Molar um málfar og miðla 356

  Andlega lágkúran í dagskrá Ríkisútvarpsins  kristallast á föstudagsmorgnum á  Rás tvö. Þá hringja umsjónarmenn, og mega vart vatni halda yfir tilhlökkun,  til  Dídíar í Hollywood, sem segir hlustendum fyllerís- og framhjáhaldssögur   af  fræga  fólkinu í kvikmyndaborginni. Þetta hefur  hefur svo sem verið nefnt hér áður og er svartur blettur á morgunútvarpi Rásar tvö. Það kemur vel í ljós í þessum þætti  að umburðarlyndi Ríkisútvarpsins gagnvart vondu máli og slettum er nánast óendanlegt.

 Ef allt  væri með felldu ætti  Orkuveita Reykjavíkur að vera gullmalandi fyrirtæki og skila eigendum sínum miklum arði. Svo er hinsvegar ekki. Viðskiptavinir OR geta nú  vænst verulegra gjaldskrárhækkana vegna þess að misvitrir stjórnmálamenn hafa komið þessu áður trausta fyrirtæki á kaldan klaka. Væntanlegar gjaldskrárhækkanir eru í boði Sjálfstæðisflokksins.  Engin von er til þess að  þessir fjármálamisindismenn verði látnir sæta ábyrgð. Slíkt tíðkast ekki á Íslandi.

 Moggasnilldin bregst ekki (17.07.2010): Lögreglan segir hins vegar að nóttin hafi gengið ágætlega. Fimm ökumenn voru teknir ölvaðir á bak við stýri í nótt... Nóttin gekk ágætlega og fimm voru fullir  bak við stýrið !

Allar  sjónvarpsstöðvar endursýna efni yfir hásumarið. Það mun hinsvegar leitun að sjónvarpsstöð þar sem endursýnt efni er jafn hátt hlutfall dagskrár og hjá skylduáskriftarsjónvarpinu okkar, Ríkissjónvarpinu. Ef endursýningar þurfa að vera svona stór hluti dagskrárinnar,  hversvegna er þá ekki endursýnt gamalt íslenskt efni úr gullkistu Ríkissjónvarpsins ?

 Í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (17.07.2010). var fiskvinnsla á Patreksfirði kölluð verksmiðja. Það er  ekki rangt, en  til þessa hafa fiskvinnslufyrirtæki ekki heitið verksmiðjur í fréttum.

 Menn skoða ekki skipsflök á Eystrasalti, eins og sagt var í hádegisfréttum RÚV (17.07.2010). Hér hefði átt að segja :... í Eystrasalti.

 Einn af þeim sem er fastagestur á öldum ljósvakans í Útvarpi Sögu, fáraðist  í dag (17.07.2010) yfir lágum launum í unglingavinnu. Hann vitnaði  til þess að hann hefði unnið fyrir góðu kaupi hjá Tryggva Ófeigssyni á Kirkjusandi í gamla daga. Það rifjaði upp að þegar Molaskrifari var  15 ára vann hann um skeið  á Kirkjusandi hjá Tryggva Ófeigssyni. Þegar að útborgun kom  komst hann að því , að hann var á unglingakaupi, af því  að hann var ekki orðinn fullra 16 ára. Vann  við hlið fullorðinna og  vann sömu verk og þeir.  Hætti umsvifalaust, þegar þetta kom í ljós. Hefur aldrei litið Tryggva og Kirkjusand réttum augum eftir þetta.En auðvitað hafði Tryggvi réttinn sín megin. Eimskipafélag  Íslands fór á þeim árum  öðru vísi að gagnvart unglingum sem unnu við hlið fullorðinna við uppskipun eða í vörugeymslum.

Molar um málfar og miðla 355

  Fínn þáttur  Á bláum nótum í bland  hjá Ólafi Þórðarsyni á Rás eitt (17.07.2010) með Mills bræðrum. Ólafur hefur líklega fundið diskana Mills Brothers Chronological (Vol.1-5).  Takk fyrir þáttinn, Ólafur. Þeir bræður heyrast alltof sjaldan á öldum ljósvakans. Molaskrifari á rúmlega 20 geisladiska með söng þeirra bræðra  og fær seint , - aldrei nóg af þeim. Ríkisútvarpið á  reyndar í fórum sínum tvo  þætti, sem  Molaskrifari gerði um Millsbræður fyrir 8-9 árum. Þeir verða  auðvitað aldrei endurfluttir meðan Molaskrifari gagnrýnir  RÚV.   Það er auðvitað í besta lagi.

 Það var svolítið óvenjulegt (15.07.2010) að heyra talsmann  slökkviliðsmanna neita að svara spurningu  fréttamanns um hverjar kröfur slökkviliðsmanna væru í yfirstandandi kjaradeilu. Varla getur kröfugerðin verið  trúnaðarmál. Eða hvað ?

Aftur og aftur sér þess stað í fréttum að ekki er lengur kennd landafræði í skólum á Íslandi: Þrjú hjólhýsi hafa fokið í kvöld á þjóðveginum vestan við Höfn í Hornafirði, að Djúpavogi.  (af heimasíðu RÚV 16.07.2010). Í fréttinni kom fram að öll höfðu hjólhýsin fokið austan við Höfn. Í Efstaleitinu eru menn svolítið áttavilltir.

