundsson var eitt  fremsta ljóðskáld liðinnar aldar.  Tómas Guðmundsson samdi ekki  texta  við gullfalleg lög  Sigfúsar  Halldórssonar.  Sigfús samdi gullfalleg  lög  við  mörg  fegurstu  ljóða  Tómasar Guðmundssonar.  Það er reginmunur á þessu.   Ekki kalla  Tómas Guðmundsson textahöfund !

 SKÝRR boðar til ráðstefnu þar sem haldin verður  lykilræða (Auglýsing 07.09.2010). Þarna er greinilega verið að basla  við að  búa til íslenskt heiti á því  sem á  ensku er kallað keynote speech. Hversvegna ekki   aðalræða?  Lykilræða er eiginlega bara  bull.

 Í frétt Ríkissjónvarpsins (07.09.2010) af umræðum á Alþingi um fjárfestingar lífeyrissjóðanna segir  fréttamaður:  og þeir  eigi að gæta hagsmuni hennar.  Rétt væri  að segja: ... gæta hagsmuna hennar.

Enska sögnin to seal þýðir  bæði að innsigla og loka vel eða þétta. Íslenska sögnin að innsigla  þýðir að setja innsigli á, loka með innsigli, lakka,  svo vitnað sé Íslenska orðabók. Í Morgunblaðinu (08.09.2010) er fjallað um sultugerð og þar er talað um að innsigla krukkurnar í lokin. Það ætti nú að vera óþarfi á flestum heimilum. Molaskrifari er nýbúinn að  sjóða dýrindis krækiberjahlaup en honum láðist alveg að innsigla krukkurnar. Lét nægja að loka þeim vel.

Velunnari Mola, Molavin, sendi eftirfarandi:  „Eyjan.is: "Coleen hefur fyrirgefið honum áður en kynni hans af Jenny Tompson mun vera dropinn sem fyllti mælinn." Mér finnst ég sjá það æ oftar að fólk, sem þekkir ekki helstu orðtök notar þau engu að síður, og þá ranglega. Dropinn holar að vísu steininn, en það er kornið, sem fyllir mælinn. --Molavin."

Molar um málfar og miðla 399

  Orðtak sem   fjölmiðlungar  hafa mikið dálæti á  er að segja að eitthvað sé í  pípunum, þegar eitthvað er í undirbúningi, yfirvofandi eða á  döfinni.  Framkvæmdir geta verið í pípunum , skattahækkanir geta verið í pípunum, bensínhækkanir geta verið í pípunum og  svona mætti áfram telja.   Í hádegisfréttum  Ríkisútvarps (06.09.2010) töluðu bæði  fréttamaður og ráðherra um  vegaframkvæmdir  sem væru í pípunum.  Það  væri  annars nógu gaman að sjá  þessar pípur, sem eru ýmsit  fullar af framkvæmmmdum  eða skattahækkunum. Kannski Ríkissjónvarpið sýni okkur þær  við  tækifæri.

Undarleg frétt var í sjónvarpi og útvarpi (06.09.2010) þar sem  sagt var frá  fyrirtæki í kröggum. Rætt  við lögfræðing þess, en bannað var að  nefna nafn fyrirtækisins. Það á ekki að  flytja okkur svona  „leyndó" fréttir svo notað sé  barnamál. Hversvegna mátti ekki nefna  fyrirtækið?

  Morðvopnin hugsanlega fundin , segir á fréttavef Ríkisútvarpsins (06.09.2010) um hnífinn  sem  ungir piltar  fundu í eða við  smábátahöfnina í Hafnarfirði. Einn hnífur  getur ekki verið morðvopn í fleirtölu. Í kvöldfréttum Ríkisútvarps  sagði fréttamaður:.. hnífurinn passar vel við lýsingar og hugmyndir lögreglunnar að morðvopninu.  Hér  hefði  verið betra að segja: ...  lýsingar og  hugmyndir lögreglunnar um morðvopnið.  Í þessum fréttatíma var okkur   sagt: ... ekki er gert  ráð  fyrir að Herjólfur sigli í Þorlákshöfn.   Betra: ... ekki er gert ráð fyrir að Herjólfur sigli til Þorlákshafnar. Þá  sagði fréttamaður í sama  fréttatíma : ... á hverju áttu von á ?  Nægt hefði að segja á hverju áttu von ? Enn eitt  gullkornið: ... segir meðferðina vel sótta. Hvernig getur  meðferð verið vel eða illa sótt ? Frétt um  kanínur á  höfuðborgarsvæðinu var býsna skrautleg:  Fyrst talaði fréttamaður skýrt og  greinilega um Elliðarárdal og   vitnaði svo í viðmælanda, sem átti að hafa sagt: ... segir óvíst hvort  vandamálið sé orðið áþreifanlegt á höfuðborgarsvæðinu, kanínurnar séu meira  til óþæginda...Þetta finnst  Molaskrifara heldur einkennilegt orðalag og merkingin  ekki ljós. - Fleira mætti  reyndar tína til úr  þessari  kanínufrétt, sem bætti engu við fyrri fréttir af kanínum.  Þegar fréttamaður Ríkisútvarpsins  talar um Elliðarárdal, þá sér þess stað að landafræði hefur verið úthýst úr  skólakerfinu og að fréttamaðurinn  er ekki staðkunnugur í Reykjavík.

   Hagræðingin á fréttastofu Ríkisútvarpsins hefur það í för með sér  að ambögurnar úr  sexfréttum Ríkisútvarpsins eru á stundum  endurteknar í  sjöfréttum Ríkissjónvarpsins. Þannig er hægt að gjörnýta góðar ambögur. Eða þannig !