Molar um málfar og miðla 366

  Væntanleg bók Sölva sjónvarpsmanns um Jónínu Benediktsdóttur fékk milljón króna  ókeypis auglýsingu í Kastljósi (29.07.2010). Það merkilega við viðtalið við Sölva var, að þar kom ekkert nýtt fram. Nákvæmlega ekkert. Gott er að geta  gert vinum sínum greiða og auglýst verk þeirra, köruð jafnt sem  hálfköruð. Ísland er smátt í dag.

Úr Mogga (30.07.2010): Óhagstæð sjávarskilyrði urðu til þess að ekki var nóg dýpi í höfninni og sat Herjólfur fastur um tíma.  Þetta hefði fréttaskrifari að skaðlausu mátt skýra aðeins betur.  Hvað þýðir í þessu samhengi: Óhagstæð sjávarskilyrði. Líklega var lágsjávað, fjara.

  Við byrjum strax á næsta laugardag, sagði annar umsjónarmanna  poppþáttarins sem Ríkissjónvarpið  býður okkur svo rausnarlega upp á á laugardagskvöldum. Molaskrifara hefði fundist betra, ef  maðurinn hefði sagt:  Við byrjum strax  næsta laugardag. Á-inu var ofaukið.

 Í Hallormsstaðaskógi  gætir margra grasa, sagði fréttamaður  Ríkissjónvarps (29.07.2010). Vitaskuld er þetta ekki rangt. En flestir  eru vanari því, að  sagt sé ,að   einhversstaðar kenni margra grasa, fremur en gæti margra grasa.

 Þetta hefur  ekki  náð að skjóta fótfestu hér,  sagði  þáttagerðarmaður á Bylgjunni ( kl. 18:20 28.07.2010). Þarna blönduðust  saman tvö orðatiltæki, að fá   fótfestu og að skjóta  rótum. Útkoman varð bull.

 Í tíufréttum Ríkisútvarpsins og á heimasíðunni (28.07.2010)  segir:  Souza neitaði sök en saksóknari í heimahéraði hans segir engan vafa liggja á að hann hafi sjálfur skipulagt fjöldamorð...  Hér er talað um að enginn vafi liggi á að hann hafi.... Molaskrifari er vanur því að talað sé að enginn vafi  leiki á...  Hefur  aldrei heyrt talað um að vafi liggi á einhverju.

  Þeir eru snjallir  á Bylgjunni. Rétt fyrir útsendingu frétta Stöðvar tvö  (29.07.2010) voru tveir  þáttagerðarmenn að  rifja upp merkisatburði sem gerst hefðu 29. júlí.  Níu ára stríðið var háð þennan dag, sagði annar þeirra og  svo ræddu þeir heimspekilega um níu ára stríðið !

  Efstaleitismenn grétu sáran í Morgunblaðinu í  (29.07.2010) og segja að  nú sé svo hart í ári, að fækka þurfi dagskrárliðum. Þetta er sagt eftir að haugarnir af endursýndu efni hafa verið sendir inn á heimilin í landinu í allt heila sumar. Kannski væri staðan hjá þessari  þjóðarstofnun okkar eilítið skárri, ef ekki hefði í sumar verið vikum saman eytt milljónum á milljónir ofan í innhaldslaust  fótboltabull, þar sem þrír  eða  fjórir kallar fimbulfömbuðu endalaust um fótbolta á undan og eftir hverjum einasta leik í  heimsmeistarakeppninni. Hvað skyldi þetta fjas eftir ? Ekkert. Látum vera að sýna talsvert af leikjum  úr keppninni. Sjálfsagt mál.  Dómgreindarleysi íþrótta- og auglýsingadeilda varð stofnuninni dýrt. Stjórnendur Ríkisútvarpsins kunna ekki að forgangsraða og eyða dagskrárfé í vitleysu.

Molar um málfar og miðla 365

  Láta sér ekki muna um, sagði fréttamaður Ríkissjónvarps (30.07.2010) Molaskrifari á því að venjast að  talað sé um að láta sig ekki muna um  að gera eitthvað.

 Af hverju í ósköpunum skrifa menn svona?  Þremur slökkviliðsbílum frá slökkviliðinu á höfuðborgarsvæðinu fóru áleiðis upp í Skálafell rétt eftir klukkan 13 eftir að tilkynnt var um svartan reyk á svæðinu.(dv.is 27.07.2010)

 Í sjö fréttum Ríkisútvarpsins  (28.07.2010) las fréttaþulur óhikað: .. samþykkti í gær  þrjátíu og þrjá milljarða   fjárveitingu til stríðsins í Afghanistan...  Þrjátíu og þriggja milljarða  hefði þetta átt að vera, en umburðarlyndið fer  vaxandi í Efstaleitinu.