  Ríkissjónvarpið sýndi ágætt inskot frá Umferðarstofu (15.07.2010)  um hjólreiðamenn í umferðinni. Þar hefði  að skaðlausu mátt koma fram að hjólreiðamenn eiga ekki réttinn á gangbrautum yfir  götur, nema  þeir leiði hjólið, - það er að segja séu gangandi vegfarendur, en ekki hjólreiðamenn.

  Molaskrifari hefur lengi haldið því fram að  íþróttadeild  og auglýsingadeild  Ríkisútvarpsins réðu miklu um dagskrá  útvarps og  sjónvarps. Þetta hefur nú verið staðfest. Í helgarblaði DV (16.-18.07.2010) kemur nefnilega fram að auglýsingastjóri RÚV  situr í dagskrárráði Rásar 2 og markaðsstjóri RÚV  situr í dagskrárráði Sjónvarpsins.  Þarf frekar vitnanna við ?  Nú skilur fólk betur  af hverju  Sigmar Guðmundsson Kastljóssstjóri fékk bágt fyrir að tala um  auglýsingahórarí m.a. á Rás tvö.   Kannski verður Ríkisútvarpið bráðum eins og Útvarp saga  þar sem mörkin milli dagskrárefnis og auglýsinga eru löngu horfin.

   Merkilegt fyrirbæri  er annars Útvarp Saga.  Þar  er talað um hugmyndir  AGS í skattamálum  eins og þegar sé  búið að samþykkja þær og matarverð hækki á  morgun og  eldsneytisverð daginn þar á eftir. Hvílíkt rugl. Svo er of mikið um óhróður og ósannindi hjá  afkastamestu þátttastjórnendum.

  Úr dv.is (16.07.2010): Báðar lofa þær Jónína og Þórdís Jóna fögrum fyrirheitum um lengra líf án erfiðra sjúkdóma og aukið hreysti þátttakenda. Þannig geti þeir átt til að mynda von á því að losna við alzheimer, athyglisbrest, krabbamein, sykursýki og þunglyndi með því að ganga í gegnum meðferðina. Í grunninn sé það einfalt að halda sé heilbrigðum með því að fylgja ráðum þeirra Jónínu eða Þórdísar Jónu.

  Um málfar: Í fyrsta lagi: Það er ekki hægt að tala um að lofa fögrum fyrirheitum. Við tölum um að gefa fögur fyrirheit eða lofa einhverjum einhverju. Í öðru lagi:  Orðið hreysti er kvenkynsorð, ekki hvorugkynsorð. Þessvegna á að tala um aukna hreysti.  Aukið hreysti er bara bull.

 Loks er rétt að nefna að ef  þessar konur þykjast geta læknað  Alzheimersjúkdóminn, athyglisbrest, krabbamein, sykursýki og þunglyndi ætti  embætti landlæknis að kanna málið.  Ef þær fullyrða þetta eru þær að  að blekkja   veikt   fólk. Það er ljótt.

Molar um málfar og miðla 354

   Ágætlega var að orði komist í fréttum Ríkisútvarpsins (16.07.2010) er sagt var frá nýjum lögum um banka og  fjármálastofnanir í  Bandaríkjunum. Sagt var að frumvarpið mundi valda straumhvörfum og  verða vatn á myllu efnahagslífsins. Fleira  var vel sagt í þessari frétt.

 Molaskrifari grunar fréttastofu ríkisins og mbl.is ( 15.07.2010) um að hafa  búið til nýja götu í Reykjavík. Í fréttum  RÚV var sagt, að barn hefði orðið fyrir  bíl á  Reykjavíkurvegi í Laugardal. Á mbl. is  var einnig talað um Reykjavíkurveg. Molaskrifari þykist nokkuð viss um, að Reykjavíkurvegur sé í Hafnarfirði, vegurinn til Reykjavíkur. Í Laugardalnum  er hinsvegar  Reykjavegur. Hann liggur milli Sundlaugavegar og Suðurlandsbrautar. Og það er allt önnur Ella. dv.is  skrifar einnig um Reykjavíkurveg. Svona fljóta villur milli miðla. Kannski á villan upptök sín hjá lögreglunni ?

Á mbl.is var sagt frá  eldsvoða um borð í skipi í Hafnarfjarðarhöfn (15.07.2010). ...eldur kviknaði í vélarrúmi frystitogara í höfninni. Reyk leggur frá togaranum. Allar stöðvar hafa verið sendar á vettvang.Allar stöðvar sendar á vettvang, einmitt það! Molaskrifara grunar að hér sé á ferðinni aulaþýðing úr ensku, all stations call.Það er að segja,  þegar lið frá öllum slökkvistöðvum á svæðinu  er  sent á vettvang. Stöðvarnar fara hinsvegar hvergi. Úr annarri brunafrétt á mbl.is sama dag: Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins er á staðnum en ekki fengust frekari upplýsingar um eldsumbrot. Það hafði kviknað í rafmagnstöflu í íbúð. Orðið eldsumbrot þýðir  eldgos. Sem betur fer varð ekki eldgos á  Leifsgötunni í Reykjavík. Ótrúlega snjallir Moggamenn ! Kannski ætti þó að setja nýjan mann í eldsvoðafréttirnar.