 Í  skúraræksnunum  frá stríðsárunum   við Reykjavíkurflugvöll, sem kölluð eru afgreiðsla   eða  flugstöð, er að  finna upplýsingaspjald  á  íslensku og ensku um tollfrjálsan varning. Í enska  textanum á þessu spjaldi sem merkt er  Flugfélagi Íslands, eru einar  fjórar  eða fimm prentvillur/málvillur. Ekki eru húsakynnin traustvekjandi og þegar Molaskrifari  les   enskan  texta sem er morandi í villum hrapar  ábyrgðarmaður textans í áliti. Skúrarnir og skiltið  eru  okkur til skammar.

 Stórbrotið fagn Stjörnumanna ,segir dv. is í  fyrirsögn  (27.07.2010). Með orðskrípinu fagn  virðist sá sem skrifar eiga við orðið fagnaður eða fögnuður sem þýðir ánægja eða  gleði. Í fréttinni segir:

Það sem var þó fallegra en markið sjálft var fagn Stjörnumanna sem er líklega það besta sem sést hefur hér á landi. Halldór Orri renndi fyrir laxi í fagninu og fékk á öngulinn engan annan en Jóhann Laxdal,.. rennndi fyrir laxi í fagninu ! Hvað eru menn að hugsa á  dv.is. Þeir eru ekki að hugsa.  Er dv. is að  reyna að búa  til einhverja nýja tegund af barnamáli handa lesendum sínum ?  Við erum ekki börn.   íþróttafréttamaður Stöðvar tvö át svo þetta rugl  fimm sinnum  upp eftir  dv.is í fréttatíma stöðvarinnar (27.07.2010)

  Reykholt í Borgarfirði er að verðleikum orðið eitt mesta menningarsetur landsins.   Molaskrifari hitti þar í dag (29.07.2010) Arne Holm og  Håkan Randall gamla vini frá Bergen sem  eiga ómetanlegan þátt í endurreisn Reykholts.  Það voru fagnaðarfundir.--  Mæli hinsvegar ekki sérstaklega með veginum um Kaldadal til að komast í  Grímsnesið !

 

Molar um málfar og miðla 364

   Í seinni fréttum Ríkissjónvarpsins (27.07.2010) var sagt: .. vandi (landhelgis)gæslunnar er skortur á fjárveitingum. Á mannamáli hefði átt að segja, að vandi gæslunnar væri fjárskortur, - gæslan væri í fjársvelti.

 Í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins  (27.07.2010)  var sagt um  íþróttakonu: ...  reið á  vaðið hjá íslenska hópnum.   Að ríða á vaðið  er að  vera fyrstur, eða hafa forgöngu um eitthvað. Það er ekki hægt  að nota þetta orðatiltæki  eins og gert var í Ríkisútvarpinu. Menn ríða ekki á vaðið  hjá  einhverjum. Ef til vill veit   sá fréttamaður,sem hér átti í hlut ,ekki hvað vað er.  En vað er  staður þar sem hægt er að vaða, aka eða ríða yfir vatnsfall.  

 Þáttur Ásgerðar Jónu Flosadóttur í Útvarpi sögu er  líklega versta dæmi um auglýsingahórerí sem finnanlegt er í íslenskri  fjölmiðlaflóru. Þátturinn heitir Á  ferð og flugi með Iceland Express. Molaskrifari hlýddi á þáttinn  aðfaranótt þriðjudags (27.07.2010). Í þættinum hafa  öll mörk milli auglýsinga og dagskrárefnis verið jöfnuð svo rækilega við jörðu að ekki stendur steinn yfir  steini. Þrennt var auglýst: 

Í fyrsta lagi kúkakukl Jónínu Benediktsdóttur  á Miðnesheiði. Þeir sem gagnrýna  það eru kallaðir  rógberar. Umsjónarmaður  sagði, að íslenskar konur á miðjum  aldri  drykkju rauðvín og hvítvín  daginn út og  daginn inn og þyrftu því að fara í   afeitrun  eða svokallað detox.   Nokkru seinna  var fluttur  þáttur í þessari sömu útvarpsstöð  með Stelpunum á stöðinni, þar sem  talað var um ágæti kampavínsdrykkju og  jarðarberjaáts að lokinni  sundlaugarferð og   spáð í hvernig  smygla mætti  brennivínspela inn í Laugardalslaugina.

 Í öðru lagi voru  auglýstar golferðir  ferðaskrifstofunnar Iceland Express svo purkunarlaust að slíks eru líklega fá dæmi í dagskrárgerð. 

 Í þriðja lagi voru auglýstir Kínalífselexírar og snákaolíur ,sem karlar eiga að nota ( Þegar „lillinn" er í Latabæ eða í verkfalli ,eins og Ásgerður Jóna orðaði það). Þá var eitthvað nefnt  til sögu sem á að gefa konum betri preformance ( þetta er ekki ritvilla)  eins og sölumaðurinn orðaði það ! Og  svo  loks  töfralyf sem á  gera  fólki unnt að  léttast um 13-14 kíló á 6-8 vikum.   Hér  er  linnulaust logið að  fólki. Landlæknisembættið á auðvitað að stöðva þessa skipulögðu pretti.

 Í lokin sagði svo Ásgerður Jóna Flosadóttir   umsjónarmaður  alls þessa við hlustendur:  Þátturinn Á ferð og flugi með  Iceland Express er lokið að sinni.  Það var eftir öðru. Þátturinn er lokið !

Fréttatími Stöðvar tvö (26.07.2010) var óvenjulega amböguríkur.  Þar var talað um lán sem  voru fallin á  gjalddaga.  Málvenja er að segja að  greiðsla  eða  lán, sé fallið í gjalddaga. Skilvísir  greiða hinsvegar lán á  réttum gjalddaga.  Þá var sagt að húsgrunnur hefði verið rifinn og tyrft yfir í Kópavogi. Molaskrifari á ákaflega erfitt með að sjá  menn fyrir sér  við að rífa húsgrunn!. Í íþróttafréttum var sagt : ... og eru liðin í fullum undirbúningi.  Þetta orðalag kannast Molaskrifari  ekki við, kannski þekkja  lesendur það.

Ekki  verður sagt, að  stafað hafi skjannabirtu frá Kastljósi Ríkissjónvarpsins, þegar kveikt var á því (26.07.2010) að loknu sumarleyfi.  Fjallað  var um þrennt. Tvennt var  úr heimi íþróttanna og líklega heldur óspennandi  fyrir þorra fólks.  Vonandi hressist  Eyjólfur. Kannski verður Kastljósið  bjartara þegar skuggarnir fara að lengjast. Molaskrifari átti erfitt  með að  festa hugann  við  samræður þriggja pólitíkusa þar sem ekkert nýtt kom fram.

  Í fréttatíma Ríkissjónvarpsins (26.07.2010) var  sagt að  tiltekinn fréttamaður væri við  stjórnarráðið. Myndin bar svo með sér að fréttamaðurinn stóð í Bankastrætinu, við þann stað, sem einu sinni var  kallaður Bankastræti 0 (þar var í áratugi  karlaklósett og smokkasala, kannski ekki síst fyrir þá sem þorðu ekki að standa fyrir framan fallegar stelpur í apótekum og biðja um smokka) og í baksýn var stjórnarráðshúsið. Það var út í hött að segja að fréttamaðurinn væri við  stjórnarráðið. Enda   er orðið stjórnarráðið með ákveðnum greini samheiti yfir skrifstofur  allra ráðuneyta. Í  fréttatíma  Ríkissjónvarps talaði Ingólfur Bjarni réttilega um Stjórnarráðshúsið, en Einar fréttamaður sagðist vera við stjórnarráðið. Hann hefur ekki náð áttum.

Molar um málfar og miðla 363

 Ekki getur sá talist skrifandi ,sem svo skrifar á pressan.is (27.07.2010): Stjórnarandstöðuþingmaður segist ekki hugnast sú stefnubreyting sem orðið hefur hjá ríkisstjórninni .....  en  er þó sjálfum sér samkvæmur í vitleysunni:  Pétur H. Blöndal, alþingismaður Sjálfstæðisflokksins, hugnast ekki sú stefnubreyting sem á sér stað hjá ríkisstjórninni í auðlindarmálum  (svo !) Hér ætti að standa: Stjórnarandstöðuþingmaður segir sér ekki hugnast.... og:  Pétri H. Blöndal , alþingismanni Sjálfstæðisflokksins hugnast ekki......  Þetta er ekkert óskaplega flókið.