Í fréttum Stöðvar tvö (13.07.2010) var beðist afsökunar á að hljóð var ekki í lagi á viðmælanda! Nær hefði verið að segja að  ólag hefði verið á hljóðinu í viðtalinu næst á undan. Í sama  fréttatíma var sagt:... það sem af er þessa árs. Hér hefði farið  betur á að segja: Það sem af er þessu ári.

Í morgunfréttum Ríkisútvarpsins (16.07.2010) var skýrt og skilmerkilega talað um háttarlag. Molaskrifari er  vanur því að talað sé um háttalag. Hvað segja lesendur ?

Ritsnilldin blómstrar að venju á pressan.is (13.07.2010): Jordan er komin heim úr brúðkaupsferðalagi sínu sem fór fram í Tælandi.

 Mesta gúrkufrétt, sem Molaskrifari hefur lengi lesið var á visir. is (14.07.2010). Þar  sagði frá því að Bjarni Benediktsson   formaður Sjálfstæðisflokksins  hefði verið farþegi í  díselbíl, sem óvart var sett svolítið bensín á.  Magnið var svo lítið að  ekkert  gerðist. Samt þótti  Vísismönnum þetta vera  fréttnæmt.  Ótrúlegt !

Stórfyrirtækið Síminn heldur áfram að misþyrma íslenskri tungu. Nú í auglýsingu , þar sem sagt er: Vertu  ekki sökker !  Molaskrifari er ekki viss um að allir Íslendingar skilji  þetta hrognamál. En það skiptir sjálfsagt ekki máli.

  Morgunblaðið er nú á barmi örvæntingar. Daglegar kveinar blaðið hástöfum yfir að fá  ekki  fleiri auglýsingar frá þeim sem  blaðið  kallar Baugsveldið og  hefur ekki  viljað hafa  mikið saman við að sælda fram til þessa. En auðvitað  væri gott  að fá nokkrar heilsíður frá þeim, tala nú ekki um opnur.  Annað sem ætti að vera  Morgunblaðinu mikið áhyggjuefni, þótt enn sé ekki haft hátt um það á síðum blaðsins er að   umræðan öll og greinaskrif  hafa nú að mestu flust á  síður Fréttablaðsins. Hversvegna?  Líklega vegna þess að langtum fleiri lesa Fréttablaðið en Morgunblaðið.

Molar um málfar og miðla 353

  Leiðbeiningar og ábendingar Umferðarstofu, Vegagerðar og Landsbjargar til ökumanna og ferðalanga, sem sýndar eru sjónvarpi ,eru prýðilega gerðar. Gott og þarft efni,sem ætti að sýna sem oftast, því ekki veitir af.  Hún hefði haft gott af sjá þetta  stúlkan sem var að  reyna að komast inn á Hafnarfjarðarveginn af Vífilsstaðavegi í dag (15.07.2010). Hún var með  aðra höndina á farsímanum við hægra  eyrað. Í vinstri hendi hélt hún á  epli,sem hún var að gæða sér á. Enda gat hún ekki gefið stefnuljós og  gekk brösuglega að komast inn í umferðina til  Reykjavíkur.  Vonandi hefur hún komist klakklaust á áfangastað.

Úr dv.is (12.07.2010) ...en hún vill koma í veg fyrir að aðrir lendi í sömu örlögum og sonur hennar. Á íslensku er ekki talað um að lenda í örlögum.  Hér hefði  fremur átt að standa:.. en hún vill koma í veg fyrir  að aðrir hljóti sömu örlög.

Í seinni fréttum Ríkissjónvarpsins (12.07.2010) sagði íþróttafréttamaður frá  þeim getspaka kolkrabba Páli í Þýskalandi og  tók svo til orða: ... vilja fjölmargir ... festa kaup á  kolkrabbann getspaka.  Við  tölum ekki um að festa kaup á eitthvað  heldur festum við kaup á einhverju. hann hefði því átt að segja okkur ,að  fjölmargir vildu festa kaup á kolkrabbanum getspaka.

Myken er lítil eyja við Norður-Noreg. Eyjan liggur rétt 25 kílómetrum neðan við heimskautsbaug.(Morgunblaðið 13.07.2010) Hér er átt við að  eyjan Myken sé  25 kílómetrum  sunnan við  heimskautsbauginn. Molaskrifari  veit að  algengt er  til dæmis í talmáli þeirra  sem starfa við  flug að tala um að fara  niður  til Jeddah eða niður til Jóhannesarborgar.  En orðalag  eins og   þetta  á ekki heima í Morgunblaðinu. Þetta er  ekki vandað mál.    Hvað ætli Húsavík sé annars langt fyrir neðan   heimskautsbauginn að mati Moggans.

Þegar ég joinaði  grúbbuna,skrifar ung stúlka á Fésbókarsíðuna sína (13.07.2010). Fólk á líka að vanda mál sitt á  Fésbókinni.

  Flest verður nú grunsamlegt. Í fréttum Ríkisútvarpsins (13.07.2010) var  talað um grunsamlegan vettvang. Orðalagið er að líkindum  tekið beint úr lögregluskýrslu.  