Í Morgunblaðinu (27.07.2010) segir svo um göngutjöld ,að þau vegi að staðaldri 2,5 til 3,5 kg. Þetta orðalag kemur Molaskrifara ekki kunnuglega fyrir sjónir en getur þó  verið gott og  gilt.  Að staðaldri þýðir í málvitund Molaskrifara , alltaf , ævinlega. Einhvern veginn ekki rétt orð á réttum  stað, -  eða hvað ?

Molavinur sendi eftirfarandi: „Dúfnasaur rigndi yfir Kings of Leon“ stendur á vef DV. Er ekki dúfnasaur helst til hátíðlegt orð yfir fugladrit? -- Það tekur  Molaskrifari heilshugar undir. Þetta eru pempíuskrif. Næst verður líklega  talað um kúasaur og hrossasaur, músasaur  og  hundasaur !

Úr dv.is (25.07.2010): Alls 8.000 manna herlið frá báðum löndunum tekur þátt í æfingunni, og þar er nýst við 20 skip og 200 flugvélar. Orðalagið ..... og  þar er nýst við er  út úr kú. Þarna hefði til  dæmis mátt segja.. og þar koma  við sögu 20 skip og 200 flugvélar.  Betra hefði verið:  Átta þúsund manna herlið, 20 skip og  200 flugvélar  frá báðum löndum taka þátt í æfingunni.

Þrjú voru í bílnum, eldri hjón og sonur þeirra. (mbl.is 25.07.2010). Hér hefði Molaskrifari sagt: Þrennt var í bílnum, eldri hjón og sonur þeirra. 

Spánverjinn Alberto Contador sigraði Tour de France í þriðja sinn á fjórum árum. Svo segir  dv. is (25.07.2010).  Kappinn sigraði ekki Tour de France. Hann bar sigur úr býtum í hjólreiðakeppninni Tour de France.

Það eru  einstaklega ófagleg og ótrúverðug vinnubrögð Fréttastofu Stöðvar tvö að kalla til  fyrrum formann  Sjálfstæðiskvennafélagsins Hvatar og  varaþingmann  Sjálfstæðisflokksins til að fjalla um  stöðu ríkisstjórnarinnar undir því yfirskini að konan sé stjórnmálafræðingur. Á Stöð tvö kunna  menn ekki til verka í þessum efnum.   Það er líka ófaglegt hjá  Fréttastofu ríkisins hvernig  sumir  fréttamenn sífellt gera sjálfa sig að aðalatriði fremur en  fréttina  sjálfa. Þetta kom fram í fréttatíma kvöldsins (25.07.2010).

Skortur á sandsílum , segir í fyrirsögn á fréttavef Ríkisútvarpsins  (26.07.2010). Molaskrifari er á því að í samræmi við málvenju hefði átt að segja: Skortur á  sandsíli, - þótt það hljómi  ef til vill ekki alveg rökrétt, en málið er  ekki  alltaf hneppt í viðjar  rökhugsunar. Við segjum  til dæmis, að mikið veiðist af  loðnu, ekki loðnum. Þannig er líka tekið til orða, þegar vel aflast  af þorski, ekki þorskum og  sagt er  að sandsíli sé komið á miðin. Þá er og talað um að laxinn sé  byrjaður að ganga, - ekki laxarnir.

Þeim bregst aldeilis ekki bogalistin sem raða saman dagskránni  hjá Ríkissjónvarpinu: Klukkan  20:55 (27.07.2010) sænskur þáttur um störf ljósmæðra, - sá fyrsti af átta , takk fyrir. Klukkan 21:20 sænskur þáttur með lækni í aðalhlutverki , um heilsusamlegt líferni.  Sá fyrsti af átta. Takk fyrir. Snilld.  Verða sjö næstu þriðjudagskvöld svona? Hvaðan koma þeir sem setja saman svona dagskrá ?

 

 

Molar um málfar og miðla 362

 Hér kemur Gomis. Hann er að stökkva átta metra. Úr íþróttalýsingu í Ríkissjónvarpi (25.07.2010). Betra hefði  verið: Hann stekkur átta metra  , eða: Hann stökk átta metra.

 Í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (25.07.2010) var sagt: Þá  voru skemmdir unnar á rúðu. Nú er þetta auðvitað ekki rangt.  En var ekki rúðan brotin? Hefði  ekki  verið skýrara að taka þannig til orða?