SS er með sjónvarpsauglýsingu  þar sem boðað er  að  pulsur henti við öll tækifæri, brúðkaup  og allt hvað eina , -  og í  næstu viku erfisdrykkju. Þar er á ferðinni maður,sem borðaði bara  pulsur,-  segir  í auglýsingunni. Það vantar ekkert  hér nema að bæta við: Og þess vegna er hann dauður !

Molar um málfar og miðla 352

   Loksins, loksins , eins og einu sinni var sagt. Loksins  er farið að fjalla opinberlega um lögbrot Ríkisútvarpsins, - birtingu áfengisauglýsinga. Að þessu hefur margsinnis verið vikið í Molum. Samtök foreldra gegn áfengisauglýsingum,  eiga þakkir skildar fyrir sinn þátt í vekja athygli á þessari ósvinnu. Sömuleiðis gott hjá Morgunblaðinu að taka þetta upp.

  Hlutur Ríkisútvarpsins í þessu máli er afspyrnu vondur. Fjallað  var um málið í Ríkisútvarpinu  (11.07.2010) Sjá  hér: http://www.ruv.is/frett/hord-vidbrogd-vid-bjorauglysingu

  Ríkissjónvarpið birti bjórauglýsingar án þess að orðið léttöl  væri næstum  falið með smásjárletri  neðst í skjáhorni eins og venjulega er gert.  Um þetta segir svo á  vef  RÚV: Páll Magnússon útvarpsstjóri sagði í samtali við Fréttastofu að honum væri ekki kunnugt um að formleg kæra hefði borist vegna málsins. Það væri ekki á valdi RÚV að setja aðrar takmarkanir á auglýsingar en lög kvæðu á um. Árangursríkara væri að beina baráttunni að Alþingi, þar sem lögin væru sett. Það vill nú reyndar svo  til að takmarkanir  eru  á auglýsingum. Lögfestar meira að segja. Áfengisauglýsingar eru nefnilega bannaðar.  Líklega hefur þetta farið fram hjá  útvarpsstjóra. Þetta heitir að að  fara undan í  flæmingi og skjóta sér  undan  ábyrgð. Mennilegra hefði verið ,ef útvarpsstjóri hefði tekið á málinu. En hann kaus  að gera það ekki.  

  En svo tekur eiginlega enn  verra við,eins og Bergsteinn Sigurðsson blaðamaður  bendir réttilega á í  Frá  degi til dags  í Fréttablaðinu (12.07.2010).  Áfram  skal  vitnað í fréttina á  vef RÚV: Í bréfi sem Þorsteinn  (Þorsteinsson , markaðsstjóri RÚV ) sendi Ölgerðinni í síðustu viku kemur fram að eftirlit RÚV hafi brugðist og því hafi auglýsingin verið send út án léttölsmerkingarinnar. Í bréfinu koma fram tilmæli þess efnis að fyrirtækið merki léttölsauglýsingar sínar í framtíðinni - verði þau tilmæli ekki virt gæti þurft að banna slíkar auglýsingar frá Ölgerðinni. 

  Bjórinn  sem þarna var ólöglega auglýstur, er að sögn Bergsteins, sem vitnar í heimasíðu Ölgerðarinnar, ekki  til í styrkleika léttöls. Nú vita allir, nema  kannski útvarpsstjórinn og markaðsstjórinn ,að ekki  er verið að auglýsa léttöl heldur áfengt öl. En ef   auglýsandinn bara lýgur að  fólki  og  segir áfengt öl  vera léttöl, þá  mun Ríkissjónvarpið birta auglýsinguna!   Ótrúlegt. 

  Við góðkennum ekki.., sagði ráðherra í hádegisfréttum Ríkisútvarpsins (11.07.2010). Þetta er  danska. Vi godkender ikke... Það eru ekki bara fréttamenn,sem þurfa að huga að því hvernig  tekið er til orða.  Í lýsingu á úrslitaleik HM í knattspyrnu var sagt: Þeir eru komnir  með blóð á tennurnar. Þetta er líka danska  ekki íslenska.  De har fået blod på tanden.  Það er ekkert  betra að sletta dönsku en ensku.

  Í sjöfréttum Ríkisútvarpsins var (11.07.2010) talað um að halda kröfugöngu. Sama orðalag var notað í miðnæturfréttum.  Molaskrifari hefur aldrei heyrt talað um að halda  kröfugöngu heldur að fara í kröfugöngu eða efna til kröfugöngu til að leggja áherslu á  kröfur.

Enn eitt dæmi um ritsnilldina á pressan.is (11.07.2010):  Ástríða Önnu Óskar Erlingsdóttur er án efa ljósmyndun. Hún brennur fyrir henni og eyðir mestum frítíma sínum í myndatökur. Hvað getur maður svo sem sagt ?

  Farið út fyrir allan þjófabálk, hefur  dv.is eftir  alþingismanni (11.07.2010). Þegar þingmenn nota orðatiltæki,sem eru fastmótuð í tungunni  verða þeir að fara rétt með. Þingmaðurinn hefði átt að segja: Tekur út yfir allan þjófabálk. Það væri skynsamleg fjárfesting, ef þessi þingmaður festi kaup á bókinni Mergur málsins eftir  dr. Jón G. Friðjónsson. Á blaðsíðu 982 í þeirri ágætu bók er fjallað um hinn fræga þjófabálk.

 Þegar ekið er í gegnum Mosfellsbæ blasir stórt  auglýsingaskilti við vegfarendum.  Þar birtist  auglýsing frá Símanum og þar segir: Framundan er ringtorg. Þarna er víst átt við hringtorg  en Síminn hefur valið sér  enska orðið  ring  til að nota í auglýsingaherferð á Íslandi. Hafa forráðamenn þessa stórfyrirtækis enga sómatilfinningu gagnvart tungunni ?  Hversvegna þurfa þeir að sýna íslenskri tungu lítilsvirðingu ?  Svo læra börnin málið sem það er fyrir þeim  haft.  Einhver börn  gætu haldið að  svona ætti einmitt að  skrifa orðið hringtorg. Þessi auglýsing  Símans er skemmdarverk.

PS Ekki er símafyrirtækið Vodafone hótinu betra. Það talar við íslenska áhorfendur á ensku og  segir: Power to you. Ekki gott mál.

Einstakt tillitsleysi - Aftur og nýbúin

 Hinn 23. júní  síðastliðinn birti ég hér á  blogginu mynd af  rauðri VW Transporter sendiferðabifreið, sem lagt hafði verið í stæði  fyrir  fatlaða við Hagkaup í Skeifunni. . Konan sem ók  bifreiðinni var ekki  líkamlega fötluð. Hún var  starfsmaður blómaheildsölunnar Samasem og var að fara  með  blóm inn í Hagkaup.

 Í dag varð  þessi  sama kona aftur á vegi mínum Þá hafði hún lagt sendiferðabifreið í stæði  sérmerkt fötluðum  beint fyrir framan  Hagkaup í  Garðabæ og  var að fara  inn í verslunina með vatnsbrúsa til að  vökva  blóm sem voru á hillum í anddyrinu. Sama konan, sama fyrirtæki, en annar bíll. Bíllin sem konan ók í dag var rækilega merktur Blómaheildsölunni Samasem.

  Þegar ég benti konunni á að hún hefði lagt í stæði fatlaðra svaraði hún mér heldur illileg á svip með miklum orðaflaumi, líklega  blöndu of  pólsku og ensku. Það eina sem ég skildi var: My boss, my boss. Það virtist hinsvegar ekki hvarfla að henni að færa  bílinn, því  hún hélt  bara áfram inn í Hagkaup.

  Þetta er algjörlega óafsakanlegt framferði. Fyrirtækið  Samasem ætti að skammast sín.

PS Fólkið sem sést á myndinni tengist þessu máli ekkert.

  

Molar um málfar og miðla 351

  Pistlar Sveins Helgasonar  eru ævinlega góð innlegg í fréttatíma  Ríkisútvarps/sjónvarps. Í pistli  í dag (09.07.2010) talaði Sveinn um að vera á höttunum eftir og  bjóða gull og  græna skóga. Gott mál.

  Í  Molum um málfar og miðla (348), var minnst á  forsetningar með íslenskum  staðaheitum. Í  fréttum  Ríkissjónvarps (09.07.2010) var sagt  á Stykkishólmi. Föst málvenja er að segja í Stykkishólmi og er ástæðulaust að breyta því.  Umburðarlyndið má ekki ná svo langt í Efstaleitinu að menn geti  valið sér  forsetningar að vild með  íslenskum staðanöfnum.

  Molaskrifara þykir það einkar ánægjulegt, að  eftir birtingu  350  Mola  um málfar og  miðla   skuli málfarsráðunautur Ríkisútvarpsins  nú farinn að ræskja sig og líka  virðast þessi skrif  hafa ýtt við þeim  ágæta blaðamanni Fréttablaðsins  Bergsteini Sigurðssyni, sem gerir  Molahöfund að sérstöku umfjöllunarefni í Bakþönkum sínum í Fréttablaðinu 9. júlí.

  Svo sem áður hefur  verið nefnt  telur  málfarsráðunautur  þessar  athugasemdir mínar bera  vott um staðnaðan hugsunarhátt og  skort á umburðarlyndi.  Glaður  gengst ég við því að vera haldinn þessum kvillum, ef það er það sem málfarsráðunautur les úr þessum skrifum mínum.