 Fyrir helgina var hér fjallað um enskættaðar og ósmekklegar auglýsingar  Símans. Molaskrifari reyndi  að hafa samband  við þann starfsmann Símans er bæri ábyrgð á þessu. Það gekk illa. Fékk  tölvubréf  frá  starfsmanni Símans þar sem spurt var: Hvað var málið?

 Tölvubréfinu  svaraði Molaskrifari  svona: Sæll Einar,

 Málið er, að mér er misboðið þegar  Síminn notar enska  orðið  ring í auglýsingaherferð,sem beint er að íslenskum neytendum. Ring er ekki íslenska. Af hverju þurfið þið að sletta á okkur ensku ?

   Mér er svo enn meira  misboðið, þegar þið sýnið ungan pilt í skátabúningi,  sem látinn er koma fram   eins og fáviti. Hvað hefur  skátahreyfingin gert Símanum ?

  Ég er búinn að vera  viðskipavinur Símans í næstum 50 ár og  mundi fara annað með mín viðskipti ,ef þess væri  kostur , en í veröld  íslenskrar  fákeppni og samráðs samkeppnisaðila er ekki um margt að velja.

    Eiður Guðnason

 Es  Á það  að hvetja fólk til viðskipta við  Símann að  sjá leikara velta sér upp úr drullu og  maka ís í andlit hvers annars ?   -  Þú undirritar  tölvubréfið Markaðs-Sökker.  Er þetta nýtt stöðuheiti hjá Símanum ? Hvað er  sökker?   Markaðs sökker  er ljót  sletta og   eins og þú skrifar það er það ekki í samræmi við íslenskar réttritunarreglur.   ESG 

Hér hefði mátt bæta  við spurningu um auglýsingagildi þess að sjá menn sprauta yfir sig  bensíni eða díselolíu og taka síðan upp  eldspýtur.  Er  Síminn algjörlega  greindarsneytt fyrirtæki ?

  Svar hefur ekki borist frá Símanum.

Molar um málfar og miðla 361

  Enn eitt  dæmi þess að fréttaskrifarar nota orðatiltæki,sem þeir kunna  ekki með að fara , má  finna á  mbl.is (24.07.2010): Þegar þyrlan var að nálgast vettvang bárust hins vegar fregnir af því að maðurinn væri fundinn. Hann var á heilu og höldnu. Hér er átt við að maðurinn hafi verið heill á húfi.  Það er ekkert til sem heitir að vera á heilu og höldnu.  Menn geta hinsvegar náð heilu og og höldnu  í áfangastað, óskaddaðir, í góðu ásigkomulagi. Og enn kemur  vettvangurinn við  sögu. Það er ekkert að því  ágæta orði , en  nú er farið  að ofnota það og  misnota. Hér hefði til dæmis  mátt segja: Þegar þyrlan nálgaðist leitarsvæðið.  

   Glöggur Molalesandi sendi eftirfarandi: „ Á DV-vefnum í dag  (23.07.2010) er svohljóðandi fyrirsögn: Fallnir þingmenn boða endurkomu. Þarna finnst mér alrangt komist að orði, fyrirsögnin verður gildishlaðin. Satt er að þessir þingmenn hafa ekki setið á þingi undanfarna mánuði, en þeir féllu hvorki í kosningum né í bindindi eða af öðrum orsökum heldur hættu þingsetu sjálfviljugir og flestir tímabundið, sem kunnugt er.
Hæpin málnotkun þetta." Hárrétt athugasemd. Kærar þakkir.

Í fyrirsögn á dv.is segir (23.07.2010):  Jóhannes  Karl með neglu að hætti hússins. Negla er eins og flestir vita tappi í neglugat á báti.  Í fréttinni segir einnig :   Jóhannesi hefur á ferlinum ekki leiðst það neitt sérstaklega að negla í tuðruna... Ekki fellir  Molaskrifari  sig   þessa  notkun á nafnorðinu negla og ekki heldur  sögninni að negla. Oft er  að vísu  talað uim  að  leikmaður hafi neglt í  vinstra hornið.  Skorað með  föstu skoti í vinstra horn marksins.  Nær  væri að tala um neglingu en  neglu. Orðið neglingu er að  finna í Íslenskri orðabók (óformlegt), fast  skot.  Líklega skortir  Molaskrifara umburðarlyndi í þessu  tilviki, að einhverra mati. Í fréttinni er talað um bylmingsskot. Það  finnst Molaskrifara ágætt,  sbr. bylmingshögg, öflugt eða fast högg.