  Bergsteinn gerir  Molahöfund  eiginlega  ábyrgan  fyrir öllu málfari í Ríkisútvarpinu á þeim árum  (1967 til 1978) sem hann starfaði þar, fyrst um skeið sem  yfirþýðandi en lengst af sem fréttamaður og fréttaþulur. Nú þykir Molaskrifara tíra á tíkarskottinu !  Kannski man Molaskrifari svolítið lengra  aftur í tímann  en Bergsteinn, langtum yngri maður. Á  þessum árum  starfaði Ríkisútvarpið í tveimur algjörlega aðskildum deildum. Útvarpið, hljóðvarpið, var  að Skúlagötu  4 en sjónvarpið að Laugavegi 176.  Ég held ,að  við  sem  störfuðum undir  handarjaðri  Emils Björnssonar fréttastjóra  þessi ár, - og við  vorum nokkuð mörg, - þurfum ekkert að skammast okkar fyrir málfar í fréttum á þessum árum. Ég geri það ekki og þykist líka geta talað  fyrir munn minna  gömlu vinnufélaga. Á fréttastofu  hljóðvarpsins  á þessum árum  var einnig lögð rík áhersla á vandað málfar undir  stjórn Margrétar Indriðadóttur. Seinna tóku við Kári Jónasson  í útvarpinu og í sjónvarpinu Ingvi  Hrafn Jónsson og  Bogi  Ágústsson. Allir  höfðu þeir  metnað til að gera vel, -  og  gerðu, - í þessum efnum.  Þularstörfum hjá útvarpinu  gegndi líka fólk,sem lét sér annt um tunguna, - Pétur Pétursson, Jóhannes Arason, Jón Múli, Ragnheiður Ásta og fleiri og fleiri. Iðulega leiðréttu þau texta og færðu málfar til betri vegar.

   Molaskrifari  fær  alltaf öðru hverju  pirringspústra ( ekki viss um að það orð  finnist í orðabókum.!) vegna þessara skrifa sinna. Oftar en  ekki  eru  þar að verki  nafnleysingjar, sem brestur kjark til að koma fram undir  nafni og   vega því úr launsátri. Við þá segir  Molaskrifari það sem góður vinur kenndi honum forðum, þegar sá hafði fengið sig  fullsaddan af símtölum nafnleysingja um efni sjónvarpsins: Ég tala ekki við fólk sem heitir ekki neitt.

  Meðan þeir sem þakka þessi skrif eru margfalt fleiri  en þeir sem amast við þeim, verður  hér haldið áfram enn um sinn.

Molar um málfar og miðla 350

   Ekki er að sjá að nein önnur norræn sjónvarpsstöð hafi notað  tvær og hálfa klukkustund á  laugardagskvöldi, á besta tíma, undir  boltaleik   og fótboltafjas eins og  sjónvarp ríkisins á Íslandi gerði (10.07.2010). Samt gátu snillingarnir ekki haldið sig innan tímaramma dagskrár.  Á hinum Norðurlöndunum hafa sjónvarpsstöðvarnar víðari sjóndeildarhring. Þar hafa menn heldur ekki auglýsingadeildir sem  stjórna  dagskránni og íþróttadeildirnar eru greinilega valdaminni en á Íslandi. Sem betur fer  sér  nú fyrir  endann á þessari linnulausu  og kostnaðarsömu misnotkun á  Ríkissjónvarpinu.  En í dag fær íslenska  þjóðin þriggja klukkustunda  fótboltaskammt,ef auglýstri dagskrá verður  fylgt og leikurinn ekki framlengdur. Það er margfalt Norðurlandamet. Að sjálfsögðu  á að sýna leikinn, - bara   tuðinu. Hvað skyldi tuðið annars kosta?  Hef grun um að það sé ekki ódýrt.

Ríkissjónvarpið hefði getað sparað umtalsvert fé, ef það hefði   farið svipaða leið og aðrar norrænar stöðvar.  Sparnaðinn hefði mátt nota í innlenda  dagskrárgerð og til að kaupa vandaðra erlent efni. Það hefði mátt  spara með því að sýna  langtum færri leiki framan af, meðan þetta var ekkert spennandi, einn á dag hefði verið meira en nóg og með því að sleppa fjasi vitringanna  að mestu.  

Á mbl. is (09.07.2010) segir í fyrirsögn:  Nær allar auglýsingar í Fréttablaðinu. Svo  segir í fréttinni: Á fyrri hluta þessa árs keyptu fyrirtæki í eigu Haga ígildi 396 heilsíðna af auglýsingum í dagblöðum. Af þeim voru 383, eða 97%, í Fréttablaðinu, en 13, eða 3%, í Morgunblaðinu. 

    Á fyrri hluta síðustu  aldar, þegar  Finnbogi Rútur Valdimarsson var ritstjóri Alþýðublaðsins  voru  Morgunblaðið og Alþýðublaðið   álíka stór blöð. Þá var Alþýðublaðið brautryðjandi í nútíma blaðamennsku.  Svo keyptu kaupmenn Morgunblaðið og beindu nær öllum sínum  auglýsingum þangað.  Þá  byrjaði upplag Alþýðublaðsins  að minnka  en Mogga fór að vaxa fiskur um hrygg.

  Að sögn Hjördísar Guðmundsdóttur, upplýsingafulltrúa Keflavíkurflugvallar, kemur atvik sem þetta reglulega upp.(visir.is 08.07.2010). Ekki verður sagt að snilldarblær sé á  þessari  setningu úr frétt  þeirra Vísismanna.

   Úr mbl.is (08.07.2010): Tilboðið var skriflegt og hljóðaði upp á nákvæmlega 8.819 blaðsíður. Líklega er hægt  að segja  að tilboð  hljóði upp á tiltekna upphæð, en tilboð getur aldrei hljóðað upp á  blaðsíður  eins og Netmoggi segir. Þá ætti að vera óþarfi  að taka  fram að tilboð í smíði  179 flugvéla hafi verið skriflegt !  En það er auðvitað gott  að gera ráð fyrir því að hugsun lesenda sé ekki alltof skýr.