 Það er mikill misskilningur hjá stjórnendum  fréttastofu ríkisins ,að allir geti  lesið fréttir. Sá sem las fréttir klukkan  17 00  sl. föstudag (23.07.2010) er ekki vel til þess verks fallinn. Honum lætur annað betur.

  Í kvöldfréttum  Ríkisútvarpsins (23.07.2010) var  ítrekað sagt á  helginni , þegar verið var að gera grein fyrir atburðum af ýmsu tagi um  komandi  helgi. Af  hverju  á helginni en ekki um helgina  eins og málvenja er að segja?

 Í íþróttafréttum Stöðvar tvö (23.07.2010) var  talað um að  forystumaður hefði hlekkst  á. Þetta er rangt. Maður hlekkist ekki á. Manni hlekkist á. Því hefði átt að segja að  forystumanni hefði hlekkst á.

Molar um málfar og miðla 360

  Í fréttum Stöðvar tvö  var sagt frá  einkar heimskulegum athugasemdum á  vef Sky-sjónvarpsins  við  frétt af nýfundinni ofurbjartri stjörnu.  Um þann sem  gerði athugasemdina  sagði reyndasti  frétthaukur Stöðvar tvö: Ekki kannski skarpasti hnífurinn í skúffunni. Ekki er hægt að hrósa þessu orðalagi. Það er of enskulegt til að geta kallast  vandað íslenskt mál.  Það var hinsvegar  hnyttið  ( Molaskrifara fannst það að minnsta kosti) þegar þessi  sami  fréttahaukur  sagði fréttir að því að Shackleton landkönnuður og  menn hans  hefðu verið orðnir  vistalitlir á leið að  suðurpólnum, en áttu þó  fjóra kassa að  viskíi ! Var á honum að heyra að  menn með slíkar birgðir  væru hreint ekki vistalitlir.  Svolítið spaug er gott með með öðru, - meira að segja í fréttum.

   Í fréttum Ríkissjónvarpsins sagði  fréttaþulur (23.07.2010): ... og furðar sig á hve illa hefur gengið fyrir  fyrirtækið að kaupa kvóta hér á landi.  Að tala um að  eitthvað gangi illa  fyrir einhvern er  barnamál.  Rétt hefði verið að segja: ... og furðar sig á því hve illa fyrirtækinu hefur gengið að kaupa (eða fá keyptan) kvóta  hér á landi.

 Umsjónarmaður  morgunútvarps Ríkisrásar tvö  sletti á okkur  ensku í viðtali um  eplatré (22.07.2010). Hann talaði um sexual partners.  Slæmt er ,að  stjórnendur í Efstaleiti skuli ekki hafa metnað til  málvöndunar. Stundum sletta þeir mestri ensku sem minnst kunna fyrir  sér  í því ágæta tungumáli.

 Í tíu fréttum Ríkissjónvarpsins (21.07.2010) las fréttaþulur: Bróðurpartur úthafsrækjukvóta þessa fiskveiðiárs var úthlutað til fimm útgerða...  Hér  hefði  þulur átt að segja:  Bróðurparti  úthafsrækjukvóta  þessa fiskveiðiárs var úthlutað til fimm útgerðarfyrirtækja ... Einhverju er úthlutað, Eitthvað er ekki úthlutað. En  í ljósi umburðarlyndis  reiðareksstefnunnar í Efstaleiti  þykir þetta líklega gott og  gilt. Molaskrifari er á öðru máli.

Sjónvarpsauglýsingar  Símans  í enskættuðu auglýsingaherferðinni Ring fara  hríðversnandi. Það nýjasta er að sýna  pilt  sem klæðist skátabúningi og er látinn koma fram  eins og hann sé þroskaheftur eða greindarskertur. Hvaða  tilgangi á  svona  rugl að  þjóna?  Síminn misbýður okkur áhorfendum,  ekki síst þeim sem hafa starfað innan skátahreyfingarinnar. Af hverju  gerir Síminn lítið úr Skátahreyfingunni?

Í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (21.07.2010) var sagt: ... skipaði bráðabirgðastjórn yfir félaginu. Ekki  finnst Molaskrifara þetta eðlilegt orðalag. Betra hefði  verið að tala um að  skipa félaginu bráðabirgðastjórn. Þessi  ambaga hefur svo sem heyrst áður í Ríkisútvarpinu.

Molar um málfar og miðla 359

 

 Á vef Ríkisútvarpsins (22.07.2010) stóð: Á stjórnarheimilinu láta menn reka í reiðanum. Þetta orðalag kannast Molaskrifari  ekki  við. Sá sem  svona tekur til orða  skilur sennilega ekki orðið  reiði en það er siglutré með seglabúnaði ( Íslensk orðabók). Á íslensku er talað um að láta  reka á  reiðanum, að láta fara sem vill. Vonandi  kristallast hér ekki reiðareksstefna Ríkisútvarpsins hvað málfar varðar. Vonandi  nær umburðalyndi málfarsráðunautar ekki  yfir  svona  fráleit mistök,  eða hvað ?

Í fréttum fjölmiðla (21.07.2010) neituðu  talsmenn slökkviliðsmanna,sem boðað hafa verkfall á  föstudag, ítrekað að  segja  hlustendum hverjar kröfur  slökkviliðsmanna væru. Þannig kjarabarátta er ekki trúverðug. Ef launakröfurnar eru sanngjarnar hversvegna fáum við ekki að  vita hverjar þær  eru?

 Eftirfarandi athugasemd barst  frá  Molalesanda: „ Ummæli dagskrárkonu RÍKISútvarpsins í gærmorgun eftir viðtal við Einar Sv. veðurfræðing: „Veðurblíðan mun haldast til fimmtudags en þá mun ÞAÐ snúast við" . Ég skildi þetta hins vegar svo að á miðvikudag myndi vindur snúast í vestlægar áttir og þá hlýnaði á norður og austurlandi. Er RUV bara svæðisútvarp fyrir höfuðborgarsvæðið eða sér dagskrárgerðarfólk útvarpsins bara út fyrir gluggann í Efstaleiti? Hrynjandin hefur stundum pirrað mig  í málfari auglýsingalesara á Bylgjunni og einnig í svæðisútvarpi Akureyrar (RUV), við erum kannski að eignast nýja mállýsku eftir að hinar gömlu hafa þynnst út."

  Úr dv.is (20.07.2010): Lögreglumenn á eftirlitsferð um Eyrarbakka í gærkvöldi fannst hann finna kannabislykt og að hana mætti rekja að tilteknu húsi.   Það var og.  Lögreglumenn fannst hann finna !

  Í kvöldfréttatíma Ríkissjónvarpsins (19.07.2010) var okkur  sagt að Landeyjahöfn yrði vígð daginn eftir. Rétt reyndist það, að  höfnin var vígð, þótt  þessi  væri aðeins  stuttlega  getið í framhjáhlaupi að prestur hefðu komið við sögu. Öðru vísi verða mannvirki nefnilega ekki vígð. Það var  vel til fundið að blessa þetta mannvirki og biðja  þeim blessunar ,sem um höfnina  eiga eftir að  fara.   Það var hinsvegar ranglega sagt sumstaðar ,að  Kristján Möller samgönguráðherra hefði vígt höfnina. Hann vígir ekki eitt né neitt, enda  ekki vígður maður.

    Alltaf öðru hverju  heyrist í fréttum talað um  að taka þátt á  íþróttamóti. (Stöð tvö  20.07.2010). Hvimleitt. Við tölum um að taka þátt í einhverju, ekki á einhverju.  Í  Ríkissjónvarpinu var sagt um íþróttakonu, að hún kæmi frá Kópavogi. Betur hefði farið á því að segja að hún væri úr Kópavogi. Nema að hún hafi verið að koma úr Kópavogi.

Molar um málfar og miðla 358

 Ljósmynd RAX á forsíðu Morgunblaðsins (21.07.2010)  er  listaverk.  Loftmynd sem  sýnir Herjólf sigla inn í  Landeyjahöfnina nýju.

Úr dv. is (18.07.2010): Fimmtán ára drengur á Englandi lét lífið þegar klesst var á hann á M23 hraðbrautinni í Vestur Sussex, Englandi. Þetta er  óboðlegt orðalag. Barnamál. Í fréttinni kemur  fram  að ekið var á drenginn. Síðan óku margir bílar yfir lík drengsins  á hraðbrautinni.

 Í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (19.7.2010)  var rætt við  mann sem var fróður um veiðar á laxi og silungi, þá var sagt: .. kennir ekki miklar breytingar  frá í fyrra. Átt var við að  veiði  væri svipuð og í fyrra. Molaskrifara þykir þetta einkennilegt orðalag.