  Leiðari  Morgunblaðsins (10.07.2010) Sko dómstólana, er tær snilld, svo notuð  séu  fleyg orð. Það er sjaldgæft að leiðarar séu  svona skemmtilegir.

Í DV (09.07.2010) segir   enn einu sinni frá íslenskri fyrirsætu,sem býr í Búlgaríu, en er að flytjast til Þýskalands. Mér líst ágætlega á þetta allt saman enda er Munich flott borg ......., segir fyrirsætan.  Molaskrifari vonar að hún finni borg  með þessu nafni í Þýskalandi. 

Í frétt á  dv.is  segir (09.07.2010): Mikinn gufustrók stendur upp úr eldstöðinni í Eyjafjallajökli. Hér ætti annað hvort að standa: Mikinn gufustrók leggur nú upp úr eldstöðinni.... eða: Mikill gufustrókur stendur nú upp úr eldstöðinni.... 

 Þegar málfarsráðunautur Ríkisútvarpsins var að setja  ofan í við Molaskrifara í grein í Fréttablaðinu á  dögunum, sagði hann meðal annars um þessi skrif: ..og þar eru sömu atriðin nefnd aftur og aftur. Þetta er rétt athugað. Glöggur maður, málfarsráðunauturinn.   Sömu atriðin eru hér nefnd  aftur og aftur í þeirri traustu trú að dropinn holi steininn.

Molar um málfar og miðla 349

  Málfar í næturfréttum  Ríkisútvarpsins  frá miðnætti til morguns hefur  yfirleitt verið  til  fyrirmyndar , og gildir það einnig um  fréttir Stefáns Svavarssonar ,sem nú  annast þetta verkefni.   Í morgun (08.07.2010) hefði  þó   verið betra ef  hann  hefði talað um bakkafullar ár á  flóðasvæðum í Mexíkó. Ekki barmafullar ár. Bikar getur  verið barmafullur, en ár  tæplega. Nokkrir málfarshnökrar voru í  sjöfréttum í morgun  (10.07.2010) til  dæmis var talað um að taka  eigið líf . Á mbl. is  var þetta betur orðað, svipta sig lífi. Það er svolítið einkennilegt með þessar næturfréttir  að   ekki skuli  fylgt þeirri reglu að hafa alltaf nýja frétt fremst og  sleppa  síðustu, elstu,   fréttinni. Þannig endurnýjast fréttatíminn  smám saman.  

 Úr mbl. is (09.07.2010): Bandaríkjamenn og Rússar skiptu í dag á föngum á flugvellinum í Vínarborg í Austurríki. Ekki er Molaskrifari alveg sáttur við  þetta orðalag.  Að  skipta á einhverjum hefur skýra merkingu í íslensku máli. Hefði talið  eðlilegra að tala um að skiptast á föngum frekar en að skipta á föngum.  Hvað segja lesendur ? Í Morgunblaðinu (10.07.2010) er í fyrirsögn notað orðalagið að skiptast á  föngum.

 Molaskrifari heyrði  endurtekið  athyglisvert viðtal í Útvarpi Sögu aðfaranótt  áttunda júlí.Það var  viðtal Arnþrúðar Karlsdóttur við  prófessor Þorvald  Gylfason.  Þorvaldur  var ómyrkur í máli að venju.  Sýn hans á  Icesave  klúðrið var skýr og  vonandi  hefur útvarpsstjóri Útvarps Sögu  skilið kjarna  málsins eftir þessa kennslustund Þorvaldar.  Við verðum að ljúka þessu máli,  standa við það sem  íslensk stjórnvöld hafa lofað.  Framkoma  forseta Íslands  í málinu var tilraun (sem  tókst að nokkru) til að endurheimta glatað traust þjóðarinnar með  sýndarmennsku  og þjóðaratkvæðagreiðslu sem var  tóm vitleysa. Um hvað voru greidd atkvæði ?  Atkvæðagreiðslan snerist  ekki um að borga eða  borga ekki, eins og  allt of margir virðast hafa haldið og halda enn.  Ummæli  Þorvaldar um þá sem hann að hætti  þeirra í Útvarpi  Sögu kallaði stjórnmálastéttina voru hinsvegar  svo ýkjukennd og illa  grunduð  að þau misstu  algjörlega marks. Hann   taldi alla  stjórnmálamenn gjörspillta sem og þorra  þjóðarinnar. Molaskrifari  hefur  líklega  í áranna rás kynnst fleiri  stjórnmálamönnum af fleiri kynslóðum  en prófessor  Þorvaldur og  fullyrðir  að það voru  upp til hópa vandaðir menn og sómakærir. Víst er  rétt að á því kann að  hafa orðið breyting á seinni árum ,-sérstaklega eftir að   fyrirtæki fóru að  kaupa sér  stjórnnmálamenn með milljóna  prófkjörs- og  kosningastyrkjum. Fyrirtækin gerðu slík innkaup í nánast öllum flokkum,  nema VG,  svona til að hafa vaðið fyrir neðan  sig.

  Í Útvarpi Sögu hefur mikið og lengi  verið talað um þjóðstjórn. Það var líka gert í viðtalinu  við Þorvald. Hann vantreysti núverandi  forseta réttilega  til að skipa menn í slíka  stjórn. En getur einhver ímyndað sér að við  núverandi aðstæður sé hægt að skipa utanþingsstjórn sem nyti meirihlutastuðnings á Alþingi?  Það er  eins og menn gleymi því stundum að utanþingsstjórn verður að  styðjast við þingmeirihluta.

  Hugmyndir um  utanþingsstjórn  núna eru  álíka viturlegar og að halda  að Icesave  klúðrið gufi upp , bara ef Bjarni Benediktsson og  Sigmundur Davíð Gunnlaugsson fái að stjórna  landinu. Icesavemálið  hverfur ekki nema  við  stöndum  í lappirnar og   stöndum við gefin  loforð. Annars  segjum við okkur úr lögum  við samfélag siðaðra þjóða. Vilja menn það ?

Molar um málfar og miðla 348

  Glöggur lesandi,  benti  Molaskrifara á eftirfarandi setningu ( Pressan.is 07.07.2010):  Dagur B. Eggertsson formaður  borgarráðs tók meðfylgjandi mynd af vinnuvélum,sem fjarlægðu kerið á leið til dagmömmu í dag. Skyldu  vinnuvélarnar hafa streist á móti þegar Dagur  tók af þeim myndina?  Voru vinnuvélarnar  lengi á leiðinni til  dagmömmu? Þetta hefði að sjálfsögðu átt á  koma fram í frétt Pressunnar.

 Í  morgunþætti Rásar eitt (09.07.2010) var  sagt frá  kappflugskeppni bréfdúfna. Nægt hefði  að tala um kappflug. Kappflug er keppni.

 Í fréttum   Ríkisútvarpsins (08.07.2010)  klukkan  16 00 var  ýmist sagt: .. í Neskaupstað  eða á Neskaupstað. Venja  er að nota  forsetninguna í með  orðinu kaupstaður. Í  aðalkvöldfréttatíma þetta sama kvöld var  sagt: ... á Borgarnesi.Föst málvenja er að segja í Borgarnesi,  en á Akranesi. Á  tímum hins  óumræðilega umburðarlyndis í Efstaleitinu    geta menn nu líklega  bara  valið sér  forsetningar að vild með íslenskum staðanöfnum , -  samkvæmt þessu.  Í fréttum   Stöðvar  tvö (08.07.2010) var talað um að skrúðgarður hefði verið reistur á  Klambratúni í Reykjavík.  Allt  reisa menn !

 Stundum er hægt að skemmta sér yfir  Mogganum.   Hér áður fyrr,  þegar  sagt var  frá  mótmælum hernámsandstæðinga,  voru lægstu þátttakendatölurnar ævinlega  í Mogganum, en þær langhæstu í Þjóðviljanum. Nú um stundir, þegar sagt er frá  mótmælum  fyrir utan Seðlabankann  eða  Stjórnaráðshúsið við Lækjartorg, eru  hæstu  tölurnar í Mogganum. Ekki lýgur Mogginn, -  eða hvað ? En hann hefur tekið að sér  hlutverk gamla  Þjóðviljans,  t.d. með því að leggja tiltekna  einstaklinga í einelti.

 Ríkissjónvarpið leggur sitt af mörkum  til að auka beygingarfælni þegar á  skjánum birtist fyrirsögnin:  Félagar úr Hornleikarafélag Íslands. Molaskrifari hættir á að benda   umsjónarmanni hins  svokallaða  hádegisútvarps á  Rás eitt  á að orðið dóttir beygist: dóttir, dóttur, dóttur  dóttur. En   honum er ljóst að svona ábending  ber auðvitað vott um bæði staðnað hugarfar og skort á umburðarlyndi. Á gönguferð við Vífilsstaðavatn  rakst skrifari á  skilti frá  Garðabæ  sem letrað var á að að bannað  væri að veiða frá bakkanum  vegna varp flórgoðans. Þarna  vantaði  eitt -s , sem  skiptir    máli.

Það er rangt , þegar fréttaþulur  Ríkissjónvarpsins  segir okkur að Ríkisútvarpið flytji okkur fréttir allan sólarhringinn. Ríkisútvarpið  flytur  stuttar fréttir á Rás 2 klukkan 02 00. Síðan er enginn fréttatími  fyrr en klukkan 05 00. Ekki verður heldur séð að fréttavefur RÚV  á netinu sé  uppfærður milli klukkan  tvö á nóttunni og fimm á morgnana. Ríkisútvarpið  veitir ekki fréttaþjónustu  allan sólarhringinn. Hversvegna  er okkur sagt ósatt ? Okkur var líka sagt ósatt um það hver kostaði ferð  Kristins Hrafnssonar fréttamanns  til  Íraks  fyrr á árinu.  Ein útgáfan kom frá útvarpsstjóra, önnur frá Kristni og sú þriðja  frá  Birgittu Jónsdóttur alþingismanni sem  var einhverskonar umboðsmaður  Wikileaks gagnvart  Ríkisútvarpinu.

 Ríkisútvarpið á að segja eigendum sínum satt.