 Í fréttum Stöðvar tvö (19.07.2010) var sagt:... og er  nú farinn að  gera tónlist  með pabba sínum. Nú er spurt: Hvað er að  gera tónlist? Er það að  spila tónlist?  Spyr sá sem ekki veit.  Sennilega er hér um  áhrif   frá ensku ræða, ( e. make music.).

Ekki heyrði Molaskrifari betur  en  fréttamaður Ríkissjónvarps  talaði um þar síðasta  sumar í frétt um  þá ákvörðun sjávarútvegsráðherra að gefa  veiðar á úthafsrækja frjálsar. Molaskrifari  veit  ekki   hvað þar síðasta  sumar er. Er það sumarið í fyrra , fyrra sumar ? Í fréttum um veiðar á  úthafsrækju voru  eingöngu sýndar myndar  af  rækjuveiðum inni á fjörðum, líklega  Vestfjörðum.

 Úr frétt um blaðamannafund í Norræna Húsinu mbl. is (19.07.2010):  Í máli Oddnýjar Eirar Ævarsdóttur rithöfundar í upphafi fundar kom fram að ekki verður tekið við spurningum blaðamanna á fundinum.  Ekki verður  tekið við spurningum, -- einkennilegt orðalag.  Skýrara hefði verið að segja að blaðamenn mættu ekki  spyrja spurninga á fundinum.  Í fréttum Stöðvar tvö var sagt að fullt hefði verið út úr dyrum á fundinum í Norræna húsinu. Myndirnar með fréttinni báru það nú reyndar ekki með sér.  Reyndar er  það óvenjulegt, að ekki sé meira  sagt, að   fundarboðandi lesi  spurningalista yfir blaðamönnum, en blaðamönnum sé  bannað að spyrja. Þetta er örugglega  einn sérkennilegasti blaðamannafundur í  fjölmiðlasögu landsins. 

 Íslendingur,sem lengi hefur búið vestan hafs, lætur sér annt um móðurmálið. Hann sendi Molum  eftirfarandi: 

„Ég rakst á þetta í Silfri Egils á Eyjunni: "Tyrkir og Grikkir hafa lengi barist á banaspjótum"

Algengt er að misnota svona þetta orðatiltæki - oftar er talað um að "berast á banaspjót", eða jafnvel "berast á banaspjótum". Hér er smáfróðleikur um upprunann, sem er ekki alveg augljós, en hefur þó ekkert að gera með að "berjast": http://visindavefur.hi.is/svar.php?id=23884 "

 

Molar um málfar og miðla 357

   Úr mbl.is (17.07.2010): Mikil aukning hefur verið í þjófnaði á fellihýsum og tjaldvögnum undanfarið. það verður ekki aukning í einhverju, heldur á  einhverju, samkvæmt íslenskri  málvenju.

    Það kom svona moment  of clarity var sagt á Rás tvö (17.07.2010) og, þetta er svona new generation. Á ekki að tala íslensku í íslensku útvarpi.  Þátturinn var á hrognamáli.

Visir.is (17.07.2010) Að sögn varðstjóra mun þyrlan sækja vatn í sjóinn. Mikinn reyk leggur frá svæðinu, en það er aðalega gróður sem er að brenna. Enginn byggð er nálægt. Ein stöð fór í verkefnið. Þyrlan sækir vatn í sjóinn. Það var og ! Tvær stafsetningarvillur eru hér feitletraðar. Og   setningin ein stöð fór í  verkefnið, - er málleysa.  Það er á sinn hátt  afrek að koma  svo  mörgum villum  í svo fáar línur.  Margt bendir  til þess að sá sem þetta skrifaði, ætti að  fást  við  önnur verkefni en að skrifa fréttir.

  Úr dv.is (18.07.2010) Greinir mönnum þó á af hvaða tegund flugfarið á að hafa verið ... Menn greinir á um  eitthvað. Ekki þágufall. Hér hefði því betur staðið: Menn greinir á um hverrar tegundar flugfarið hafi verið.

 Ég er að loka þættinum, sagði dagskrárgerðarmaður á Bylgjunni (18.07.2010). Hann átti  við að hann væri að ljúka  þættinum, þættinum væri að ljúka.

  Þegar hér er komið við sögu, sagði  fréttamaður í   fréttum Ríkissjónvarpsins (18.07.2010). Þarna  var smáorðinu  við ofaukið. Þegar hér var komið sögu, hefði þetta átt að vera. Ómar Ragnarsson  fjallði um þetta á  bloggi sínu 17. nóvember 2007.